سعید حسام‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره تاریخچه مجله علمی‌تخصصی «مطالعات ادبیات کودک» و اهداف انتشار این مجله گفت: آن چیزی که برای مؤسسان این مجله اولویت داشت و ما در ایران درباره آن چندان کاری انجام نداده بودیم، مطالعات تخصصی ادبیات کودک بود. از سال ۱۳۸۵ تصمیم گرفتیم یک‌سری همایش‌های تخصصی با عنوان مطالعات ادبیات کودک برگزار کنیم. این همایش‌ها رویکرد دو‌ساله داشت؛ یعنی هر دو سال یک موضوع برای تحقیق و پژوهش انتخاب و همایشی مرتبط با آن برگزار می‌کردیم. تمام افراد صاحب‌نظر و دغدغه‌مند در حوزه ادبیات کودک و نوجوان در این همایش‌ها شرکت می‌کردند. بعد از گذاشت چندسال در سال ۱۳۸۹ تصمیم گرفتیم یک مجله تخصصی در همین زمینه هم منتشر کنیم و تنها به برگزاری همایش‌ها اکتفا نکنیم.
این موضوع باعث شد اولین شماره از مجله «مطالعات ادبیات کودک» در پاییز و زمستان همان‌سال چاپ شود. این مجله در سال تنها دو مرتبه چاپ می‌شود؛ یک شماره آخر شش ماه اول سال و یک شماره آخر شش ماه دوم سال. تا به امروز ۲۶ شماره از این مجله منتشر شده است. در این مجله هر فردی تلاش می‌کند دغدغه خود را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان توسعه دهد.
رئیس مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز در پاسخ به این سؤال که «آیا تا به امروز به اهدافی که در مجله داشته‌اید، رسیده‌اید؟» گفت: بله؛ تا حدود زیادی هدف‌هایی را که مدنظرمان بود پوشش داده‌ایم. به عنوان مثل در حوزه تخصصی شعر کودک خیلی صحبت نشده بود؛ اما در این مجله به این موضوع بسیار پرداختیم و درباره آن صحبت کردیم.
وی از زمان انتشار شماره جدید مجله خبر داد: آخرین شماره این مجله در اواخر اسفندماه ۱۴۰۱ منتشر شد و شماره جدید این مجله در دست بررسی و کار است که در آخر شهریورماه امسال منتشر خواهد شد.
حسام‌پور درباره انتخاب محتوای هر شماره از مجله این‌طور توضیح داد: ما تا به امروز به سمت تخصصی‌کردن یک شماره پیش نرفتیم؛ اما در برگزاری همایش‌ها یک موضوع را انتخاب می‌کنیم و طی دو سال، تنها درباره همان موضوع صحبت می‌کنیم.
مجله این‌طور نیست؛ در هر مجله درباره موضوع‌های مختلفی مثل قصه‌های عامیانه، قصه‌های افسانه‌ای، ژانرها در رمان نوجوان، مسائل پساکرونا و... صحبت می‌کنیم. تنها معیار ما در انتخاب مطالب این است که مطلب تحقیقاتی که دریافت می‌کنیم، شایستگی و معیارهای یک مقاله علمی‌پژوهشی را داشته باشد. ما در مجله متخصصان مختلفی در حوزه‌های مختلف ادبیات کودک و نوجوان داریم. این افراد به عنوان داور در این مجله فعالیت دارند و کار آنها این است که مقاله‌هایی را که به دست‌مان می‌رسد بررسی و داوری کنند و پس از تأیید آنها، برای چاپ‌شان اقدام کنند.
این موضوع باعث شد اولین شماره از مجله «مطالعات ادبیات کودک» در پاییز و زمستان همان‌سال چاپ شود. این مجله در سال تنها دو مرتبه چاپ می‌شود؛ یک شماره آخر شش ماه اول سال و یک شماره آخر شش ماه دوم سال. تا به امروز ۲۶ شماره از این مجله منتشر شده است. در این مجله هر فردی تلاش می‌کند دغدغه خود را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان توسعه دهد.
