به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در زنجان، کتاب «سه دریاچه، یک گهواره، تاریخ تمدن در آذربایجان از ابتدا تا پایان عصر آهن» مجوز انتشار گرفت. این کتاب توسط سیدمرتضی حسینی که پیش از این کتاب «ساختار اجتماعی شهر تبریز، از دوره سلجوقیان تا عصر مشروطه، بر اساس نظریه شهر ماکس وبر» را نوشته بود، تألیف و به چاپ رسیده است.
کتاب «سه دریاچه، یک گهواره، تاریخ تمدن در آذربایجان از ابتدا تا پایان عصر آهن» درباره ظهور و افول تمدن در جغرافیای واحد فرهنگی بین سه دریاچه (دریاچه‌های گوی‌جه گول در ایروان، دریاچه وان و دریاچه ارومیه) از ابتدا تا پایان عصر آهن، با محوریت جغرافیای آذربایجان نوشته شده است.
سیدمرتضی حسینی در بیان توضیحاتی جزئی‌تر درباره کتاب خود به خبرنگار ایبنا گفت: هدف از نوشتن این کتاب گفت‌وگو با مقطعی از تاریخ این جغرافیای واحد فرهنگی و آذربایجان است که به ارائه تصویر و پرتره‌ای کلی مطابق با واقعیت از وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی منطقه پرداخته است.
وی تصریح کرد: در این کتاب برخلاف سنت و عادت رایج بین تاریخ‌نویسان به هیچ وجه از منابع تاریخی و نگاه تاریخ‌نگارانه و روایی بهره نگرفته نشده و نگارش آن با استناد به مدارک و گزارش‌های روشمند و مستند باستان‌شناسی نوشته شده است.
این نویسنده زنجانی گفت: این کتاب با روش و بینش کلاسیک موجود در تاریخ‌نگاری‌های رایج، از جمله تاریخ‌نگاری‌های ایدئولوژیک و ملی‌گرایانه متفاوت است.
حسینی همچنین به تشریح موضوعات فصول مختلف این کتاب پرداخت و افزود: فصل اول به تشریح جغرافیای شرق نزدیک، منطقه مورد بحث و آذربایجان اختصاص یافته است و فصل دوم نیز به رابطه باستان‌شناسی و تاریخ و تبیین نقش و اهمیت باستان‌شناسی در مطالعات و پژوهش‌های تاریخ اعصار کهن پرداخته است. فصل سوم محوطه‌های حاوی بقایای تمدن‌های کهن در منطقه را معرفی کرده و فصل چهارم هم به بررسی سیمای کلی تمدن در منطقه پیش از عصر مفرغ پرداخته است.
این نویسنده مطالب فصول پنجم را مرتبط با عصر مفرغ و فرهنگ کور- ارس عنوان کرد و افزود: در فصل ششم فرهنگ استپ‌ها یعنی فرهنگ قورقان نیز به اختصار بررسی شده است. در فصل هفتم موضوعات مربوط به عصر آهن با استناد به نظریه ورود هندواروپائیان آریایی نقد و بررسی شده است.
حسینی اضافه کرد: در فصل هشتم نیز ارزیابی تمدن مکشوفه در تپه حسنلو و نماد فرهنگ و تمدن عصر آهن آذربایجان مورد مطالعه قرار گرفته است. فصل نهم کتاب به مسئله انهدام کامل و سراسری تمدن‌های عصر آهن منطقه پرداخته و فصل دهم و پایانی کتاب نیر خلا و رکود تمدن در منطقه پس از انهدام تمدن‌های عصر آهن منطقه را بررسی کرده است.
این نویسنده زنجانی مدت زمان صرف شده برای تألیف این کتاب را 4 سال عنوان کرد و گفت: همه هزینه‌های این کتاب شخصی بوده و هیچ ارگان و نهادی از آن حمایت نکرده است؛ در حالی که باید چاپ کتاب برای نویسنده سود مادی داشته باشد.
حسینی تصریح کرد: هم در کتاب قبلی که اقدام به پیش‌فروش آن کردم و هم در این کتاب، نه تنها سود مادی نداشتم، بلکه با وجود طراحی جلد کتاب توسط همسرم، باز هم هزینه‌های مضاعفی به بنده وارد شد.
وی با اشاره به اینکه دستگاه‌های فرهنگی مختلفی همچون شهرداری‌ها بودجه مخصوص حمایت از چاپ کتاب را دارند، افزود: این دستگاه‌ها می‌توانند با ارزیابی کتاب و طبق درجه‌بندی حمایت مالی از نویسنده داشته باشند، اما هیچوقت چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد.
