ابراهیم محبی، دبیر جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان» فسا پیرامون این رویداد ادبی به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، گفت: این جشنواره از آبان ماه سال گذشته آغاز شده بود و با سه هدف تشویق کودکان و نوجوانان به نوشتن و پرورش استعداد داستان‌نویسی، شناسایی افراد مستعد و علاقه‌مند به نویسندگی در سطح شهرستان فسا و اقدام برای راه‌اندازی گروهی منسجم که در زمینه داستان فعالیت می‌کنند برگزار شد.
وی با بیان اینکه برگزاری این جشنواره از فعالیت‌های چندمنظوره مؤسسه فرهنگی هنری درسگاه اهل خرد و به ویژه بخش ادبیات آن بود، افزود: برای این دوره جشنواره، محدوده سنی و گستره جغرافیایی محدودتری در نظر گرفته شد و هیئت اجرایی جشنواره تصمیم گرفت که از نوجوانان در دو گروه متوسطه اول (13 تا 15 سال) و متوسطه دوم (16 تا 18 سال) در شهرستان فسا دعوت به عمل آورد. فراخوان جشنواره، داستان‌هایی با موضوع آزاد در قالب یک تا پنج صفحه، را هدف خود قرار داده بود. البته به دلیل استقبال کسانی در خارج از محدوده سنی مشخص‌شده، گروه دبستان نیز بر اساس تعداد مناسب آثار و با تأیید هیئت اجرایی جشنواره، به دو گروه قبل افزوده شد.
دبیر جشنواره داستان کوتاه «روزبهان» با بیان اینکه در این جشنواره اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی فسا و اداره آموزش و پرورش این شهرستان نیز همکاری‌هایی را، به ویژه در بخش خبررسانی جشنواره، با مؤسسه انجام دادند، گفت: با توجه به شرایط و پس از یک مرحله تمدید، مهلت ارسال آثار در تاریخ 10 دی‌ماه 1398 به پایان رسید. از میان آثار ارسالی، 70 اثر که شرایط حداقلی حضور در جشنواره را رعایت کرده بودند، به بخش داوری جشنواره راه یافتند.
وی با اعلام اینکه داوری در دو مرحله انجام شد، اضافه کرد: باید توجه داشت که تمامی ملاک‌ها و معیارهای داوری درباره داستان‌ها در قالب فرم داوری در اختیار داوران قرار گرفته بود و داوری‌ها بر اساس روند و ساختاری مشخص و تخصصی انجام گرفت. فایده اصلی استفاده از فرم‌های داوری این است که امکان بررسی نظرات داوران را فراهم می‌کند. علاوه بر آن شرکت‌کنندگان می‌توانند با استفاده از نظرات داوران نقاط قوت یا ضعف داستان‌ها و نکات مربوط به آنها را مرور کنند. فرم‌های داوری در هر دو مرحله توسط دبیر علمی جشنواره تنظیم شده بود. البته فرم مرحله دوم با فرم مرحله اول تفاوت داشت و در مرحله دوم داورها با دادن امتیاز به ارکان و عناصر داستان‌ها، برگزیدگان را انتخاب و رتبه‌بندی کردند.
محبی تصریح کرد: بنا بود که مطابق هماهنگی‌های صورت‌گرفته، مراسم پایانی جشنواره در تاریخ 8 اسفندماه 1398 در سالن اجتماعات موزه فرهنگ شهرستان فسا برگزار شود. برای این مراسم، برنامه‌های مختلفی در نظر گرفته شده بود که متأسفانه به دلیل شیوع بیماری کرونا این برنامه نیز همچون دیگر فعالیت‌های فرهنگی و هنری و آموزشی لغو شد.
وی تاکید کرد: تمامی مراحل برگزاری این جشنواره با سرمایه اجتماعی و مالی مؤسسه و با نهایت همراهی دوستان و همکاران در بخش‌های مختلف اعم از هیئت اجرایی و داوران محترم و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره آموزش و پرورش شهرستان فسا و همچنین برخی از مدارس سطح شهرستان انجام شد. در این راه اعضای مؤسسه درسگاه اهل خرد و هیئت اجرایی جشنواره تمام تلاش خود را کردند که از وجود و نقطه‌نظرات طیف‌های مختلف کودک و نوجوان شهرستان بهره گیرند و از آنها حمایت کنند. برگزاری کارگاه‌های آزاد داستان‌نویسی، تقدیم لوح تقدیر به تمامی شرکت‌کنندگان در جشنواره (که می‌تواند به عنوان سند و مدرکی علمی و فرهنگی در نظر گرفته شود)، و چاپ کتابی از مجموعه آثار ارسالی منتخب نمونه‌هایی از این حمایت هستند.
بیانیه هیئت داوران جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان»
برگزاری جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان» در سطح شهرستان فسا، موجب شد تا با آثار داستانی جمعی از کودکان و نوجوانان این شهرستان آشنا شویم. با پایان‌یافتن داوری، قرار بر این بود که مراسم پایانی جشنواره داستان‌نویسی روزبهان به صورت حضوری برگزار شود که متأسفانه این امر محقق نشد. شیوع بیماری کرونا این فرصت را از تمامی علاقه‌مندان و همکاران جشنواره گرفت و افسوس برگزارنشدن این مراسم بر جای ماند. با این وجود ایمان داریم که در آغاز راهی طولانی و پر فراز و نشیب قرار داریم و هنوز هم زمان برای همراهی و همدلی باقی است. جشنواره‌ای که به همت و درایت بخش خصوصی و توسط مؤسسه فرهنگی هنری چند منظوره درسگاه اهل خرد برگزار شد و لطف و همراهی شما عزیزان را در کنار خود داشت بی‌شک می‌تواند بذر پیوندی در میان ما بکارد و سبب اعتلای فرهنگ و اندیشه‌مان شود.
به هر روی جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان» با موضوع آزاد که نخستین دوره خود را پشت سر گذاشت سبب گردید تا آثار جمعی از نویسندگان نوپای کودک و نوجوان شهرستان فسا، برای نخستین بار توسط گروهی از متخصصین عمدتاً غیربومی داوری شود. به طور کلی داوری در دو مرحله انجام شد که در ادامه آراء هر مرحله به مخاطبان گرامی ارائه می‌شود. گذشته از مباحث کلی که درباره ضرورت و اهمیت داستان‌نویسی، به ویژه در بین گروه‌های سنی کودک و نوجوان وجود دارد در بررسی آثار ارسالی نکاتی مد نظر هیئت داوران قرار گرفت که لازم است به آنها توجه شود
1. مشکل اصلی و عمومی در این داستان‌ها مسئله پیداکردن ایده و ایده‌پردازی است. شاید بتوان گفت نویسنده با یافتن ایده مناسب، بخش عمده‌ای از راه نوشتن داستان را طی کرده است. نبود نگاه جدید و تکراری‌بودن ایده‌ها می‌تواند ناشی از عدم توجه به محیط اطراف و زندگی انسان‌های دیگر باشد. همچنین ریشه این مسئله می‌تواند مربوط به میزان پایین مطالعه در جامعه و به ویژه شرکت‌کنندگان این جشنواره باشد. البته منظور از مطالعه فقط محدود به آثار نوشتاری نیست و سایر فعالیت‌های هنری، فرهنگی و اجتماعی را نیز در بر می‌گیرد؛
2. در آثار برخی از نویسندگان، خاطرات نویسنده یا اطرافیان او به کار گرفته شده است. این نکته خواه ناخواه بر مسئله بومی‌نویسی و انعکاس محیط و شرایط زندگی نویسنده‌ها تأثیر مثبتی دارد. البته رجوع به این خاطرات و استفاده از ویژگی‌ها و ظرفیت‌های محیط بومی، هنوز آن چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است. به عنوان مثال توجه بیشتر به این مسئله و درک عمیق آن، می‌تواند بر مسئله ایده‌یابی و پردازش آن بسیار مؤثر باشد؛
3. برخی از آثار دریافتی، کاملاً تحت تأثیر روایات تاریخی، فیلم‌ها و انیمشین‌های روز، بازآفرینی شده‌اند و حتی کپی‌برداری‌هایی از دیگر آثار هستند. با این وجود می‌توان امید داشت که توجه به همین آثار و در مجموع برگزاری چنین جشنواره‌هایی بتواند در ایجاد انگیزه و جسارت نوشتن برای کودکان و نوجوانان مفید باشد.
