به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «فرهنگ آئین و آداب چین باستان» تالیف پنگ لین و ترجمه احسان دوستمحمدی از سوی نشر کوهسار راهی بازار چاپ و نشر شد. این کتاب در بیست و دو فصل به شرح موضوعاتی همچون منظور از آئین و آداب چیست؟، کاربرد آئین و آداب، انواع آئین و آداب، عناصر کلیدی در آئین و آداب، آئین و موسیقی، اصول کشور ایدهآل بر پایه قوانین مربوط به انسان و آسمان و… میپردازد.
در مقدمه این کتاب میخوانیم: چین مهد آئین و آداب با پیشینهای چند هزار ساله است که آوازهاش به اقصی نقاط جهان نیز رسیده است. حدود ۳۰۰۰ سال قبل در سلسله جو، جوگونگ آئین و موسیقی و اداره کشور بر اساس اصول مربوط به آن را پایهگذاری کرد. بعد از آن کنفوسیوس و هفتاد شاگردش به همراه منسیوس، شوان زه و دیگران این اصول را تکمیل و به ترویج آن پرداختند و اینگونه آئین و موسیقی تبدیل به هسته اصلی فرهنگ کنفوسیوس شد. بعد از سلسله هان غربی، کتب آداب و آئین، آئین و آداب جو و شعائر، به عنوان مرجعی در زمینه اصول آئین و آداب در زمان باستان به عنوان دروس اصلی مدارس ملی انتخاب شد و نه تنها جزو کتب کلاسیکی بود که دانشجویان حتماً باید آن را میخواندند بلکه به عنوان معیاری برای تدوین آئین و آداب توسط پادشاهان سلسلههای مختلف نیز بود؛ تاثیری که این کتب بر فرهنگ چین گذاشتهاند بر همگان آشکار است. همزمان با شکلگیری حلقه فرهنگ کنفوسیوس در شرق آسیا، آئین و موسیقی تبدیل به یکی از ویژگیهای مهم تمدن شرق شد. بدون شک، برای شناخت فرهنگ سنتی چین، شناخت آئین و آداب چین ضروری است.
در فصل دهم این کتاب با عنوان آئین ازدواج میخوانیم: در زمان باستان، مرد بعد از اجرای آئین رسیدن به سن بلوغ صلاحیت ازدواج را پیدا میکرد. کتاب آئین و آداب فصلی مربوط به آئین ازدواج دارد که در آن آئین و مراسم ازدواج در دوره ماقبل چین (۲۰۷-۲۲۱ ق.م) به تفصیل شرح داده شده است؛ کتاب شعائر فصلی با عنوان مفهوم ازدواج دارد که در آن به تفصیل مفاهیم نهفته در آئین و مراسم ازدواج پرداخته است. این دو فصل مرجع مهمی برای تحقیق درباره آئین ازدواج در سلسله چین به شمار میرود. آئین ازدواج تعیینکننده مسائلی همچون کیفیت و ثبات پیوند دو خانواده و رونق خاندان و نسل بود به همین خاطر در فصل مفهوم ازدواج آمده است: «مفهوم ازدواج در استفاده از محاسن موجود در وصلت و پیوند دو خانواده برای ادای احترام به نیکان و ادامه نسل است به همین خاطر مرد شریف اهمیت فراوانی به آن میدهد.»
چند نکته در اینجا هست که باید به آن توجه کرد. اول اینکه، در انتخاب همسر در زمان باستان، خانواده دختر و پسر حتماً باید از طریق واسطه عروسی و نماینده و نه به صورت مستقیم با یکدیگر در ارتباط میبودند، دلیل این کار هم جلوگیری از روابط سرسری و نامشروع جنسی میان دختر و پسر بود. به همین خاطر جنگ شوان در سنت ازدواج میگوید: «دلیل این کار پرورش احساس شرم و حیاست». در قطعه کوه جنوب از کتاب ترانهها آمده است: «چگونه باید زنی را برای ازدواج انتخاب کرد؟ اگر واسطه عروسی نباشد چطور میتوان این کار را کرد؟» از اینجا میتوان فهمید که این رسمی معمول بوده و نشاندهنده حجب و حیای دختر شرقی است. برعکس اگر دختر و پسر خودسرانه برای اتفاق مهم زندگیشان تصمیم بگیرند، حتماً مورد سرزنش و تمسخر خانواده و جامعه قرار خواهند گرفت. مانگ زه گفته است: «اگر کسی منتظر نماند تا والدینش برای این کار (ازدواجش) اقدامی بکنند یا کسی فردی را معرفی کند و در عوض خودشان مخفیانه با هم دیدار و برای دزدکی نگاه کردن دیوار را با الماس سوراخ کنند، باعث میشود تا والدین و جامعه انها را تحقیر کنند.»
موضوع دیگر این است که ازدواج امری مهم در راستای بقای نسل است به همین خاطر با مراسم مختلف و مراحل گوناگون میخواهند اهمیت آن را نشان دهند. همچنین تمامی پنج مرحله (شامل ناسای، ون مینگ، ناجی، ناژنگ، چینگ چی) باید در معبد پدری خانواده دختر (که در آن لوح یادگاری پدر مرحوم دختر گذاشته میشود) انجام میشد و باید به نشان احترام به روح پدر و معبد خانوادگی همانند فرد زنده به او ادای احترام میکردند و محل جداگانه برای نشستن و تکیهگاه او در نظر میگرفتند.
کتاب «فرهنگ آئین و آداب چین باستان» تالیف پنگ لین و ترجمه احسان دوستمحمدی در ۴۶۵ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۲۸۵ هزار تومان از سوی نشر کوهسار منتشر شد.
نظر شما