خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛کسرا شاهدی، نوجوان مروج کتاب در یادداشتی که در اختیار ایبنا قرار داده است به داستان «زندگی من در آکواریوم» نوشته باربارا دی با ترجمه آلاله ارجمندی که از سوی انتشارات ایران‌بان منتشر شده، پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
وقتی یک «راز» زندگی‌ات را زیرورو می‌کند هرچیزی در دنیا قسمتی از طبیعت است. همه موجودات، حتی عجیب‌وغریب‌هایشان، در تلاش‌اند تا بفهمند چگونه رشد کنند و چطوری تغییر کنند. چطوری زنده بمانند و از مشکلات مختلف جان سالم به‌در ببرند. شاید هم کمک لازم داشته باشند، مشکلی نیست. به‌نظرم مشکلی برایشان پیش نمی‌آید.
نویسندگانی که داستان‌ها و کتاب‌های نوجوان می‌نویسند، همیشه به‌فکر ایده‌ها و سوژه‌هایی هستند که برای نوجوانان جذاب و به‌نوعی دغدغه‌شان باشد. مشکلات محیط زیستی، طلاق والدین، جنگ و مشکلات اجتماعی، بیماری و مرگ افرادی که عاشقانه دوست‌شان داریم. باربارا دی یکی از آن داستان‌نویس‌های خبره‌ای است که داستان‌هایش خاص‌اند. قلمش جذاب و روان است و به‌دل مخاطب اصلی رمان‌هایش، یعنی نوجوان‌ها، می‌نشیند و موضوعات و سوژه‌هایی که انتخاب می‌کند، واقعاً به‌درد نوجوان‌های امروزی می‌خورند. برای مثال، در کتاب «کمی تا قسمتی معمولی»اش به مشکلات یک نوجوان در ارتباط با هم‌سن‌وسالانش پس از پشت‌سرگذاشتن یک بیماری سخت و طولانی می‌پردازد که موضوع واقعا مهم و نیازمند توجه بیشتری است. قبل از آن رمان، کتابی از این نویسنده در ایران ترجمه و منتشر نشده بود که ناگهان، نشر ایران‌بان گل کاشت و یکی از بهترین کتاب‌های این نویسنده، «زندگی من در آکواریوم» را منتشر و روانه بازار کرد!
داستان درباره دختری است به‌نام زینیا منینگ که خانواده‌ای شاد و خوشحال دارد و همه‌چی بر وفق مراد است تا اینکه پسر بزرگ خانواده، گیبریل، به‌اختلال ذهنی دوقطبی مبتلا می‌شود و آن‌موقع است که همه‌چیز تغییر می‌کند. پدر و مادر از بچه‌هایشان می‌خواهند تا در این رابطه چیزی به‌کسی نگویند و مثل یک راز دلشان نگهش دارند. به‌جز این، مشکل در روابط با دوستانش و بقیه آدم‌ها هم هست و حالا زینیا باید کاری کند تا خودش را از این شرایط نجات بدهد...
قلم نویسنده فوق‌العاده است. خودمانی و صمیمی؛ طوری که به‌دل نوجوان بنشیند و بفهمد که با یک داستان خسته‌کننده پر از پندواندرز و نصیحت و این‌کار را بکن و آن‌کار را نکن روبه‌رو نیست. بلکه قرار است در این داستان، نوجوان با دختری همراه شود که هم‌سن‌وسال اوست و به‌اقتضای سنش، طرز تفکر و احساسات و تصمیم‌گیری‌هایش خیلی شبیه به‌نوجوانی‌ست که مشغول خواندن کتاب است. این یک نکته مثبت و مهم است که باید در کتاب‌ها و داستان‌های نوجوان به‌آن توجه شود: اینکه نویسنده، نوجوان‌ها را کاملا بشناسد، با تمام وجود درک‌شان کند و بعد به‌سراغ نوشتن درباره‌شان برود؛ دقیقاً همان‌کاری که باربارا دی انجام داده است. به‌نوعی این نویسنده که چندین دهه عمر کرده و سردی و گرمی روزگار را چشیده، در رمان‌هایش، تبدیل به‌نوجوانی می‌شود که با تجربه‌های جدید و بحران‌های مختلف دست‌وپنجه نرم می‌کند و این خیلی خوب است!
مثل هر متن دیگری، این داستان هم نیازمند یک ترجمه خوب و حرفه‌ای بود. ترجمه‌ای که بتواند صمیمیتی که نویسنده در متنش گنجانده را حفظ کند تا کتاب، بتواند برای مخاطب ایرانی و فارسی‌زبان هم قابل‌درک و خوشخوان باشد. این کتاب دومین ترجمه آلاله ارجمندی» است و اگر حتی چند صفحه را هم بخوانیم و به‌متن نگاهی بیندازیم، می‌توانیم به‌فوق‌العاده‌بودن ترجمه پی ببریم. انتخاب و چینش درست کلمات در کنار هم، حفظ‌کردن نوجوانانه‌بودن ذات متن و داستان و تلاش برای قابل‌فهم‌بودن متن برای مخاطب فارسی‌زبان. اگر متن را بخوانید، متوجه می‌شوید که مترجم توانسته به‌خوبی متن را درک کند و منظور و مفهوم موردنظر نویسنده را به‌خوبی بفهمد. اصطلاحات و بازی‌های زبانی انگلیسی را به‌خوبی به‌فارسی برگرداند و همین نکات، سبب شده که ترجمه‌ی آلاله ارجمندی، ترجمه‌ای خوشخوان و جذاب باشد.
یک نکته‌ی مهم دیگر، کپی‌رایت کتاب است. وقتی کتابی کپی‌رایت دارد، به‌این معناست که ناشر می‌خواسته تا کتابی تمام و کمال منتشر و بتواند از تمام اصول چاپ و ترجمه پیروی کند. رعایت قانون کپی‌رایت توسط یک ناشر، متعهدبودن او به‌قوانین جهانی و اصول اخلاقی به اثری است که منتشر می‌کند و به نویسنده‌ای که کتاب را نوشته اهمیت می‌دهد و برایش ارزش قائل است.
در این داستان ناب، روایت دختری دغدغه‌مند را می‌خوانیم که به‌دنبال نجات زندگی‌اش است و باید مثل خرچنگ‌ها، پوست‌اندازی کند. این پوستی که روی خودش و خانواده‌اش را گرفته، نمی‌گذارد شاد و خوشحال باشند و تنها دلیلش این است که رازی مگو زندگی‌اش را زیرورو کرده و حالا، باربارا دی به‌قشنگ‌ترین و زیباترین شکل، داستان یک دختر نوجوان را به‌روی کاغذ آورده است.
«زندگی من در آکواریوم» نوشته باربارا دی با ترجمه آلاله ارجمندی از سوی انتشارات ایران‌بان در 308 صفحه با شمارگان 500 نسخه و بهای 94000 تومان در سال 1400 منتشر و روانه بازار شده است.
جمعه ۱۵ مهر ۱۴۰۱ - ۱۳:۳۰
نظر شما