به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، افتتاحیه ششمین نشست عادی شورای حکام مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی با حضور علی دارابی، رئیس شورای حکام مرکز و قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی، روزانا جیاناندره سرپرست دفتر یونسکو تهران و اعضای شورا در هتل لاله تهران برگزار شد.

دارابی با خوشامدگویی به مهمانان، نمایندگان کشورهای عضو و اعضای متخصص شورای حکام مرکز میراث ناملموس گفت: امروز مفتخریم که ششمین نشست شورای حکام مرکز میراث ناملموس تهران را در پی اجرایی سازی تعهداتمان در پنجمین شورا و در هیئت‌های اجرایی سوم و چهارم با حضور شما نمایندگان محترم کشورها و متخصصین ارجمند در این مرکز برگزار کنیم.

او افزود: میراث‌فرهنگی ناملموس روح همیشه زنده فرهنگ ملت‌هاست که از ارکان حصول پیشرفت پایدار در جوامع هویتمند امروز ما مردم جهان به شمار می رود، چرا که این وجه از میراث مؤید خرد و اندیشه انسان از دوردست‌های تاریخ جهانیان است. تجلیات پنج گانه میراث ناملموس همانا گنجینه‌ای از پرشمول‌ترین نمودهای فرهنگی و هویتی ملتهاست که نمی‌توان در این فرصت محدود از تجارب زیسته هزاران ساله انسان در تعامل با سیاره زمین در تاب‌آوری و انعطاف‌پذیری‌اش در انتقال آن به نسل امروز، بیان کرد.

رئیس شورای حکام مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی با اشاره به برگزاری این نشست همزمان با ماه محرم‌الحرام و بزرگداشت شهیدان جاودان تاریخ، ادامه داد: ۱۳۸۴ سال از آن واقعه غم‌انگیز میگذرد، امام حسین (ع)، نوه پیامبرگرامی اسلام و ۷۲ تن از یارانش برای مقابله با فساد، تبعیض و حاکمیت حق و اصلاح امور جامعه در برابر حاکمان و قدرتمندان زمانه ایستادند و در مصاف نابرابر به شهادت رسیدند.

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی تصریح کرد: از این رو شیعیان، به خصوص ما ایرانیان برای بازخوانی آرمانها و پیام‌های نهضت جاویدان کربلا و در سوگ و ماتم امام حسین (ع) و یارانش، جامه سیاه بر تن می‌کنیم و از این رو «میراث فرهنگی»، «روضه خانگی» که نمادی از میراث ناملموس تلقی می‌شود ثبت ملی شده است و از این روست که شما جامه سیاه بر تن ما و یا چهره شهر را سیاه پوش می‌بینید.

دارابی ادامه داد: هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم در چهارمین نشست هیئت اجرایی فرصتی دست داد تا بخشی از فعالیت‌های تحقق یافته وزارت میراث‌فرهنگی به ویژه اقدامات نوآورانه که در معاونت میراث‌فرهنگی در عرصه ملی و بین‌المللی صورت پذیرفته، را محضر شما نمایندگان محترم تقدیم کنم. در این مجال تنها به اهمیت فعالیت‌های تخصصی مرکز به‌عنوان مرکزی برای اجرایی سازی کنوانسیون ۲۰۰۳ در منطقه آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو بسنده می‌کنم.

رییس شورای حکام مرکز میراث ناملموس افزود: در این نشست که به‌منظور پاسداری موثر و کارآمد بر اساس اسناد قانونی کنوانسیون ۲۰۰۳ گردهم آمده‌ایم ضمن بررسی عملکرد مرکز میراث ناملموس تهران که با نظارت هیات اجرایی و همکاری کشورهای عضو تحقق یافته است، به ارائه برنامه‌هایی جدید خواهیم پرداخت که امروزه مورد نیاز کشورهای منطقه آسیای غربی و مرکزی است.

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی در خاتمه سخنان خود ابراز امیدواری کرد که نتیجه این جلسه همانند جلسات پیشین راهکارهایی مفید و دستاوردهایی موثری برای مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در راستای تحقق اهداف و وظایف ذاتی مراکز مقوله ۲ به ارمغان خواهد آورد.

ایران ۱۲ پرونده میراثی مشترک ثبت کرده و از این منظر رتبه دوم دنیا را دارد

رئیس شورای حکام و قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی با اشاره به نقش موزه‌ها که از دو منظر در پیوند با میراث ناملموس حائز اهمیت است‌، افزود: نخست اینکه اشیاء و موضوعات فرهنگی تاریخی و مفاهیمی که در موزه ها مورد حفاظت و معرفی قرار می گیرند محمل دانش، فنون و باور هستند که امروز به عنوان میراث ناملموس شناخته می شوند و اهمیت دارد در پیوند مفهوم «موزه» با «میراث ناملموس» اقدامات تبیینی و ترویجی داشته باشیم.

