به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در همدان، دی‌ماه سالجاری رئیس فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی کشور، با اعطای نشان پهلوانی به مسعود چوبین، از کتاب «تاریخ زورخانه و کشتی پهلوانی ملایر» او نیز رونمایی کرد. «مسعود چوبین» دبیر بازنشسته ورزش، کارشناس تربیت بدنی، داور بین‌المللی کشتی کشور و عضو کمیته تحقیق و تالیف فدارسیون زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی کشور و بازیگر است. به بهانه انتشار این کتاب، با مسعود چوبین، مولف آن به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.

اگر اجازه بدهید بحث را از همان فرایند اولیه‌ی تالیف کتاب آغاز کنیم. کتاب «تاریخ زورخانه و کشتی پهلوانی ملایر» چگونه شکل گرفت؟

حدود 25 سال پیش که کتاب «تاریخ کشتی ایران» توسط آقای مهدی عباسی تالیف می‌شد، ایشان از من خواست که شرحی از کشتی ملایر برایشان ارسال کنم. سرآغاز این کتاب از آن زمان بود که مجبور شدم حدود 5 تا 6 ماه در میان کشتی‌گیران به تحقیق و تفحص و پژوهش بپردازم و مطالبی را برایشان آماده و ارسال کنم تا چاپ شود. آقای عباسی با توجه به اطلاعاتی که به دست آورده بودم، پیشنهاد کرد تا کتابی را به‌صورت مستقل منتشر کنم. از این رو تصمیم گرفتم کتابی را درباره تاریخ ورزش ملایر بنویسم. درباره تمام رشته‌های ورزشی، از جمله کشتی، ورزش زورخانه‌ای، فوتبال، والیبال و سایر رشته‌های فعال حدود 6 تا 7 سال تحقیق کردم. کتاب آماده چاپ شد اما از آنجا که خیلی حجیم بود و بودجه چاپ آن در دست نبود، آن را در میان پژوهش‌هایم بایگانی کردم تا فرصتی برای چاپ آن پیش آید.

زمستان 1398 از فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی، نامه‌ای با امضای رئیس این فدارسیون دریافت کردم که تاریخ زورخانه و کشتی پهلوانی ملایر را از این مجموعه استخراج کنم و با مساعدت این فدراسیون به چاپ برسانم. از آنجایی‌که پژوهش‌ها مربوط به گذشته بود، آن را به‌روزرسانی کردم. به همین خاطر پس از زحمات فراوان و زمانی در حدود 14 ساعت پژوهش در شبانه‌روز طی 8 ماه به تایید فدراسیون رسید. این فدراسیون 100 جلد از کتاب را پیش‌خرید کرد که کمکی برای چاپ کتاب بود. این کتاب با راهنمایی دوستان به موسسه طلوع مهر در قم برای چاپ سپرده شد. کتاب «تاریخ  زورخانه و کشتی پهلوانی ملایر» که به دو زبان فارسی و انگلیسی چاپ شده، 425 صفحه دارد و 250 قطعه عکس و سند در کتاب درج شده است. از بیش از هزار نفر از اهالی ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی ملایر نام برده شده و عکس‌هایی از آنان نیز قرار داده‌ام و شرح حال آنان را نیز نوشته‌ام. 

چرا کتاب را به ناشری در یک استان دیگر (قم) سپردید؟ چرا کتاب در همدان چاپ نشد؟

این‌گونه نیست که کم و کاستی در دفاتر نشر استان خودمان وجود داشته باشد، بلکه به خاطر اینکه آقای مهدی عباسی که رئیس کمیته تحقیق و تالیف فدراسیون، از اهالی قم است، با چاپ و ناشران آن استان آشنایی دارد و خودش بیش از 16 عنوان کتاب ورزشی نوشته‌ و در آن موسسه آشنا داشت که از نظر چاپ و هزینه‌ها و کم و زیاد کار و ... تقبل کردند و به من کمک کنند تا در آن موسسه چاپ شود تا هم خودش بر چاپ کتاب نظارت داشته باشد و هم برای من مساعدت‌هایی داشته باشد.