این نویسنده زنجانی با اشاره به اینکه برای کاهش هزینه‌های کتاب «سه دریاچه، یک گهواره، تاریخ تمدن در آذربایجان از ابتدا تا پایان عصر آهن» نسبت به پیش‌فروش آن اقدام خواهد شد، اضافه کرد: کتاب قبلی یعنی «ساختار اجتماعی شهر تبریز» پیش‌فروش شد و به تعداد درخواست‌ها به چاب رسید، البته برخی از دوستان چند جلد از کتاب را خریداری کرده و گاه هدیه هم دادند که به نوعی از نویسنده حمایت کرده باشند.
حسینی افزود: با توجه به اینکه بازار کتاب دچار رکود است، به این نتیجه رسیدیم که کتاب را به پیش فروش بگذاریم و طبق آماری که در پیش فروش داریم، این کتاب را به این تعداد به چاپ برسانیم چراکه وضعیت نشر و فروش کتاب بسیار آشفته است و فروش کتاب در جامعه اصلا مناسب نیست.
وی با بیان اینکه با این وجود این مشکلات موجب نشده که نویسندگان دست از کار بکشند، اضافه کرد: کسی که تحقیق کرده و کتاب تألیف می‌کند، در واقع یک محصول تولید می‌کند؛ محصولی که یک محقق شاید دو، سه سال و حتی بیشتر برای آن وقت صرف کرده و زحمت کشیده است؛ اما جامعه رغبت چندانی برای پرداخت هزینه برای چنین کتبی که در واقع تنها پول کاغذ و چاپ آن است، ندارد.
این نویسنده زنجانی تصریح کرد: در کشورهای دیگر مثل ترکیه حتی در ایام شیوع کرونا استقبال از کتاب و کتابخوانی به قدری بالا بود که شرکت‌های توزیع‌کننده کتاب، ایمیل‌های انبوهی برای مخاطبین خود فرستادند که حاکی از این موضوع بود که با توجه به درخواست بالای کتاب، کتاب شما با تاخیر به دست شما خواهد رسید اما متاسفانه در جامعه ما وضعیت کتاب ناامیدکننده است.
وی کتاب را بهترین هدیه فرهنگی عنوان کرد و گفت: امیدوارم فرهنگ کتاب هدیه دادن بیشتر رونق بگیرد، چرا که علاوه بر تبلیغ یک کار مثبت به حمایت از نویسنده نیز کمک خواهد کرد.
کتاب «سه دریاچه، یک گهواره، تاریخ تمدن در آذربایجان از ابتدا تا پایان عصر آهن» درباره ظهور و افول تمدن در جغرافیای واحد فرهنگی بین سه دریاچه (دریاچه‌های گوی‌جه گول در ایروان، دریاچه وان و دریاچه ارومیه) از ابتدا تا پایان عصر آهن، با محوریت جغرافیای آذربایجان نوشته شده است.
سیدمرتضی حسینی در بیان توضیحاتی جزئی‌تر درباره کتاب خود به خبرنگار ایبنا گفت: هدف از نوشتن این کتاب گفت‌وگو با مقطعی از تاریخ این جغرافیای واحد فرهنگی و آذربایجان است که به ارائه تصویر و پرتره‌ای کلی مطابق با واقعیت از وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی منطقه پرداخته است.
وی تصریح کرد: در این کتاب برخلاف سنت و عادت رایج بین تاریخ‌نویسان به هیچ وجه از منابع تاریخی و نگاه تاریخ‌نگارانه و روایی بهره نگرفته نشده و نگارش آن با استناد به مدارک و گزارش‌های روشمند و مستند باستان‌شناسی نوشته شده است.
این نویسنده زنجانی گفت: این کتاب با روش و بینش کلاسیک موجود در تاریخ‌نگاری‌های رایج، از جمله تاریخ‌نگاری‌های ایدئولوژیک و ملی‌گرایانه متفاوت است.
حسینی همچنین به تشریح موضوعات فصول مختلف این کتاب پرداخت و افزود: فصل اول به تشریح جغرافیای شرق نزدیک، منطقه مورد بحث و آذربایجان اختصاص یافته است و فصل دوم نیز به رابطه باستان‌شناسی و تاریخ و تبیین نقش و اهمیت باستان‌شناسی در مطالعات و پژوهش‌های تاریخ اعصار کهن پرداخته است. فصل سوم محوطه‌های حاوی بقایای تمدن‌های کهن در منطقه را معرفی کرده و فصل چهارم هم به بررسی سیمای کلی تمدن در منطقه پیش از عصر مفرغ پرداخته است.
