جمعه ۶ تیر ۱۳۹۹ - ۱۵:۵۰
پرسشی به قدمت تاریخ؛ شخصیت اکتسابی است یا ژنتیکی؟

کتاب «شخصیت ژنتیکی انسان»، در پی پاسخ به این پرسش قدیمی است که شخصیت انسان ژنتیکی است یا اکتسابی بوده و ریشه در محیط، تعلیم و تربیت و آموزش دارد؟

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، شخصیت ما ژنتیکی است یا اکتسابی؟ علم می‌گوید: هر دو. شخصیت ما پیچیده و چندبُعدی است. براساس مطالعات انجام شده، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که برخی از ویژگی‌های شخصیتی نسبت به بقیه، ژنتیکی‌تر هستند. مثلا اینکه شما چقدر ماجراجو هستید، بیشتر ژنتیکی است، اما اینکه چقدر آدم ساده‌گیر و خونسردی هستید، ارتباط بسیار کمی با ژنتیک شما دارد. یا اگر والدین شما عاشق امتحان کردن غذاهای جدید و عجیب باشند، احتمال اینکه شما هم از این کار لذت ببرید، بسیار زیاد است. اما اگر پدر و مادر شما انسان‌های خونسرد و بی‌خیالی باشند، احتمال اینکه شما هم اینچنین باشید، کم است. یافته‌های علمی نشان می‌دهد که تفاوت‌های فیزیولوژیکی مرتبط با هر تیپ شخصیتی وجود دارد. دانشمندان هنوز در ابتدای راه شناختن و درک پیچیدگی‌های بین مغز و بدن و شخصیت هستند، اما یافته‌هایی وجود دارد که نشان‌دهنده‌ چگونگی تأثیرات هورمون‌ها بر رفتارهای ماست.
 
کتاب «شخصیت ژنتیکی انسان» تألیف مشترک شاهین اسعدی، محمدرضا میرعمادی،‌ حسین امجدی، مونا حبشی‌زاده و سمانه ساده‌دل، تلاش دارد با پرداختن به موضوعات مرتبط با حوزه شناخت انسان، به ابعاد روحی و روانی و رفتار انسان در زمینه استعداد ژنتیکی و فاکتورهای محیطی بپردازد.
 
«ارتباط ژن‌ها با رفتار انسان»، «ارتباط ژنتیک با بهره هوشی انسان»، «نقش ژنتیک در شادکامی و خشونت»، «نقش ژنتیک در خودکشی انسان»، «نقش ژنتیک در ارتکاب جرم و جنایت»، «نقش ژنتیک در اعتماد به نفس انسان»، «نقش ژنتیک در احساس عاشقی انسان»، «نقش ژنتیک در هیجان انسان»، «نقش ژنتیک در افسردگی»، «نقش ژنتیک گروه خونی در شخصیت انسان» موضوع برخی از فصل‌های بیست‌وپنج گانه این کتاب است.


بقاء یعنی انتقال قوی‌ترین ژن‌ها به نسل بعدی!
«آیا کودکان شخصیت خودشان را از پدر و مادر و یا نسل‌های پیشین به ارث می‌برند؟ یا شخصیت آن‌ها در محیطی که پرورش می‌یابند، شکل می‌گیرد؟» قدمت این پرسش که شخصیت ذاتی است یا اکتسابی، شاید به دوران چارلز داروین بازگردد، زمانی که داروین طی نظریه انقلابی‌اش ادعا کرد، بقاء به معنای انتقال قوی‌ترین ژن‌ها به نسل بعدی است. تا سال‌های سال افراد برای پاسخ دادن به این سوال در دو جبهه مختلف و متضاد قرار می‌گرفتند. عده‌ای معتقد به وراثت بودند و می‌گفتند: بچه‌ها رنگ چشم، مو، پوست و ایمنی در برابر برخی از بیماری‌ها را از پدر و مادرشان به ارث می‌برند و به همین دلیل برخی از صفات و خصوصیات شخصیتی بچه‌ها هم مستقیما نتیجه عامل وراثت است. از دید این عده، شخصیت نیز ناشی از وراثت است و رخدادهای محیطی یا پرورش و تربیت و یا تأثیر اراده فرد در تغییر آن تقریبا غیرممکن است.
 
در نقطه مقابل، افرادی قرار گرفتند که کاملا معتقد به تأثیر بسیار زیاد محیط و نحوه پرورش فرزندان در شکل‌گیری شخصیت آنان بودند. آن‌ها می‌گفتند شخصیت هرکس برآیندی است از محیطی که در آن بزرگ می‌شود و پرورش می‌یابد و این آموزش، یادگیری و تجربه است که از شما شخص کنونی را ساخته است.»


نقش ژنتیک در لجبازی انسان
«لجبازی خصوصیت رفتاری است که طی آن، انسان حاضر به تغییر افکارش یا کردارش براساس رهنمودهای صحیح سایرین نیست. از دید روانشناس‌ها، یک فرد لجوج به ایده‌ها و نظرات خود، به‌طور مصممی پایبند است. به عبارت ساده‌تر، نگرش یک فرد لجباز این است که: من نمی‌خواهم و شما هم نمی‌توانید مرا مجبور کنید. باید به خاطر داشت که افراد لجوج، همیشه لجباز نیستند. ممکن است اتفاقاتی خاص یا واکنش‌هایی باعث این رفتار آنها شود. کودک با روحیه لجبازی، از پدر و مادر متولد نمی‌شود، بلکه با فطرت پاک قدم به جهان هستی می‌گذارد و این عوامل سازنده تربیتی اوست که می‌تواند از او یک انسان سازگار یا فرد لجباز تحویل اجتماع دهد.
 
یک تیم تحقیقاتی از دانشمندان آلمانی، یک جهش ژنتیکی را شناسایی کردند که ارتباط مستقیمی با بروز رفتارهای لجبازی دارد. به گفته این محققان، در حدود یک‌سوم جمعیت دنیا دارای این جهش ژنتیکی هستند و بنابراین لجبازی و لجاجت در این افراد نیازی به علامت برج فلکی تولد آنها ندارد (تصور بسیاری از مردم این است که لجبازی ریشه در علائم برج تولد افراد دارد!) این دانشمندان با بررسی 26 مرد، یک جهش ژنتیکی را در ژن A1 کشف کردند. این جهش موجب کاهش تعداد گیرنده‌های دوپامین نوع D2‌ در مغز می‌شوند. به گفته محققان آلمانی، کاهش دوپامین نوع D2 در مغز، به این معنا است که برخی افراد تصمیمات و عملکردهایی که اشتباه تلقی می‌شوند را نپذیرند و بنابراین اقدام به تکرار این عملکردهای اشتباه کنند که این رفتار به لجبازی تعبیر می‌شود.»
 
نخستین چاپ کتاب «شخصیت ژنتیکی انسان» در 394 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 32 هزار تومان از سوی انتشارات پژوهش‌های دانشگاه راهی بازار نشر شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها