سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب «جامع سواد هنری» نوشتهٔ هاشم دفاعی با موضوع سبک‌ها و مکتب‌های هنری در نوبت اول با ۵۰۰ نسخه به قیمت ۱۸۵ هزار تومان و در ۱۹۳ صفحه از انتشارات آفریدگار منتشر شده است.

این کتاب در نه فصل با عناوین مختلف به تعریف کلی هنر از زوایای مختلف و سبک‌ها و مکتب‌های هنری اشاره کرده است. نویسنده در مقدمه کتاب گفته است: «اعجاز هنر، زبان و زمان مشترک تمام انسان‌هاست و به یاری آن تحقق رؤیای «جهان آدمیت» ممکن است. خلق هنر و البته در کنار آن درک و برداشت هنری نیازمند «سواد هنری» است. سوادی که میان تمام انسان‌ها با هر نژاد و رنگ و زبان و زمانی مشترک است و با دانستن آن قادریم با تمام انسان‌ها در پهنهٔ زمین به گفتگو بنشینیم.»

از نظر نویسنده معنای دقیق سواد هنری بدین‌گونه است که سواد یعنی سیاهی و یک کلمهٔ عربی است. کسانی که بلد بودند بنویسند در حقیقت کاغذ سیاهی را سیاه می‌کردند؛ یعنی توانایی سیاه کردن کاغذ را داشتند. ازاین‌رو به آنان «باسواد» گفته می‌شد.

در بخش ابتدایی تعریفی از هنر و جامعه‌شناسی هنر می‌خوانیم که هنر یکی از راه‌های ما برای خوشبختی است. زیرا ما از طریق هنر دو فعالیت اصلی و بنیادی زندگی را انجام می‌دهیم. این دو فعالیت عبارت است از: «معنادار ساختن زندگی» و «مسئله‌مند کردن» انسان و اندیشمند است که با حیوانات تفاوت دارد. نویسنده در این کتاب سعی بر این داشته مخاطب را با بخش‌های مهم و فرعی هنر آشنا کند و ادبیاتی نو از مفهوم هنر را در اختیار وی قرار بدهد.

کتاب «جامع سواد هنری» همان‌طور که از نام آن مشخص است سوادی جامع در حوزه هنر را برای مخاطب بیان می‌کند و الزاماً به سبک‌ها و مکاتب هنری خلاصه نمی‌شود؛ بلکه هنر موسیقی، ادبیات، هنرهای تجسمی، هنرهای طراحی سنتی و نقاشی، فرش‌بافی، خطاطی، هنرهای گرافیک و سایر هنرها را با شاخه‌های مختلف توضیح داده و به تفاسیر گوناگونی از این هنرها پرداخته است. همچنین به تاریخ مختصری از هنر در شرق و غرب اشاره‌ای داشته است.

در بخشی از کتاب آمده است: «جهانی که امروز در آن زندگی می‌کنیم به علت رشد فناوری و گسترش روزافزون ارتباطات، خواه‌ناخواه هر روز کوچک و کوچک‌تر می‌شود و امتزاج و اختلال فرهنگ‌ها افزون‌تر می‌شود. اما جهان همچنان که در اثر توسعه ارتباطات کوچک‌تر می‌شود، از جهت قضایای ذهنی گسترش می‌یابد و برای حل مسائل خود نیازمند تخیلی نیرومندتر است؛ بنابراین، امروزه بیشتر صاحب‌نظران و نظریه‌پردازان علوم اجتماعی و سیاسی، و حتی اندیشمندان جهان تجارت و اقتصاد به این باور رسیده‌اند که تنها در پرتو صلح جهانی و تبادل و تفاهم فرهنگی و هنری می‌توان انسان معاصر را در دهکدهٔ جهانی کنار یکدیگر نگه داشت و انسانیت را حفظ کرد».

در بخش اول کتاب «جامع سواد هنری» علاوه بر تعاریف هنر و جامعه‌شناسی هنر به تفاوت دیدن و نگاه‌کردن به طور جامع پرداخته است، این عنوان نه‌تنها می‌تواند برای هنرمند و مخاطب کتاب موردتوجه قرار بگیرد بلکه می‌تواند برای عموم مردم جذابیت داشته باشد.

در این قسمت می‌خوانیم که: «عمل دیدن واکنشی طبیعی و خود به خودی است که عضو بینایی در مقابل انعکاس نور از خود نشان می‌دهد، درحالی‌که انسان عمل نگاه‌کردن را به طور ارادی و برای مقصودی خاص انجام می‌دهد. در عمل دیدن انسان به طور طبیعی رنگ، شکل، جهت، بافت، بعد و حرکت اشیا را به‌وسیلهٔ پیام‌های بصری دریافت می‌کند، درحالی‌که در نگاه‌کردن علاوه بر دیدن اشیا به روابط و تناسبات بین آن‌ها دقت می‌کند.»

این کتاب به‌صورت تمام متن بوده و در جایی نویسنده تأکید داشته به دلیل هزینه‌های بالا چاپ، از چاپ تصاویر هنری جلوگیری به‌عمل‌آمده است و بهتر از دانشجو و مخاطب این کتاب برای بالابردن معلومات خویش به دنبال تحقیق و جستجو تصاویر خواسته شده برود.

کتاب «جامع سواد هنری» برای دانشجویان هنر با هر گرایشی و علاقه‌مندان به دانش سواد هنری به‌صورت جامع مناسب و مورداستفاده می‌باشد.

کتاب «جامع سواد هنری» به تألیف هاشم دفاعی با موضوع سبک‌ها و مکتب‌های هنری در نوبت اول با ۵۰۰ نسخه به قیمت ۱۸۵ هزار تومان و در ۱۹۳ صفحه از انتشارات آفریدگار منتشر شده است.