این نویسنده مطالب فصول پنجم را مرتبط با عصر مفرغ و فرهنگ کور- ارس عنوان کرد و افزود: در فصل ششم فرهنگ استپ‌ها یعنی فرهنگ قورقان نیز به اختصار بررسی شده است. در فصل هفتم موضوعات مربوط به عصر آهن با استناد به نظریه ورود هندواروپائیان آریایی نقد و بررسی شده است.
حسینی اضافه کرد: در فصل هشتم نیز ارزیابی تمدن مکشوفه در تپه حسنلو و نماد فرهنگ و تمدن عصر آهن آذربایجان مورد مطالعه قرار گرفته است. فصل نهم کتاب به مسئله انهدام کامل و سراسری تمدن‌های عصر آهن منطقه پرداخته و فصل دهم و پایانی کتاب نیر خلا و رکود تمدن در منطقه پس از انهدام تمدن‌های عصر آهن منطقه را بررسی کرده است.
این نویسنده زنجانی مدت زمان صرف شده برای تألیف این کتاب را 4 سال عنوان کرد و گفت: همه هزینه‌های این کتاب شخصی بوده و هیچ ارگان و نهادی از آن حمایت نکرده است؛ در حالی که باید چاپ کتاب برای نویسنده سود مادی داشته باشد.
حسینی تصریح کرد: هم در کتاب قبلی که اقدام به پیش‌فروش آن کردم و هم در این کتاب، نه تنها سود مادی نداشتم، بلکه با وجود طراحی جلد کتاب توسط همسرم، باز هم هزینه‌های مضاعفی به بنده وارد شد.
وی با اشاره به اینکه دستگاه‌های فرهنگی مختلفی همچون شهرداری‌ها بودجه مخصوص حمایت از چاپ کتاب را دارند، افزود: این دستگاه‌ها می‌توانند با ارزیابی کتاب و طبق درجه‌بندی حمایت مالی از نویسنده داشته باشند، اما هیچوقت چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد.
این نویسنده زنجانی با اشاره به اینکه برای کاهش هزینه‌های کتاب «سه دریاچه، یک گهواره، تاریخ تمدن در آذربایجان از ابتدا تا پایان عصر آهن» نسبت به پیش‌فروش آن اقدام خواهد شد، اضافه کرد: کتاب قبلی یعنی «ساختار اجتماعی شهر تبریز» پیش‌فروش شد و به تعداد درخواست‌ها به چاب رسید، البته برخی از دوستان چند جلد از کتاب را خریداری کرده و گاه هدیه هم دادند که به نوعی از نویسنده حمایت کرده باشند.
حسینی افزود: با توجه به اینکه بازار کتاب دچار رکود است، به این نتیجه رسیدیم که کتاب را به پیش فروش بگذاریم و طبق آماری که در پیش فروش داریم، این کتاب را به این تعداد به چاپ برسانیم چراکه وضعیت نشر و فروش کتاب بسیار آشفته است و فروش کتاب در جامعه اصلا مناسب نیست.
وی با بیان اینکه با این وجود این مشکلات موجب نشده که نویسندگان دست از کار بکشند، اضافه کرد: کسی که تحقیق کرده و کتاب تألیف می‌کند، در واقع یک محصول تولید می‌کند؛ محصولی که یک محقق شاید دو، سه سال و حتی بیشتر برای آن وقت صرف کرده و زحمت کشیده است؛ اما جامعه رغبت چندانی برای پرداخت هزینه برای چنین کتبی که در واقع تنها پول کاغذ و چاپ آن است، ندارد.
این نویسنده زنجانی تصریح کرد: در کشورهای دیگر مثل ترکیه حتی در ایام شیوع کرونا استقبال از کتاب و کتابخوانی به قدری بالا بود که شرکت‌های توزیع‌کننده کتاب، ایمیل‌های انبوهی برای مخاطبین خود فرستادند که حاکی از این موضوع بود که با توجه به درخواست بالای کتاب، کتاب شما با تاخیر به دست شما خواهد رسید اما متاسفانه در جامعه ما وضعیت کتاب ناامیدکننده است.
وی کتاب را بهترین هدیه فرهنگی عنوان کرد و گفت: امیدوارم فرهنگ کتاب هدیه دادن بیشتر رونق بگیرد، چرا که علاوه بر تبلیغ یک کار مثبت به حمایت از نویسنده نیز کمک خواهد کرد.
نظر شما