چرا کتاب را دوزبانه کار کردید؟ با وجود اینکه این کتاب اول شما بود و می‌توانستید به صورت دو کتاب جدا چاپ کنید تا با کاهش تعداد صفحات هزینه خرید کتاب کاهش یابد و مخاطبان راحت‌تر آن را به دست آورند.

فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی در نظر دارد که این کتاب را به 80 کشور عضو فدراسیون زورخانه‌ای در جهان ارسال کند، به همین دلیل تصمیم بر این شد که چکیده کتاب را در 50 صفحه آخر به انگلیسی بنویسیم تا برای این 80 کشور قابل استفاده باشد.

کار ترجمه بخش انگلیسی کتاب به عهده چه کسی بود؟

یکی از مترجمان فدراسیون به نام خانم آجودانی. دکتر پیمان رجبی از اساتید دانشگاه ملایر نیز ویراستاری بخش انگلیسی را برعهده داشت که به این واسطه متن انگلیسی قرار داده شده نیز، استاندارد شد.

نوشتن تاریخ ورزش چه ضرورتی دارد؟ به ویژه ورزش زورخانه‌ای و آن هم در سطح شهرستانی چون ملایر؟

با وجود اینکه ملایر شهر کوچکی است اما ورزش زورخانه‌ای ملایر از رده بالایی در کشور برخوردار است و قهرمانان بسیاری را در سطح کشور در مسابقاتمان معرفی کردیم از سی تا چهل سال پیش تاکنون. یعنی بیشتر قهرمانان چرخ و کباده و اکثر رشته‌های ورزشی در کشتی پهلوانی ملایری هستند؛ اما گمنام مانده بودند. قبل از این افراد نیز، پهلوان‌هایی را در ملایر داشتیم، در زمان ناصرالدین شاه و در زمان پهلوی اول و اواخر دوران پهلوی دوم که در ایران بنام بودند از جمله پهلوان شعبان آقانوری و پهلوان سیدمیرزا آقا سجادی و بسیاری از پهلوانان دیگر که فقط نامشان در ملایر شنیده می‌شد و شناخته می‌شدند. به‌همین علت احساس کردم که چنین گنجینه‌های گرانبهایی که در ملایر وجود دارد و کشور و فدراسیون روی آن‌ها حساب می‌کند و بیشتر قهرمانان فدراسیون ملایری هستند، لازم دیدم که این تاریخچه ثبت شود تا آیندگان بدانند ملایر در رشته ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد و یکی از بهترین نیروها و تیم‌هایی است که در کشور در حال فعالیت هستند.

می‌دانیم که ورزشکاران رشته پهلوانی منش‌ها و اخلاق‌های خاصی دارند آیا درباره منش و اخلاق آنان نیز در این کتاب صحبتی به میان آمده است؟

بله، در این کتاب علاوه بر مسائل فنی به مسائل اخلاقی و اجتماعی افراد و جایگاهشان در جامعه هم اشارات مبسوطی داشته‌ام. در میان ورزشکاران افرادی بوده‌اند که بسیار مورد قبول بودند و تا جایی که توانسته‌ام آن‌ها را تجلیل کردم و به نیکی از آن‌ها نام بردم. 

فکر می‌کنید که مَنشی که سابقا بین پهلوانان وجود داشته است، اکنون نیز وجود دارد؟ آیا چارچوب‌ها و منش‌های رفتاری به نسل جدید منتقل شده است یا خیر؟

فکر می‌کنم با توجه به ماشینی شدن و اینترنتی شدن زندگی و وجود شبکه‌های اجتماعی و مسائل دیگر، این موضوع کمرنگ تر شده است و اهمیت آن کاهش یافته و شکل و رنگی دیگر به خود گرفته است.

جایگاه کنونی ورزش در ایران را چگونه می‌بینید؟ 

با توجه به شرایطی که اکنون در کشور ما حاکم است و واگذاری بخش‌های ورزشی و سالن‌ها و موسسات ورزشی به بخش خصوصی و پولی شدن ورزش که بایستی هزینه‌های گزافی را برایش بپردازیم و افزایش شبکه‌های اجتماعی و وسایل سرگرمی و تفریحی مدرن از اهمیت ورزش کاسته است. ما در حدود 5 سال پیش در ایران 2 میلیون کشتی‌گیر در سطح کشور داشتیم که اکنون به چهل هزار نفر تقلیل یافته است. با توجه به اینکه ورزش هزینه‌های گزافی برای تغذیه و لباس و دستمزد و حق مربیگری و  اجاره‌های سنگین باشگاه‌ها سبب شده تا جوانان کمتر به ورزش بپردازند. به‌ویژه قشر کم‌درآمد که بیش از همه از ورزش استقبال می‌کنند. پس از واگذاری ورزش به بخش خصوصی تعداد ورزشکاران به شدت کاهش یافته است و جذابیت و اهمیت قبل را ندارد. ورزش زورخانه‌ای هم دچار آسیب است و نمی‌توان منکر آن شد. اما معدود کسانی هم با این شرایط کنار آمده‌اند. در این دوران، کرونا نیز مزید بر علت شده تا جانِ نیمه‌ی ورزش را بگیرد. ورزشکاران به دور از تمرین با افت بدنی مواجه شده‌اند و ورزش ایران در شرایط بسیار بسیار بدی قرار گرفته است.

با توجه به اینکه شما تحصیلکرده رشته تربیت بدنی و دبیر بازنشسته ورزش هستید، به نظرتان تحصیلات در این رشته نسبت به گذشته چه تغییراتی کرده و تحصیلات ورزشی بر عملکرد ورزشکاران چه تاثیری دارد؟ 

الان تلفیقی از علم و ورزش می‌تواند نتیجه‌ای بسیار شاخص‌تر و مثبت‌تری را ارائه دهد، فردی که ورزشکار صرف باشد و از علم تغذیه چیزی نداند و با آناتومی بدن و فیزیولوژی ورزشی آشنا نباشد، در ورزش دچار آسیب می‌شود. فردی که نتواند آسیب‌دیدگی جزئی بدن خود را شناسایی، کشف و مداوا کند، این آسیب بدن را بیشتر دچار صدمه می‌کند. افرادی که ورزش‌های هوازی را نتوانند از ورزش‌های غیرهوازی تفکیک کنند و ورزش‌های ایستا را از ورزش‌های پویا نتوانند تشخیص دهند، در حین ورزش‌های عمومی به نتیجه مطلوب نخواهند رسید. بنابرین تحصیلات یکی از عوامل اصلی و مکمل رشد و ترقی ورزشکار است که در کنار استعدادهای بدنی خودش و علاقمندی که در وجودش است، بتواند به نتیجه خوبی برسد. کسی که به ورزش حرفه‌ای می‌پردازد، ضرورت دارد که تحصیلات و مطالعات مرتبط بپردازد. درواقع کسی که در پی کسب عنوان قهرمانی است به‌شدت نیاز دارد که علوم ورزشی را بداند و از آن آگاه باشد.

کمی بیشتر درباره کتاب برایمان بگویید.

این کتاب با شعری درباره تاریخ و مردمان ملایر آغاز می‌شود سپس به تاریخ شکل‌گیری شهر ملایر (دولت‌آباد و چوبین نام‌های دیگر این شهر در طول تاریخ بوده‌اند)، شرح حال کریم خان زند و لطفعلی خان زند و قلعه‌های نوشیجان و سایر آثار باستانی ملایر و سایر بزرگان وقت در ملایر عکس و شرح حال آنها پرداخته شده است. پس از نام بردن از پهلوانان ملایر تاریخ تشکیل اولین زورخانه‌های ملایر را قرار داده‌ایم. از مرشدان نام بردیم. بخشی را نیز به قهرمانان مدال آور اختصاص دادیم. 

برای چاپ کتاب از چه حمایت‌های استانی بهره بردید؟

تنها حمایتی که در سطح استان داشتم، پیش‌خرید 50 جلد از کتاب توسط آقای آزادیخواه نماینده ملایر در مجلس شورای اسلامی و اهدای آن به کتابخانه‌ها بود.