به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به مناسبت سی‌امین سالگرد شهادت آیت‌الله دکتر شهید بهشتی و 72 نفر از اعضای حزب جمهوری اسلامی، وبیناری با همکاری و مشارکت خانه موزه شهید دکتر بهشتی و موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با موضوع «بررسی آراء و اندیشه‌های آیت‌الله شهید دکتر بهشتی در حوزه حکمرانی اسلامی»، سه‌شنبه 8 تیرماه در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.

علی‌اصغر جعفری؛ مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در این نشست مجازی، اظهار کرد: شهید آیت‌الله بهشتی یک متفکر، اندیشمند و مدیر طراز انقلاب اسلامی بود و بعد از شهادت ایشان مشابهی از شخصیت فکری و انقلابی ایشان کمتر داشته‌ایم. امام خمینی(ره) فرمودند که بهشتی یک ملت بود برای ملت ما، ایشان بر مظلومیت و وسعت نگاه شهید دکتر بهشتی تأکید بسیاری داشتند.

مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، افزود: شهید بهشتی یکی از اندیشمندان، متفکران و فلاسفه برجسته نهضت امام خمینی(ره) بود. شهید بهشتی بر جهان معاصر و جهان غرب اشراف داشتند. اسلام و تئوری‌های اسلام را می‌شناخت و آن‌ها را تبیین می‌کرد. بنابراین اندیشمندی جامع‌الاطراف، متفکر و فیلسوفی بود که با نگاه عمیق و برخورداری از جهان‌بینی اسلام به انقلاب اسلامی هویت بخشید.

وی گفت: شهید آیت‌الله بهشتی یکی از شاگردان ممتاز امام خمینی(ره) و از معماران اندیشه تفکر نوین در عصر معاصر بود و امروز همچنان از سفره خوان اندیشه او بهره‌مند هستیم. ایشان یک فقیه، متفکر و نظریه‌پرداز در تبیین مبانی انقلاب اسلامی و دیدگاه‌های حضرت امام(ره) بودند و شهید دکتر بهشتی در گفت‌وگو و مناظره با افرادی با تفکر غیر انقلابی، مارکسیستی وغرب‌زده یک تنه به میدان می‌رفت و طوفان فکری ایجاد می‌کرد و ما هنوز همچنان به مبانی فکری ایشان نیازمند هستیم.
 
جعفری اظهار کرد: شهید آیت‌الله بهشتی انسانی حلیم، نواندیش، عاقل، شجاع، متقی و بلندنظر بود. ایشان با وجود این‌که رئیس دستگاه قضا بود، با صعه صدر از مخالفان و کسانی که به ایشان تهمت می‌زدند، عبور می‌کرد. به یاد دارم در یکی از سخنرانی‌های ایشان در مشهد مقدس با معاندان و مخالفانی که در آن مجلس حضور داشتند و در سخنرانی ایشان مانع ایجاد می‌کردند با لبخند و بزرگواری برخورد می‌کرد و آن‌ها را فرزندان خود می‌دانست.
 
شهید بهشتی برای تبیین ارزش‌های انقلاب از خودش عبور کرد
معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، افزود: شهید آیت‌الله بهشتی در جمله معروفی می‌گفت: «سکوت من و یاران هم‌فکرم فقط یک سخن است و آن سکوت الهام‌بخش وحدت»، ایشان معتقد بود باید با سکوت خود به وحدت و انسجام میان ملت ایران و مسلمانان کمک کنیم. بنابراین همه بداخلاقی‌ها و نامهربانی‌ها را زیر پا می‌گذاشت تا ارزش‌های انقلاب اسلامی حفظ شود؛ برای تبیین ارزش‌های انقلابی امام خمینی(ره)، از خودش عبور کرد؛ بدین منظور امام خمینی(ره) فرمودند: «شهید بهشتی مظلوم زیست و و با مظلومیت شهید شد و خار چشم دشمنان اسلام بود».

