به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شیراز، در ادامه دیدارها و گفتگوهای اهالی فرهنگ و ادب شیراز با مفاخر ملی ادبیات معاصر، جمعی از پژوهشگران ادبی یکشنبه شب با حضور در منزل عبدالعلی دستغیب نویسنده هفتاد عنوان کتاب، مترجم و منتقد ادبی معاصر، ضمن عیادت از وی درباره سیر تحول و تطور رمان فارسی و ایرانی از وی مطالبی نو را شنیدند.
در دیدار صمیمانه اعضای «گروه ادبی رادیو اقلیم عشق» با عبدالعلی دستغیب چهره ماندگار نقد ادبی کشور که در ۹۴ سالگی به سر می‌برد، برخی از ناگفته‌ها و ناشنیده‌ها درباره نویسندگان دهه‌های بیست تا پنجاه (۱۳۵۰ - ۱۳۲۰) ایران برای اولین بار از سوی این نویسنده نامی کشورمان بیان شد.
چرا قول و نظریه فیلسوفان غربی را بی دلیل بپذیریم؟
دستغیب با اشاره به اینکه از کودکی دست به قلم برده و بیش از ۸۰ سال از عمر خود را به نگارش مقالات، پژوهش، تالیف کتاب و سخنرانی‌های علمی در حوالی آثار ادبیات کهن و معاصر و کتب نویسندگان گذشته و دوره خود صرف کرده است، گفت: چه دلیلی دارد که نظریات فیلسوفان و متفکران غربی را بدون چون و چرا بپذیریم؟ که گفته و که شنیده که حرف و قول آنان در مورد فلان موضوعی که بیان داشته‌اند سخنی قابل اعتماد و صادق است؟ ممکن است در یک مقطعی نظری داده باشند که پذیرش داشته اما همان حرف و سخن دیروز آنان امروز منسوخ شده و دیگر فاقد اعتبار باشد.
وی افزود: پشت هر نظریه یا نقد و سخن بزرگان ما درباره کتاب یا محتوای اثر و موضوعی خاص حتماً یک دلیل و استدلالی هست که بایدبررسی شود و اگر مورد قبول باشد بپذیریم و اگر باب دلمان نباشد و نظرشان را قبول نداریم آن را رد کرده و دلایل رد آن سخن و نظر را برای خودمان محفوظ بداریم، حتی اگر همه افراد، حرف‌های خوب و قشنگی بزنند که با واقعیات تطابق نداشته باشد، نباید آنها قبول کنیم.
این مترجم شیرازی، گفت: توصیه من به عنوان کسی که عمری در این راه قدم برداشته و قلم زده این است که هر حرفی درباره هر موضوع مهم از ادبیات را بدون تحقیق نپذیرید و بررسی‌های خودتان را داشته باشید و اگر به این نتیجه رسیدید که چنین گفته یا نوشته اشخاص درست یا غلط است همان کفایت می کند. هیچکس انسان کامل نبوده و حرف و قول او مطلق نیست بلکه نسبی و قابل تامل است.
بدون مطالعه آثار بزرگان داستان‌نویسی جهان دست به قلم نشوید
این ادیب صاحب نام خاطرنشان کرد: معتقدم کسانی که علاقه‌مند به نگارش رمان هستند برای شروع داستان‌نویسی و ورود به این حرفه، تا زمانی که داستان‌های متعدد از نویسندگان بزرگ جهان را نخوانده‌اند و کتاب‌های مرتبط با تاریخ رمان‌نویسی داخلی و خارجی را مطالعه نکرده‌اند دست به قلم نبرند که در همان ابتدای نویسندگی می‌مانند و شکست می‌خورند.
پیشکسوت تعلیم و تربیت با نام بردن تعدادی از نویسندگان جوان امروزی و عناوین آثار داستانی آنان تصریح کرد: نوشته‌ها و داستان‌های تعدادی از افراد خوش آتیه که یکی دو اثر از آثارشان را خوانده‌ام بیشتر از آثار افرادی که به ظاهر به شهرت رسیده و کتاب‌هایشان پرفروش است را دوست داشته و پسندیده‌ام زیرا متوجه شده‌ام که به اصول داستان‌نویسی مسلط بوده و عناصر داستان را به خوبی می‌شناسند.
دستغیب در ادامه گفت: به عنوان منتقد ادبی که ده‌ها سال است در این حوزه دستی بر آتش ترجمه و نقد رمان و داستان دارم، نظرات خود را در مورد کتاب‌ها بیان می‌کنم نه درباره نویسنده‌ها. اگر چه به خود نویسنده‌های آثار ادبی و رمان‌ها هم نقد مثبت و منفی وارد است اما هر کسی می‌تواند نقد مرا درباره نوشتارهای افراد قبول کرده یا رد کند و اینگونه نیست که من هر چه گفتم درست و بی نقص باشد و بخواهم نظریه ادبی خود در مورد افراد و آثارشان را به کسی تحمیل کنم.
مترجم رمان‌ها و داستان‌های بزرگان ادبیات اروپا از جمله مترجم آثار هگل، نیچه و راسل و منتقد آثار نویسندگان و شاعران مطرح معاصر کشورمان عنوان کرد: چه در داستان و رمان و چه در نقد و ترجمه، ما با فرد کامل و مطلق روبرو نیستیم بلکه هم آثار تالیفی و ترجمه شده و هم اشخاص صاحب اثر چه خودشان و چه نوشتارها و نظراتشان همگی نسبی‌اند و قابل گفتگو و بررسی، اما به این معنا که گفته شود فلان شخص در فلان حرفه کامل‌ترین است و جز او نیست اشتباه بوده و سخنی غیر واقع و ناپذیرفتنی است.
وی در پایان با انتقاد از برخی چهره‌های مطرح ادبیات داستانی، تاکید کرد: نه خود این نویسنده‌نماها را به عنوان نویسنده قبولشان دارم و قابل‌اعتماد می‌دانم و نه آثارشان را از جهات فنی و ساختار داستان‌نویسی قبول دارم، زیرا بعضی از آنها که به زور تبلیغات خود و طرفدارانشان می‌خواهند نویسنده و داستان‌نویس جا بزنند، داستان‌ها و رمان‌هایشان دستکاری‌شدۀ داستان‌های نویسندگان بزرگ یا کپی‌برداری شده از روی رمان‌های خارجی است که با تقلب و تغییرات، داستان‌های افراد دیگری را به نام خودشان جا زده‌اند!
در دیدار صمیمانه اهالی فرهنگ و ادب و هنر، حمید رضا زنگی داستان‌نویس شیرازی، مژگان وفایی فعال فرهنگی و مدیر تشکل ادبی رادیو اقلیم عشق، زمان نظری و زهرا معلمی از فعالان ادبی شیراز، سید محی‌الدین حسینی ارسنجانی، دبیر اجرایی گروه فرهنگی شاهدان شیراز و جمعی از شاعران و فعالان عرصه نقد داستان و رمان نیز حضور داشتند.
به گزارش ایبنا؛ عبدالعلی دستغیب متولد ۱۳۱۰ شیراز و دارنده نشان درجه یک نظریه پردازی ادبی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
نظرات