سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): از کتاب «حماسه‌خوان خمینی» با حضور محمدرضا سنگری، مولف و پژوهشگر، صادق آهنگران، مداح و مرثیه خوان دفاع مقدس، گلعلی بابایی، پژوهشگر دفاع مقدس، حجت‌الاسلام مهدی بهداروند، پژوهشگر و مولف کتاب «حماسه‌خوان خمینی» در کوشک کتاب سی و پنجمین نمایشگاه کتاب تهران دوشنبه ۲۴ اردیبهشت رونمایی شد.

محمدرضا سنگری گفت: کتاب مستندنگاری از زیست و تجربه آهنگران در جنگ است و او را به نوعی هزاردستان انقلاب نامیدند. به نظرم ابتدا قبل از رونمایی از کتاب باید دید آهنگران کیست؟ رمز و راز موفقیت او در این عرصه در کجاست؟

او افزود: اگر معروف خودش را بشناسد، یعنی خودش را کشف کرده باشد آن موقع دل‌ها به سمت او گرایش پیدا می‌کند. او در طول راه این سو و آن‌سوی نرفته است. او راه را مستقیم آمد و امیدوارم مدام در این راه مستمر بماند. حاج صادق آن‌قدر محبوب و با دل‌ها پیوند خورده است که با همین صدا توانست محبوب دل بسیاری از رزمندگان شود.

این منتقد عنوان کرد: در جبهه همه جا نفس‌به‌نفس رزمندگان بود و برای همین از چیزی می‌گوید که در آن بوده و صادقانه و شیرین گفته است. البته به نظرم کتاب را باید بازسازی کرد و امیدوارم نشر پیشنهاد دهد که درباره آهنگران چند رساله دکتری بنویسند.

محمدرضا سنگری گفت: هر شاعری که اشعارش را برای خواندن به آهنگران داد، چهار ضلع کربلا را در اشعار داشتند به ویژه در تیترها. نخست تراژدی، ما به اندوه کربلا می‌پردازیم که این حزن و اندوه در صدای آهنگران است و وجه تراژیک در نوحه‌های او. ضلع دوم در کربلا و عاشورا، پیام است، پیام کربلا دو بعد دارد؛ درس و عبرت. این دو در نوحه‌های آهنگران تجلی دارد. ضلع سوم عرفان است، بهترین کتاب‌های عرفانی درباره کربلا «اتشکده آذر» و… به نظرم نگاه عارفانه و زاویه عارفانه‌گشایانه در نوحه‌های آهنگران پیداست. در عراق رسمی وجود دارد که در ایران نیست معرفی شاعر است. اگر آهنگران در هنگام خواندن نوحه‌ها، شاعر آن را هم معرفی می‌کرد خوب بود و مردم با شاعران نوحه‌های او آشنا می‌شوند. اما ضلع چهارم؛ در نوحه‌های آهنگران بعد حماسه است، حماسه خوان خمینی وجه حماسی در صدای او شاخص است. در صدای او تلفیقی میان سوگ و حماسه را می‌یابید.

نفس باکری و همت هنوز با من است

صادق آهنگران گفت: من استادان بزرگی در سیزده سالگی داشتم از جمله حاج حبیب الله معلمی، آیت‌الله حائری. صفای زیادی در شعر حاج حبیب‌الله وجود داشت و بعد نفس امام خورد و خود استاد خیلی مهم است و من دست به سینه معلم بودم و صفا و یاد دوستان با زمزمه آیت‌الله کرسی در من تا به امروز ماند و دوستانی چون باکری و همت در کنارم بودند و نفس‌شان صدای مرا معطر کرد.

او ادامه داد: من در مسیر ولایت و شهدا حرکت کردم و آن موقع خیلی در فکر ثبت خاطرات نبودم و بعدها افسوس خوردم که چرا لحظه به لحظه دفاع مقدس را ننوشتم. آن موقع فکر می‌کردم چه بنویسم و بعداً که رهبر خیلی تاکید کرد که باید تاریخ دفاع مقدس ثبت شود. یکبار خاطراتم را نوشتم که در تصورم نبود که تاثیری داشته باشد.

آهنگران یک پدیده بی‌بدیل

حجت‌الاسلام محمدمهدی بهداروند گفت: صادق آهنگران در هشت سال دفاع مقدس یک اتفاق نبود یک پدیده بی‌بدیل که درست به آن پرداخته نشد. این کم‌کاری جای توجیه ندارد. لشکر رزمندگان ما خارج شدند و سوریه و لبنان را درنوردید، اما لشکر فرهنگی ما درجا مانده است. به نظرم لشکر فرهنگی باید پادگان بیاید بیرون و به نقش آهنگران و صدای او در هشت سال دفاع مقدس بپردازد. من در فضای مجازی نقدی دیدم که چرا چند کتاب درباره حاج صادق آهنگران بیرون آمده است هر چه به نظرم از آهنگران بیرون بیاید، کم است هر چند معتقدم که محتوای «حماسه‌خوان خمینی» متفاوت است.

صدای که آرامش در جنگ بود

گلعلی بابایی در پایان این برنامه گفت: من به عنوان کسی آمده‌ام که پامنبری آهنگران در پادگان دوکوهه بودم. او که می‌خواند حال ما عوض می‌شد. من آمده‌ام ادای دین کنم برای صدایش که مرحم و آرامش دهنده ما در جنگ بود. به نظرم برای آهنگران هر چه کتاب نوشته شود، کم است، چون در هر فضایی آهنگی که می‌خواند حال و هوای ما را عوض می‌کرد.

اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.