رئیس مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز در پاسخ به این سؤال که «آیا تا به امروز به اهدافی که در مجله داشته‌اید، رسیده‌اید؟» گفت: بله؛ تا حدود زیادی هدف‌هایی را که مدنظرمان بود پوشش داده‌ایم. به عنوان مثل در حوزه تخصصی شعر کودک خیلی صحبت نشده بود؛ اما در این مجله به این موضوع بسیار پرداختیم و درباره آن صحبت کردیم.
وی از زمان انتشار شماره جدید مجله خبر داد: آخرین شماره این مجله در اواخر اسفندماه ۱۴۰۱ منتشر شد و شماره جدید این مجله در دست بررسی و کار است که در آخر شهریورماه امسال منتشر خواهد شد.
حسام‌پور درباره انتخاب محتوای هر شماره از مجله این‌طور توضیح داد: ما تا به امروز به سمت تخصصی‌کردن یک شماره پیش نرفتیم؛ اما در برگزاری همایش‌ها یک موضوع را انتخاب می‌کنیم و طی دو سال، تنها درباره همان موضوع صحبت می‌کنیم.
مجله این‌طور نیست؛ در هر مجله درباره موضوع‌های مختلفی مثل قصه‌های عامیانه، قصه‌های افسانه‌ای، ژانرها در رمان نوجوان، مسائل پساکرونا و... صحبت می‌کنیم. تنها معیار ما در انتخاب مطالب این است که مطلب تحقیقاتی که دریافت می‌کنیم، شایستگی و معیارهای یک مقاله علمی‌پژوهشی را داشته باشد. ما در مجله متخصصان مختلفی در حوزه‌های مختلف ادبیات کودک و نوجوان داریم. این افراد به عنوان داور در این مجله فعالیت دارند و کار آنها این است که مقاله‌هایی را که به دست‌مان می‌رسد بررسی و داوری کنند و پس از تأیید آنها، برای چاپ‌شان اقدام کنند.
سردبیر مجله علمی‌تخصصی «مطالعات ادبیات کودک» راجع‌به جایگاه مطالعات تخصصی ادبیات کودک در ایران گفت: به نظر من هنوز با جایی که مرحله خیلی خوبی باشد، فاصله داریم. در ایران هنوز آن‌طور که شایسته ادبیات کودک و نوجوان باشد، به آن پرداخته نشده است. نویسندگان و ناشران حوزه کودک و نوجوان باید از خودشان بپرسند که آیا ما به شکل حرفه‌ای که کشورهای دیگر به ادبیات کودک و نوجوان می‌پردازند، عمل کرده‌ایم؟ درست است که در یک دهه اخیر نویسندگان کودک و نوجوان خیلی پیشرفت کرده و تخصصی‌تر عمل می‌کنند و باید به آنها احسنت گفت: اما هنوز با جایگاه خوب فاصله داریم و جای پیشرفت وجود دارد.
همان‌طور که در حوزه ادبیات کودک و نوجوان جای پیشرفت داریم، در حوزه پژوهش نیز همین‌گونه است. متأسفانه تا یک دهه پیش، رشته‌ای تخصصی به عنوان ادبیات کودک و نوجوان نداشتیم و حتی استادی نیز در این درس نداشتیم؛ اما امروزه شرایط بهتر شده است. البته باز هم جای کار دارد.
سعید حسام‌پور در پاسخ به این سؤال که «به مسئولان و متخصصان حوزه ادبیات کودک و نوجوان برای بهبود وضعیت علمی این حوزه چه پیشنهادی دارید؟» بیان کرد: بیشتر تذکر به خودمان است. ما باید حوزه‌های نرم‌افزاری و فکر و پژوهش را هم‌سطح ببینیم. متأسفانه در نگاه مسئولان، تولید یک اثر مفید و حرفه‌ای، تهیه یک مقاله فنی‌مهندسی یا پزشکی است؛ در صورتی که پرداختن به روح، اندیشه و روان انسان‌ها بسیار مهم‌تر است. مسئولان به علوم انسانی توجه‌ای ندارند و بیشتر فعالیت‌ها و اولویت‌هایشان در حوزه مهندسی و پزشکی است. علاوه‌بر این، پرداختن به علوم انسانی در حوزه کودک و نوجوان بسیار مهم‌تر از دیگر حوزه‌هاست؛ چرا که کودکان و نوجوانان آینده‌سازان کشور هستند. هنوز در ایران برای پژوهش‌هایی که در حوزه علوم انسانی صورت می‌گیرد، اولویت نداریم. امیدوارم که مسئولان و متخصصان به این مهم، توجه بیشتری داشته باشند.