با اتمام مرحله اول داوری و اعلام نتایج اولیه توسط داوران این بخش و پس از تجمیع آراء داوران زیر نظر دبیر جشنواره، از میان 70 اثر بررسی‌شده 23 اثر، شامل 3 اثر در گروه دبستان، 13 اثر در گروه متوسطه اول و 7 اثر در گروه متوسطه دوم، صلاحیت ورود به مرحله بعد را پیدا کردند. در این بین 20 اثر گروه‌های متوسطه اول و متوسطه دوم برای داوران بخش نهایی ارسال شد. سه اثر گروه دبستان، به صلاحدید مسئولان جشنواره، وارد بخش رقابتی و نهایی نشد و به طور مستقیم به عنوان آثار برگزیده انتخاب شد.
1. گروه دبستان
داستان‌های «بی‌نام» و «یک تکه ابر» (فاطمه جعفری) و «عروسی مدرسه‌ای» (نازنین‌زهرا خیرآبادی) به‌عنوان داستان‌های برگزیده انتخاب شدند.
2. گروه متوسطه اول
رتبه اول: خیال نارنجی (مریم روشن)؛ یک صفحه از بهشت (رژان رستمی).
در این گروه امتیازات دو داستان اول در مجموع با هم برابر شد و هر دو حائز رتبه اول شدند. مجموع امتیازات داستان‌های بعدی، اختلاف زیادی با داستان‌های اول داشت. با این شرایط و با نظر دبیر و هیئت اجرایی جشنواره، تصمیم بر این شد که هیچ یک از آثار صلاحیت جایگاه دوم را ندارد.
رتبه سوم: پیرزن تنها (فاطمه زارعی جلیانی).
همچنین پس از مرور امتیازات داوران، با تأیید دبیر و هیئت اجرایی جشنواره فائزه محمدی صفری کوچی برای داستان «مردانگی اجباری» و الهه فردوسی برای داستان «مالیو» (البته نویسنده نامی برای آن در نظر نگرفته بود) نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.
3. گروه متوسطه دوم
رتبه اول: همه چیز بر می‌گردد (ارسلان شکوهیان)؛ بی‌نام (مسعود عسکری).
رتبه دوم: اسد (محسن حسن‌پور).
یادآور می‌شود، هیئت داوران به دلیل اختلاف زیاد امتیازات آثار رتبه اول و دوم با سایر آثار، هیچ داستانی را شایسته عنوان سوم ندانست.
وی با بیان اینکه برگزاری این جشنواره از فعالیت‌های چندمنظوره مؤسسه فرهنگی هنری درسگاه اهل خرد و به ویژه بخش ادبیات آن بود، افزود: برای این دوره جشنواره، محدوده سنی و گستره جغرافیایی محدودتری در نظر گرفته شد و هیئت اجرایی جشنواره تصمیم گرفت که از نوجوانان در دو گروه متوسطه اول (13 تا 15 سال) و متوسطه دوم (16 تا 18 سال) در شهرستان فسا دعوت به عمل آورد. فراخوان جشنواره، داستان‌هایی با موضوع آزاد در قالب یک تا پنج صفحه، را هدف خود قرار داده بود. البته به دلیل استقبال کسانی در خارج از محدوده سنی مشخص‌شده، گروه دبستان نیز بر اساس تعداد مناسب آثار و با تأیید هیئت اجرایی جشنواره، به دو گروه قبل افزوده شد.
دبیر جشنواره داستان کوتاه «روزبهان» با بیان اینکه در این جشنواره اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی فسا و اداره آموزش و پرورش این شهرستان نیز همکاری‌هایی را، به ویژه در بخش خبررسانی جشنواره، با مؤسسه انجام دادند، گفت: با توجه به شرایط و پس از یک مرحله تمدید، مهلت ارسال آثار در تاریخ 10 دی‌ماه 1398 به پایان رسید. از میان آثار ارسالی، 70 اثر که شرایط حداقلی حضور در جشنواره را رعایت کرده بودند، به بخش داوری جشنواره راه یافتند.