وی ادامه داد: شهید آیت‌الله بهشتی در تبیین مبانی، نظام‌بخشی فکری، ساختارسازی نظام سیاسی، کادرسازی نیروی انسانی و جهت‌دهی افکار نخبگان و عموم مردم نقش بی‌بدیلی داشت. نظام‌دهی به حزب جمهوری اسلامی زمینه‌ساز تربیت نیروهای توانمند و مؤمن شد و هنوز از آن ظرفیت بهره‌مندیم.
 
تبیین قانون اساسی، ماندگارترین یادگار شهید بهشتی و یارانش است
جعفری در بحث قضا، ایشان را معمار قضا و قوه قضائیه جمهوری اسلامی دانست و گفت: ایشان در این عرصه تحولات عظیمی در نظام جمهوری اسلامی ایجاد کرد. بنابراین در سال‌های اول انقلاب اسلامی هر حوزه‌ای شهید دکتر بهشتی ورود کرد، توانست گام‌های بزرگی بردارد که ماندگارترین یادگار شهید آیت‌الله بهشتی و یارانش و امام خمینی(ره) تبیین قانون اساسی است.

معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، بیان کرد: شهید دکتر بهشتی تدوین و تصویب قانون اساسی را راهبری کرد و با همکاری نخبگان نظرات جهان‌شمول اسلام و حضرت امام خمینی(ره) را در قانون اساسی جاودانه کرد. امروزه یکی از مدرن‌ترین و جامع‌ترین قانون‌های اساسی دنیا را در ایران شاهدیم. جمهوری اسلامی امنیت و آرامش خود را مدیون نگاه‌های عمیق و ژرف شهید بهشتی و بزرگان انقلاب می‌داند.

وی افزود: بحث اندیشه، و سیره فکری شهید آیت‌الله بهشتی بسیار گسترده است که به چند بخش از آن به‌صورت تیتروار اشاره می‌کنم. اولین مبنای فکری و به اصطلاح مشی اعتقادی شهید بهشتی، باور عمیق او به اسلام ناب و ولایت مطلق فقیه در عصر غیبت امام عصر(عج) بود. ایشان با نگاهی متعالی ولایت فقیه را باور داشت. این باور را در جامعه ساری و جاری کرد و توانست این مهم را در قانون اساسی جمهوری اسلامی با هم‌فکری همه بزرگان انقلاب تبیین و تشریح کند.

شهید بهشتی قرائت نوینی از اسلام ایجاد کرد
مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، تصریح کرد: شهید آیت‌الله بهشتی با بهره‌گیری از مبانی امام خمینی(ره) قرائت نوینی از اسلام ایجاد کرد؛ قرائتی که در حکومت طاغوت و کشورهای مرتجع منطقه مرسوم نبود. ایشان با استدلالی قوی  و با تکیه بر مبانی فکری توانست اصل ولایت فقیه را تبیین و نهادینه کند. با فاصله گرفتن از سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی به اهمیت اصل ولایت فقیه پی می‌بریم و باورمندیم اصل ولایت فقیه به‌عنوان تکیه‌گاه بزرگی برای جامعه انقلابی ایران مطرح است و این امر امیدی برای ملت ایران و جوامع اسلامی است که حتی بر دشمنان انقلاب اسلامی اهمیت این موضوع پوشیده نیست.

وی ادامه داد: محور دوم مبانی فکری شهید آیت‌الله بهشتی، باور عمیق به اصول سه‌گانه استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی بود. ایشان به صراحت نظراتش را بیان، تبیین و تحلیل می‌کرد؛ با شجاعت اصول سه‌گانه را نتیجه رنج زیاد ملت ایران می‌دانست و بارها اعلام کرد برای دستیابی به اصول سه‌گانه ملت ایران ده‌ها هزار شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده است. بنابراین با قوت از شاکله نظام انقلاب اسلامی دفاع می‌کرد و به اعتقاد او تبلور نظام اسلامی در شعار «استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» بود.
 
معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، اظهار کرد: شهید آیت‌الله بهشتی معتقد بود بزرگ‌ترین ویژگی جهانی انقلاب اسلامی«آزادی» است. ایشان باور داشت اگر آزادی را از انسان بگیرند، نباید انتظار داشت تا آن‌ها به انبیاء الهی ایمان بیاورند. البته مستحضرید آزادی با ولنگاری مرسوم حال متفاوت است، این کرامتی که خداوند به انسان داده و انسان مدیون لطف الهی به خاطر آزادی است.

جعفری گفت: آزادی تکلیف بر انسان ایجاد می‌کند و ایشان معتقد بود باید آزادی را پاس بداریم چون خون‌های زیادی برای آزادی داده شده است و شهید بهشتی آن را پله‌ای برای ایمان و میل به ارزش‌های الهی می‌دانست. شهید آیت‌الله بهشتی معتقد بود استقلال فکری و آزادی یکی از ملزومات حیات مدنی است و برای این مهم ایستادگی کرد و به شهادت رسید.

عدالت‌محوری، یکی از محورهای مهم اندیشه شهید بهشتی 
وی ادامه داد: یکی از محورهای مهم اندیشه شهید بهشتی، بحث حکمرانی دنیا، عدالت‌محوری و عدالت‌گستری است. شهید معتقد بود اگر در کشوری عدل و آزادی تحقق نیابد، عملا راه نفوذ بیگانگان به کشور باز خواهد شد. معتقد بود اگر عدل حاکم نباشد بسیاری از مبانی اسلامی رنگ می‌بازد و نمی‌توان اسلام را به معنای واقعی محقق کرد. بنابراین عدالت شرط مهم استقرار دین و برقراری نظم و جامعه مدنی و سنگ‌بنای نظام سیاسی است. در بحث اقتصادی نیز به فاصله طبقاتی معترض بود و می‌فرمود اگر کسی شب را گرسنه بخوابد، ما هیچ پاسخی نداریم! این نگاه متعالی شهید آیت‌الله بهشتی است و امروز این نگاه در رهبر معظم انقلاب مشهود است.
 
معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، اظهار کرد: محور دیگری که شهید دکتر بهشتی بر آن تأکید داشت «مبارزه با استعمار و استکبار» بود، ایشان برای این باور زحمات زیادی متحمل شد و اعتقاد داشت ملت‌ها باید در مقابل نظام سلطه و سلطه‌گر بایستند و مقاومت کنند. درحقیقت یک کنش‌گر فعال در مقابل سلطه باشند و این نگاهی مترقی است. جمله معروف ایشان را هیچ وقت از یاد نمی‌بریم «ای آمریکا از ملت ما عصبانی باش و از این عصابانیت بمیر». باید گفت اوج نگاه استکبارستیزی و شناخت دشمن و شجاعت در عرصه سیاست خارجی و باورمندی به اعتقادات دینی در این شعار حاکم است.

وی افزود: محور پنجم از نگاه ساختارمند شهید آیت‌الله بهشتی، اعتقاد به جوانان بود. ایشان با همه وجود در همه عرصه‌های کشور به جوانان اعتقاد داشت و باید فرصت آزمون و خطا به جوانان داد. بارها می‌فرمود به فردی متدین، متخصص و مؤمن واگذار کنید و اجازه آزمون و خطا بدهید. درحقیقت این تجربه را در دفاع مقدس آزمودیم؛ دفاع مقدس صحنه‌ای از باورمندی نظام به ملت و جوانان بود؛ آن‌ها نه جنگ را دیده و نه آموزش‌های رزمی دیده بودند، بلکه با حمله دشمن هر کسی با یک ساک رهسپار جبهه شد. آن‌ها مقابل دشمن سینه سپر کردند و برای اولین‌بار در دو قرن گذشته اجازه ندادند حتی یک سانتی‌متر از خاک کشور عزیزمان در دست دشمن بماند.