دارابی درباره دومین عامل پیوند دهنده گفت: امروز در دنیا فقط برای اشیاء موزه تشکیل نمی شود. یکی از رویکردهای جدید ایجاد موضوع برای مفاهیم و موضوعات است. بنابراین میراث ناملموس، در قالب یک مفهوم وموضوع می تواند موضوع تشکیل موزه باشد.

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی یادآوری کرد: موزه ها امروز نقش بزرگی در گسترش صلح، دوستی، همزیستی مسالمت آمیز، افزایش مدارا و تاب آوری و مرکزی بزرگ برای آموزش و پژوهش می باشد. موزه ها دارایی و ثروت یک ملت و جامعه را نمایندگی می کنند.

وی درباره همکاری های مشترک میان کشورها در حوزه میراث میراث ناملموس که حدود جغرافیایی نمی شناسد، ادامه داد: میراث ناملموس از هویت، اصالت، ریشه ها، سنت ها، آداب و رسوم و عقاید جوامع سخن می گوید و این نقش آفرینی موضوع مهمی برای همکاری های مشترک فرهنگی بین ملت ها و کشور هاست.

دارابی بر توسعه همکاری‌های مشترک میان کشورهای عضو شورای حکام تأکید کرد و افزود: مردم به عنوان بانیان و حاملان میراث ناملموس، برای تداوم بخشی و زنده نگه داشتن میراث ناملموس نیازمند حمایت و تسهیلگری هستند. انتطار می رود مرکز با همکاری تمامی اعضا برنامه های مشخصی در سطوح محلی و منطقه ای برای «توانمندسازی» جوامع محلی داشته باشد.

وی ادامه داد: اصولاً سخن از میراث فرهنگی، بدون مردمی سازی معنا ندارد. این مردم هستند که صاحبان اصلی میراث فرهنگی در جوامع هستند. دولت ها امانتدار و خادم میراث فرهنگی باید باشند.

«آموزش و انتقال تجربه» دومین نکته مورد تأکید رئیس شورای حکام مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی بود.

دارابی ادامه داد: از مهمترین حوزه های همکاری که کشورهای عضو می توانند داشته باشند، حوزه آموزش و انتقال تجارب موفق به یکدیگر است. آموزش زیربنای هر امری بویژه برای توسعه و ترویج میراث فرهنگی است. تبادل استادان، هنرمندان، برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزشی از مصادیق این همکاری محسوب می شود.

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور، ضمن اشاره به موضوع «پرونده های ثبتی مشترک» گفت: کشورهای عضو شورا در تدوین، آماده سازی و ارائه آن به یونسکو برای ثبت جهانی پیش‌قدم باشند.

وی افزود: از موفق ترین الگوهای همکاری میان کشورهای عضو «ثبت پرونده های مشترک جهانی» است. جمهوری اسلامی ایران با ۱۲ پرونده مشترک در جایگاه دوم جهانی قرار دارد. ترکیه و فرانسه با ۱۳ پرونده در رتبه نخست جهانی هستند و این آمار بیانگر تعامل، حسن ارتباط و تلاش بایسته برای اجرایی سازی صحیح کنوانسیون ۲۰۰۳ است.

وی خاطرنشان کرد: از مرکز میراث ناملموس تهران انتظار می‌رود ارتباط بیشتری با اعضا داشته باشد و نیز در تسهیل ارتباط کشورهای عضو نقش جدی را بر عهده گیرد. همچنین در حوزه انتشارات و انتقال تجارب برنامه و تقویم کاری تهیه شود. عصر امروز عصر اشتراک گذاری دانش و تجربه است.

به گفته دارابی، مسائلی همچون فرونشست و بلایای طبیعی که به نوعی میراث را تهدید می‌کند اگر چه بیشتر در حوزه ملموس است. دانش مواجه و سازگاری با بلایای طبیعی که در میراث ملموس عینیت یافته، ماهیت میراث ناملموس دارد. از این جهت افزایش سواد میراثی، آگاهی سازی عموم مردم، نقش آفرینی رسانه ها، فعال کردن سمن ها، تشکل های مردم‌نهاد و از همه مهم تر تبادل تجارب موفق می تواند الگویی برای سایر کشورها باشد.

رئیس شورای حکام در خاتمه سخنان خود خاطرنشان کرد: میراث ناملموس ریشه و اصل ماست و باید به آن بپردازیم و برای آموزش و پژوهش سرمایه گذاری کنیم که هرچه سرمایه گذاری کنیم، کم است. این امر باید از کودکی و نوجوانی و در مدارس و دانشگاه‌ها آغاز شود.
وانیم خانواده مرکز ICH تهران را بزرگ تر کنیم.