وی با اعلام اینکه داوری در دو مرحله انجام شد، اضافه کرد: باید توجه داشت که تمامی ملاک‌ها و معیارهای داوری درباره داستان‌ها در قالب فرم داوری در اختیار داوران قرار گرفته بود و داوری‌ها بر اساس روند و ساختاری مشخص و تخصصی انجام گرفت. فایده اصلی استفاده از فرم‌های داوری این است که امکان بررسی نظرات داوران را فراهم می‌کند. علاوه بر آن شرکت‌کنندگان می‌توانند با استفاده از نظرات داوران نقاط قوت یا ضعف داستان‌ها و نکات مربوط به آنها را مرور کنند. فرم‌های داوری در هر دو مرحله توسط دبیر علمی جشنواره تنظیم شده بود. البته فرم مرحله دوم با فرم مرحله اول تفاوت داشت و در مرحله دوم داورها با دادن امتیاز به ارکان و عناصر داستان‌ها، برگزیدگان را انتخاب و رتبه‌بندی کردند.
محبی تصریح کرد: بنا بود که مطابق هماهنگی‌های صورت‌گرفته، مراسم پایانی جشنواره در تاریخ 8 اسفندماه 1398 در سالن اجتماعات موزه فرهنگ شهرستان فسا برگزار شود. برای این مراسم، برنامه‌های مختلفی در نظر گرفته شده بود که متأسفانه به دلیل شیوع بیماری کرونا این برنامه نیز همچون دیگر فعالیت‌های فرهنگی و هنری و آموزشی لغو شد.
وی تاکید کرد: تمامی مراحل برگزاری این جشنواره با سرمایه اجتماعی و مالی مؤسسه و با نهایت همراهی دوستان و همکاران در بخش‌های مختلف اعم از هیئت اجرایی و داوران محترم و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره آموزش و پرورش شهرستان فسا و همچنین برخی از مدارس سطح شهرستان انجام شد. در این راه اعضای مؤسسه درسگاه اهل خرد و هیئت اجرایی جشنواره تمام تلاش خود را کردند که از وجود و نقطه‌نظرات طیف‌های مختلف کودک و نوجوان شهرستان بهره گیرند و از آنها حمایت کنند. برگزاری کارگاه‌های آزاد داستان‌نویسی، تقدیم لوح تقدیر به تمامی شرکت‌کنندگان در جشنواره (که می‌تواند به عنوان سند و مدرکی علمی و فرهنگی در نظر گرفته شود)، و چاپ کتابی از مجموعه آثار ارسالی منتخب نمونه‌هایی از این حمایت هستند.
بیانیه هیئت داوران جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان»
برگزاری جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان» در سطح شهرستان فسا، موجب شد تا با آثار داستانی جمعی از کودکان و نوجوانان این شهرستان آشنا شویم. با پایان‌یافتن داوری، قرار بر این بود که مراسم پایانی جشنواره داستان‌نویسی روزبهان به صورت حضوری برگزار شود که متأسفانه این امر محقق نشد. شیوع بیماری کرونا این فرصت را از تمامی علاقه‌مندان و همکاران جشنواره گرفت و افسوس برگزارنشدن این مراسم بر جای ماند. با این وجود ایمان داریم که در آغاز راهی طولانی و پر فراز و نشیب قرار داریم و هنوز هم زمان برای همراهی و همدلی باقی است. جشنواره‌ای که به همت و درایت بخش خصوصی و توسط مؤسسه فرهنگی هنری چند منظوره درسگاه اهل خرد برگزار شد و لطف و همراهی شما عزیزان را در کنار خود داشت بی‌شک می‌تواند بذر پیوندی در میان ما بکارد و سبب اعتلای فرهنگ و اندیشه‌مان شود.