جعفری گفت: خوشبختانه شاهدیم بعد از چهل و اندی انقلاب اسلامی توانسته، کادرسازی کند و خیل عظیمی از جوانان کشور تحصیل‌کرده، متخصص و صاحب‌نظر هستند و تفکر و آرزوی شهید دکتر بهشتی در جامعه در حال تحقق است. شهید آیت‌الله بهشتی معتقد بود همه ابعاد جامعه باید در خدمت ارزش‌های متعالی و انسانی باشد. در حوزه اقتصاد که جزء چالش‌های کشور است، ایشان جدا از اینکه به بحث عدالت معتقد بود، باور داشت اگر بخواهیم ماندگار و موفق باشیم باید بر روی پای خود بایستیم.

مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، ادامه داد: امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بر خودباوری و خوداتکایی تأکید بسیاری دارند و این همان تفکر شهید بهشتی است. رهبر معظم انقلاب اسلامی با وجود اینکه سن مبارکشان بیش از 80 سال است اما به تازگی واکسن ایرانی زدند؛ ایشان در این زمینه دو نگاه داشتند اول اینکه؛ واکسن ایرانی باید تولید شود و از واکسن داخلی استفاده کنند و زمانی که همه در سن 80 سالگی واکسن زده بودند؛ پذیرفتند تزریق واکس را انجام بدهند. بنابراین این یک نگاه مبنایی و ماندگار است که در بزرگانی چون رهبر معظم انقلاب اسلامی و شهید بهشتی دیده می‌شود. بنابراین در حوزه‌های مختلف براساس باورمندی و نگاه شهید آیت‌الله بهشتی باید در زمینه خوداتکایی در کشور کار انجام دهیم و این نگاه باعث شده به همت جوانان ایران اسلامی در حوزه‌های بسیاری جزء کشورهای ممتاز جهان باشند.

وی بیان کرد: شهید آیت‌الله بهشتی در بحث آموزش و پرورش نگاهی متعالی داشت. آموزش و پرورش را رکن اساسی جامعه می‌دانست. متأسفانه شاهد چالش‌هایی در این حوزه هستیم و ایشان نقش معلمان و دانش‌آموزان را ممتاز می‌دانست و در دفاع مقدس بسیاری از شهدا را دانش‌آموزان و معلمان تشکیل دادند. بنابراین آموزش و پرورش کلید نجات و رهایی کشور است.

جعفری با اشاره به به نگاه جهان‌شمول شهید آیت‌الله بهشتی، افزود: ایشان معتقد بود اسلام مرزی ندارد و مسلمانان در هر جایی برادر هستند. شهید آیت‌الله بهشتی اعتقاد داشت؛ انسان مسلمان، انسان جهان شمول است. ما در مقابل درد و نجات همه مسلمان جهان مسئول هستیم و ایشان معتقد بود رژیم غاصب اسرائیل باید محو شود و کشور فلسطین باید به صاحبان اصلی خود برگردد. شهید آیت‌الله بهشتی اعتقاد داشت: «آرمان یک مسلمان، سعادت جهانیان است.»  حتی باور داشت که باید مسلمانان نیز به غیر مسلمانان توجه داشته باشند و این در قانون اساسی ما آمده است که جمهوری اسلامی ایران باید سعادت همه انسان‌ها را مدنظر قرار دهد و به آن بیندیشد.

وی در پایان گفت: شهید دکتر بهشتی واقعا متفکری بزرگ و فیلسوف متعالی، ارزشمند و مدیر طراز اول انقلاب اسلامی بود و امروز یادگاری‌های  زیادی از اندیشه‌های ایشان باقی مانده است و ما خود را مدیون شهید آیت‌الله بهشتی می‌دانیم و کشور مدیون نگاه متعالی ایشان است؛ امروز باید تلاش کنیم اندیشه ایشان را به ساحت‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و مدیریتی برگردانیم.