به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین تودیع و معارفه وزیر سابق و جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی، با حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور و جمعی از فعالان حوزه فرهنگ و هنر دوشنبه ۱۹ (شهریورماه) در تالار وحدت برگزار شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: دولت چهاردهم، دو رسالت بزرگ دارد و اگر در مسیر این دو رسالت بزرگ، بتواند گام‌های جدی بردارد به توفیق نزدیک شده است؛ نخست رسالت ملی و راهبرد وفاق؛ رسالت دوم مقابله با انزوای ایران در سطح بین‌المللی است. در این دو رسالت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش پیشران را ایفا می‌کند. اگر این دو، رسالت اصلی دولت چهاردهم باشد، باید با این نگاه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نگریست. گفتمان وفاق، سه ضلع دارد؛ نخست داخل قوه مجریه چراکه مسائل حکمرانی دیگر بخشی نیست؛ به‌عبارت دیگر ابرمسائل ابربخشی‌اند و اگر کنار هم قرار نگیریم به حل مسئله‌ها نزدیک نمی‌شویم؛ بنابراین به یک گفتمان وفاق در درون کابینه نیاز داریم؛ بخشی‌نگری را رها کردن و در کنار هم بودن.
صالحی درباره ضلع دوم یعنی وفاق ملی، بیان کرد: وفاق دولت با حاکمیت است؛ قوه مجریه با حاکمیت، مسیری که آقای دکتر پزشکیان به خوبی طی کردند. در مراودات با مجلس و مسیری که مجلس در این تعامل طی کرد؛ همچنین با قوه قضائیه و نهادهای نظامی و انتظامی.
وی ادامه داد: اما بخش مهم‌تر و رسمی‌تر گفتمان وفاق در ضلع دولت – ملت یا حاکمیت – ملت است. در این بخش مسائل مهمی وجود دارد که باید دنبال کرد؛ بنابراین فکر می‌کنم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با نخبگان فعال در چهار حوزه فرهنگ، ازجمله مولفان، ناشران، چاپخانه‌داران و … حوزه هنر، حوزه رسانه و حوزه دین. بخش وسیعی از نخبگان کشور که نقش میانجی را بین حاکمیت و ملت ایفا می‌کنند و خط ارتباطی دولت – ملت هستند، جزو فضای کاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند.
وزیر افزود: اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با نخبگان فرهنگ، هنر، رسانه و دین ارتباط برقرار کند، آن‌ها در یک ارتباط خوب خواهند توانست ملات گسل‌ها را به گونه‌ای بریزند تا به یک نوع انسجام درونی و یک انسجام ارتباطی با حاکمیت و دولت منتهی شود.
عضو کابینه دولت چهاردهم درباره راه تحقق تاثیرگذاری فعالان فرهنگ، هنر، رسانه و دین گفت: اقداماتی باید در این زمینه انجام داد؛ البته نه به این معنا که انجام نمی‌شده، حتماً اتفاق می‌افتاده اما همت مضاعف و عزم بیشتری لازم دارد. اگر می‌خواهیم نخبگان فرهنگ، هنر و رسانه و نخبگان دینی نقش میانجی را در این ارتباط و وفاق دولت ملت ایفا کنند و شعار حضرت امام (ه) «همه با هم» اتفاق بیفتد، پاره‌ای از اقدامات و رویکردها را تقویت یا تجدید نظر کرد.
صالحی ادامه داد: نکته نخست؛ مشارکت اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری است. اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه، اگر در این فرآیند حضور پیدا کنند، همدلی و همکاری آن‌ها افزون‌تر و افزون‌تر می‌شود. وقتی از مشارکت صحبت می‌کنیم منظور مشارکت فراگیر است که بتواند از همفکری و همدلی و از همدلی به همکاری منتهی شود.
وی افزود: رویکرد دوم، تقویت نهادهای صنفی اصحاب فرهنگ و هنر است. صدها هزار اصحاب و فرهنگ و هنر داریم که به‌طور طبیعی نمی‌توان با این تعداد ارتباط رودررو داشت. نهادهای صنفی فرهنگ، هنر و رسانه، رقیب نیستند؛ دشمن نیستند؛ می‌توانند رفیق راه باشند، برای دولت، برای حاکمیت؛ منتهی باید ادبیات این مسئله را هم پذیرفت و کوشید که در یک تعامل به آن نقش میانجی‌گرایانه کمک کند. تقویت اقتصاد فرهنگ و هنر، اگر اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه وضعیت معیشت و اقتصادشان مناسب نباشد، حال ناخوب‌شان منجر می‌شود که نتوانند حال مردم را خوب کنند.
صالحی با تاکید بر سهم اندک فرهنگ از بودجه بیان کرد: سهم فرهنگ و هنر در فضای بودجه فرهنگی کشور به شدت اندک است. تلاش‌هایی انجام شده درهمین اواخر سهم فرهنگ هنر و رسانه ۴۵ صدم درصد از بودجه بود و با احتساب بخش دین، در نهایت ۶۵ صدم درصد. سهم بسیار اندکی است. بودجه فرهنگی در آمریکا، ۱۸۴ دلار، در کره جنوبی و ۳۷۳ دلار، در رژیم صهیونیستی اشغالگر، ۷۳۶ دلار است؛ بنابراین دولت‌ها برای فرهنگ خرج می‌کنند. حوزه اقتصاد فرهنگ و صنایع خلاق هم باید جدی گرفته شود.