به هر روی جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه «روزبهان» با موضوع آزاد که نخستین دوره خود را پشت سر گذاشت سبب گردید تا آثار جمعی از نویسندگان نوپای کودک و نوجوان شهرستان فسا، برای نخستین بار توسط گروهی از متخصصین عمدتاً غیربومی داوری شود. به طور کلی داوری در دو مرحله انجام شد که در ادامه آراء هر مرحله به مخاطبان گرامی ارائه می‌شود. گذشته از مباحث کلی که درباره ضرورت و اهمیت داستان‌نویسی، به ویژه در بین گروه‌های سنی کودک و نوجوان وجود دارد در بررسی آثار ارسالی نکاتی مد نظر هیئت داوران قرار گرفت که لازم است به آنها توجه شود
1. مشکل اصلی و عمومی در این داستان‌ها مسئله پیداکردن ایده و ایده‌پردازی است. شاید بتوان گفت نویسنده با یافتن ایده مناسب، بخش عمده‌ای از راه نوشتن داستان را طی کرده است. نبود نگاه جدید و تکراری‌بودن ایده‌ها می‌تواند ناشی از عدم توجه به محیط اطراف و زندگی انسان‌های دیگر باشد. همچنین ریشه این مسئله می‌تواند مربوط به میزان پایین مطالعه در جامعه و به ویژه شرکت‌کنندگان این جشنواره باشد. البته منظور از مطالعه فقط محدود به آثار نوشتاری نیست و سایر فعالیت‌های هنری، فرهنگی و اجتماعی را نیز در بر می‌گیرد؛
2. در آثار برخی از نویسندگان، خاطرات نویسنده یا اطرافیان او به کار گرفته شده است. این نکته خواه ناخواه بر مسئله بومی‌نویسی و انعکاس محیط و شرایط زندگی نویسنده‌ها تأثیر مثبتی دارد. البته رجوع به این خاطرات و استفاده از ویژگی‌ها و ظرفیت‌های محیط بومی، هنوز آن چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است. به عنوان مثال توجه بیشتر به این مسئله و درک عمیق آن، می‌تواند بر مسئله ایده‌یابی و پردازش آن بسیار مؤثر باشد؛
3. برخی از آثار دریافتی، کاملاً تحت تأثیر روایات تاریخی، فیلم‌ها و انیمشین‌های روز، بازآفرینی شده‌اند و حتی کپی‌برداری‌هایی از دیگر آثار هستند. با این وجود می‌توان امید داشت که توجه به همین آثار و در مجموع برگزاری چنین جشنواره‌هایی بتواند در ایجاد انگیزه و جسارت نوشتن برای کودکان و نوجوانان مفید باشد.
با اتمام مرحله اول داوری و اعلام نتایج اولیه توسط داوران این بخش و پس از تجمیع آراء داوران زیر نظر دبیر جشنواره، از میان 70 اثر بررسی‌شده 23 اثر، شامل 3 اثر در گروه دبستان، 13 اثر در گروه متوسطه اول و 7 اثر در گروه متوسطه دوم، صلاحیت ورود به مرحله بعد را پیدا کردند. در این بین 20 اثر گروه‌های متوسطه اول و متوسطه دوم برای داوران بخش نهایی ارسال شد. سه اثر گروه دبستان، به صلاحدید مسئولان جشنواره، وارد بخش رقابتی و نهایی نشد و به طور مستقیم به عنوان آثار برگزیده انتخاب شد.
1. گروه دبستان
داستان‌های «بی‌نام» و «یک تکه ابر» (فاطمه جعفری) و «عروسی مدرسه‌ای» (نازنین‌زهرا خیرآبادی) به‌عنوان داستان‌های برگزیده انتخاب شدند.
2. گروه متوسطه اول
رتبه اول: خیال نارنجی (مریم روشن)؛ یک صفحه از بهشت (رژان رستمی).
در این گروه امتیازات دو داستان اول در مجموع با هم برابر شد و هر دو حائز رتبه اول شدند. مجموع امتیازات داستان‌های بعدی، اختلاف زیادی با داستان‌های اول داشت. با این شرایط و با نظر دبیر و هیئت اجرایی جشنواره، تصمیم بر این شد که هیچ یک از آثار صلاحیت جایگاه دوم را ندارد.
رتبه سوم: پیرزن تنها (فاطمه زارعی جلیانی).
همچنین پس از مرور امتیازات داوران، با تأیید دبیر و هیئت اجرایی جشنواره فائزه محمدی صفری کوچی برای داستان «مردانگی اجباری» و الهه فردوسی برای داستان «مالیو» (البته نویسنده نامی برای آن در نظر نگرفته بود) نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.
3. گروه متوسطه دوم
رتبه اول: همه چیز بر می‌گردد (ارسلان شکوهیان)؛ بی‌نام (مسعود عسکری).
رتبه دوم: اسد (محسن حسن‌پور).
یادآور می‌شود، هیئت داوران به دلیل اختلاف زیاد امتیازات آثار رتبه اول و دوم با سایر آثار، هیچ داستانی را شایسته عنوان سوم ندانست.
نظر شما