مجله علمی‌تخصصی «مطالعات ادبیات کودک» با هدف انتشار مجله مطالعات ادبیات کودک، تقویت روش‌مندی در پژوهش‌های ادبیات کودک و نوجوان و کمک به رشد بیشتر و بهتر نقد و تولید نظریه در عرصه ادبیات کودک و نوجوان ایران منتشر می‌شود. از این رو در این مجله، مقاله‌ای بررسی می‌شود که در یکی از رشته‌های ادبیات، علوم تربیتی، روانشناسی، زبان‌شناسی، فلسفه، جامعه‌شناسی، کتابداری و اطلاع‌رسانی یا هر رشته دیگری تدوین شده و درباره ادبیات کودک و نوجوان در مقام معرفتی میان‌رشته‌ای گسترش بصیرت و دیدگاهی را در پی داشته باشد. زبان اصلی مجله و مقاله‌ها، فارسی است.
همان‌طور که در حوزه ادبیات کودک و نوجوان جای پیشرفت داریم، در حوزه پژوهش نیز همین‌گونه است. متأسفانه تا یک دهه پیش، رشته‌ای تخصصی به عنوان ادبیات کودک و نوجوان نداشتیم و حتی استادی نیز در این درس نداشتیم؛ اما امروزه شرایط بهتر شده است. البته باز هم جای کار دارد.
سعید حسام‌پور در پاسخ به این سؤال که «به مسئولان و متخصصان حوزه ادبیات کودک و نوجوان برای بهبود وضعیت علمی این حوزه چه پیشنهادی دارید؟» بیان کرد: بیشتر تذکر به خودمان است. ما باید حوزه‌های نرم‌افزاری و فکر و پژوهش را هم‌سطح ببینیم. متأسفانه در نگاه مسئولان، تولید یک اثر مفید و حرفه‌ای، تهیه یک مقاله فنی‌مهندسی یا پزشکی است؛ در صورتی که پرداختن به روح، اندیشه و روان انسان‌ها بسیار مهم‌تر است. مسئولان به علوم انسانی توجه‌ای ندارند و بیشتر فعالیت‌ها و اولویت‌هایشان در حوزه مهندسی و پزشکی است. علاوه‌بر این، پرداختن به علوم انسانی در حوزه کودک و نوجوان بسیار مهم‌تر از دیگر حوزه‌هاست؛ چرا که کودکان و نوجوانان آینده‌سازان کشور هستند. هنوز در ایران برای پژوهش‌هایی که در حوزه علوم انسانی صورت می‌گیرد، اولویت نداریم. امیدوارم که مسئولان و متخصصان به این مهم، توجه بیشتری داشته باشند.
مجله علمی‌تخصصی «مطالعات ادبیات کودک» با هدف انتشار مجله مطالعات ادبیات کودک، تقویت روش‌مندی در پژوهش‌های ادبیات کودک و نوجوان و کمک به رشد بیشتر و بهتر نقد و تولید نظریه در عرصه ادبیات کودک و نوجوان ایران منتشر می‌شود. از این رو در این مجله، مقاله‌ای بررسی می‌شود که در یکی از رشته‌های ادبیات، علوم تربیتی، روانشناسی، زبان‌شناسی، فلسفه، جامعه‌شناسی، کتابداری و اطلاع‌رسانی یا هر رشته دیگری تدوین شده و درباره ادبیات کودک و نوجوان در مقام معرفتی میان‌رشته‌ای گسترش بصیرت و دیدگاهی را در پی داشته باشد. زبان اصلی مجله و مقاله‌ها، فارسی است.
نظر شما