به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین بزرگداشت سومین سالگرد عروج مجاهد برجسته جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، پژوهشگر، نویسنده و ادیب شهیر افغانستانی مرحوم محمد سَرور رجایی که در تاریخ ۷ مردادماه ۱۴۰۰ بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در سن ۵۲ سالگی درگذشت، باحضور محمدحسین بدری؛ مجری و کارشناس، علی‌محمد مودب؛ شاعر، تینا محمدحسینی؛ نویسنده، سیداحمد مدقق؛ نویسنده و پژوهشگر و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب ایران و افغانستان، پنجشنبه ۱۱ مرادماه ۱۴۰۳ در حسینیه هنر تهران برگزار شد.

در این مراسم محمدحسین بدری نویسنده و از همکاران مرحوم رجایی در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی گفت: محمدسرور رجایی ۲۳ سال پیش به ایران آمد و کارهای مختلفی از جمله دستفروشی انجام داد. او انسان بسیار مسلطی به حوزه کاری خود بود و شخصیت بسیار فروتنی داشت.

بدری افزود: مرحوم رجایی یک شبکه از بین اهالی فرهنگ و هنرِ فارسی زبان منطقه ایجاد کرد و بین آن‌ها ارتباط و دوستی برقرار کرده بود.

در ادامه این مراسم علی محمد مودب شاعر و از نزدیکان مرحوم رجایی با اشاره به نعمت وجودی ایشان گفت: محمد سرور رجایی با وجود زندگی بسیار سختی که داشت دست از تلاش و کوشش در حوزه فرهنگی و ادب بر نداشت و از او می‌توان به عنوان یک الگو در سعی، تلاش و کسی که از زمان خود بهترین استفاده را می‌کرد برای جوانان امروز نام برد.

مودب اشاره کرد: او هرکجا کار برزمین مانده‌ای را احساس می‌کرد به سراغش می‌رفت. مخصوصاً در حوزه کودکان تلاش‌های بسیاری داشت و برای نمونه می‌توان به همین کتاب شعر کودک به نام «کاغذ پران» اشاره کرد.

مودب ضمن بیان خاطراتی از مرحوم رجایی افزود: او انسان مسئولیت‌پذیری بود و به نظر من همین مسئولیت‌پذیری است که به انسان قدرت می‌دهد. او در کنار تلاش‌هایش در حوزه‌های مختلف فرهنگی، هنری و ادبی از وظایف اجتماعی‌اش دریغ نکرد و به فکر کودکان مهاجر و خانواده شهدای افغانستانی مدافع حرم بود. مرحوم رجایی بین مسئولیت‌های فردی خود و مسئولیت‌های اجتماعی‌اش مرزی قائل نبود و با قرض پول برای کودکان افغانستانی مجله چاپ می‌کرد.

وی در پایان بیان کرد: در زمانه‌ای که بعضی شعرای افغانستانی مخالفت خود را با مجاهدت‌ها و مقاومت‌های مردم افغانستان با زبان شعر اعلام می‌کردند او در آن فضا دست به روایت مردان جهاد و مقاومت افغانستان در برابر دشمن زد.

همچنین تینا محمدحسینی نویسنده افغانستانی مهمان دیگر این برنامه با اشاره به همکاری خود با مرحوم رجایی گفت: من در خانه ادبیات افغانستان در حوزه تاریخ شفاهی فعالیت می‌کردم و آنجا توفیق همکاری با مرحوم رجایی برای من حاصل شد. ایشان به من پروژه بازنویسی خاطرات اولین زندانی زن سیاسی افغانستان را پیشنهاد کردند که بسیار برای من جذاب بود. خانم «یاسمین حسنات» سوژه کتاب «روزهای نزدیک»، اولین زندانی زن سیاسی افغانستان در دوران شوروی بودند که خاطرات ایشون توسط مرحوم رجایی جمع‌آوری شده بود.

محمدحسینی با اشاره به اینکه کتاب روزهای نزدیک اولین پروژه مرحوم رجایی در حوزه زنان افغانستان بود گفت: یاسمین حسنات از اهالی قندهار بود که بخاطر فعالیت‌های سیاسی خود علیه اشغالگران شوروی به زندان‌های کمونیستی رفت. ایشان نه تنها برای افغانستان بلکه در آن دوران برای مردم مظلوم فلسطین نیز فعالیت‌های گسترده‌ای داشت که به همین خاطر توسط نیروهای خاد (نیروهای امنیت افغانستان در زمان اشغال شوروی) مورد بازجویی قرار گرفت.

در پایان این مراسم سید احمد مدقق نویسنده و پژوهشگر اهل افغانستان گفت: کار بزرگ رجایی جمع بین آرمان و عمل بود. ایشان به شدت انسان آرمانگرایی بودند و اعتقاداتش جز گفت‌وگوی روزمره او بود اما در عین حال به شدت نیز عملگرا بود و کارهای نشدنی‌ای را در حوزه کاری خود انجام می‌داد.

مدقق افزود: او بدون هیچ چشم داشتی و خالصانه ساعت‌ها در حوزه ادبیات تلاش می‌کرد. نخستین شماره مجله باغ که توسط ایشان راه‌اندازی شده بود با کمترین امکانات و در منزل شخصی تولید شد و بعدها رشد کرد و تا ۷۰ نسخه نیز ادامه پیدا کرد.

این نویسنده افغانستانی گفت: از دیگر ویژگی او می‌توان به ارتباطش با توده‌های مختلف مردم در عین حالی که با سطحی از نخبگان جامعه حتی با وزرا و نمایندگان مجلس در ارتباط بود، اشاره کرد. مرحوم رجایی تا روز آخر زندگی خود ارتباطش را با توده‌های مردم حفظ کرد. او با طیف‌های متنوع مردم از ادبا و شعرا تا ورزشکاران ارتباط داشت و در این روابط هیچگاه از چهارچوب‌ها و اعتقادات خویش دست نکشید.

مدقق در پایان ضمن اشاره به کتاب‌های محمد سرور رجایی بیان کرد: از جمله مهمترین فعالیت‌های مرحوم رجایی که تکمیل‌کننده پازل اشتراکات فرهنگی، هنری و ادبی بین ایران و افغانستان است، موضوع روایت خون شریکی، هم سرنوشتی و اعتقادات مشترک بین دو ملت بود که در نوع خود راه جدیدی است که توسط آن مرحوم گشایش یافت.

در این آیین، باحضور خانواده مرحوم محمدسرور رجایی از کتاب‌های «روزهای نزدیک» با بازنویسی تینا محمدحسینی و مجموعه شعر کودک محمدسرور رجایی با عنوان «کاغذ پران» با مقدمه‌ای از علی محمد مودب از انتشارات راه‌یار رونمایی شد.