به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عبدالله نصری با حضور در غرفه خبرگزاری کتاب در نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران از انتشار دو کتاب جدید با موضوع علامه جعفری خبر داد. او گفت: کتاب «بر سر دوراهی؛ تحلیل مسئله جبر و اختیار از دیدگاه علامه محمد تقی جعفری» کتابی است که علامه جعفری در سال ۱۳۴۴ نوشته است. مسئله جبر و اختیار در تاریخ تفکر ما اهمیت گسترده‌ای دارد. این موضوع از زمان فیلسوفان یونانی تا زمان فیلسوفان تحلیلی مطرح بوده است.در تاریخ تفکر اسلامی نیز هم متکلمین و هم مفسرین با توجه به آیات و روایت، به مسئله جبر و اختیار پرداخته‌اند. کار علامه جعفری در این کتاب شامل ابداعات بسیار زیادی است.
او افزود: در این کتاب آغاز بحث جبر و اختیار با مفهوم «من» صورت می‌گیرد. وقتی بحثی از جبر و اختیار مطرح می‌کنیم مربوط به فعل انسان است. تقسیمات جدیدی در باب فعل انسان در این کتاب صورت گرفته است که از ابداعات علامه جعفری است. علامه جعفری مراحل فعل اختیاری (تصور، تصدیق، میل، اراده) در نظریات سایر فیلسوفانی چون ملاصدرا، علامه طباطبایی و شهید مطهری را نقد می‌کند. ایشان معتقدند که در افعال گوناگون، این مراحل تغییر می‌کنند و بحث‌های بسیار مهمی در این باب دارند. به رابطۀ مسئلۀ اختیار با اصل علیت و ضرورت نیز در این کتاب پرداخته شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: کتاب دوم با عنوان «ذهن گشوده؛ علامه جعفری و متفکران غربی» است. در این کتاب به چگونگی مواجهه علامه جعفری با متفکران غربی پرداخته می‌شود. علامه جعفری در بین فیلسوفان معاصر ما بیش از همه با متفکران غربی مواجهه پیدا می‌کند. علی رغم اینکه در عالم تفکر ما شاهد یک غرب‌ستیزی فکری هستیم، نگاه علامه جعفری به عنوان یک فیلسوف معاصر این است که تفکر شرق و غرب ندارد.
او ادامه داد: علامه جعفری مرزبندی بین تفکر غربی و شرقی را قبول ندارد و بحث‌هایی در این کتاب با این موضوع شده است. در بخش‌های دیگری از کتاب، سعی شده است مواجهۀ علامه جعفری با متفکران معاصر در زمینه‌های فلسفه، روانشناسی، جامعه‌شناسی از قبیل پوپر، راسل، وایتهد، فروید، فروم و دورکیم نشان داده شود. بخش دیگری از کتاب در رابطه با نظر علامه در باب فیزیکدانانی چون انیشتین، پلانک و نیلز بور است. به سبب علاقه زیاد علامه جعفری به فیزیک و بحث هایی که در طول ۲۰ سال با مرحوم پرفسور حسابی داشته‌اند، مسائل جدید فیزیک در مبحث هستی‌شناسی علامه جعفری حضور دارد. علامه اعتقادی به انحصار تفکر و فلسفه به فیلسوفان رسمی مانند کانت و هگل ندارد و معتقد است انیشتین و ماکس پلانک و در ادبیات داستایوفسکی هم دارای مطالب فلسفی هستند و به عبارتی ساحت تفکر را فراتر از فلسفه می‌دانند.
نظر شما