وی ادامه داد: دولت‌ها حتی در سرمایه‌دارترین نوع نظام‌های اقتصادی، مسئول حوزه فرهنگ هستند؛ و اینکه چنین سهمی از بودجه کلان کشور داریم به‌طور طبیعی کار را دشوار می‌کند. اگر می‌خواهیم اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه در وفاق ملی و مناسبات دولت - ملت سهم داشته باشند باید به کرامت آن‌ها توجه شود. آن‌ها از منزلت وجودی برخوردارند و تحقیر آن‌ها را آزرده می‌کند، چه برسد به زجر و مسائل دیگر.
صالحی افزود: نمی‌خواهم بگویم اصحاب فرهنگ، قدیس‌اند؛ خطا نمی‌کنند؛ جرم مرتکب نمی‌شوند و اشتباه نمی‌کنند اما مناسبات با اصحاب فرهنگ هنر و رسانه، مناسبات خاص خود را می‌طلبد. اگر می‌خواهیم آن‌ها نقش میانجی را ایفا کنند، اگر می‌خواهیم آن‌ها در فضای دولت - ملت و وفاق دولت – ملت، عملیات انجام دهند، ارتباط ما با فضای عمومی را برقرار کنند، نباید احساس تحقیر کنند؛ نباید احساس تنگنا کنند.
وی با اشاره به تاثیر تغییرات فناورانه در حوزه فرهنگ گفت: بالاخره توجه به تغییرات ژرف در نظام حکمرانی فرهنگی است. حکمرانی فرهنگی در سرمایه‌دارترین نوع دولت‌ها هم وجود دارد. تنظیم‌گری هست اما اگر به تغییرات نسلی و تغییرات جنسیتی تغییرات فناوری توجه نکنیم، به ضد خود تبدیل خواهند شد و به نتیجه نخواهند رسید. اگر به اقتضائات زمانی نگاه نکنیم، نمی‌توانیم از آنچه که فکر می‌کنیم درست است، صیانت کنیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: رسالت دولت چهاردهم دو چیز است و در هر دو حوزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسئولیت و بار زیادی بر دوش دارد و زمانی محقق می‌شود که کل دولت و شخص رئیس‌جمهور، شخص معاون اول و متنفذان به کمک بیایند.
صالحی ادامه داد: راهبرد دوم، مقابله با توطئه و مسیری است که برای انزوای ایران تصمیم گرفته شده است. دشمنان ایران پس از انقلاب دیدند، توازن منطقه به هم ریخته و نظم جهانی متفاوت شده است، تلاش کردند ایران‌هراسی ایجاد کنند. بیش از چهار دهه به‌طور جدی تلاش کردند که ایران را منزوی کنند؛ صدای ایران شنیده نشود؛ پرچم ایران بلند نشود. مسیری است که آن‌ها دنبال کردند که اگر ایران به عنایت الهی و راهبری امام راحل و رهبر فرزانه انقلاب، کیان آن بعد از نزدیک به پنج‌دهه صیانت شده، اگر نمی‌توانند ایران را به هم بریزند، تلاش می‌کنند ایران را در پوسته خود مدفون کنند و صدای ایران شنیده نشود این تلاشی است که دشمن با تمام قوا انجام می‌دهد.
وی ادامه داد: اگر می‌خواهیم ایران را از انزوا دور کنیم اسب تیزرو این داستان فرهنگ و هنر است. مزیت تاریخی ایران را در جهان به شعر، مینیاتور، هنر، سعدی، حافظ و خیام می‌شناسند؛ نشان‌دهنده این است که ایران با هنر در همه دنیا شناخته می‌شود؛ بنابراین مزیت تاریخی ما در این حوزه است؛ مزیت معاصر ما نیز در این حوزه است. به جد عرض می‌کنم، سند چشم‌انداز نظام و کشور که می‌گوید در منطقه در جایگاه نخست باشیم در بسیاری از شاخص‌های حوزه فرهنگ هنر در رتبه اول منطقه قرار داریم. استعداد ملی و ظرفیت ما این است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: دانشجویان هنر در سال ۶۶- ۱۳۶۷، ۵هزار و ۶۳۰ نفر بود اما سال ۱۳۹۷ -۹۸ این جمعیت به ۳۰۰ هزار نفر رسید؛ به‌عبارت دیگر نسل قابل توجهی از ایران در حوزه فرهنگ و هنر فعال هستند. زنان نیز جایگاه خاصی در فرهنگ و هنر پیدا کردند. مسیری که انقلاب اسلامی برای رشد زنان فراهم کرد در همه حوزه‌ها، علم، فرهنگ، هنر و رسانه. سال ۱۳۶۳ تعداد داستان‌نویسان زن، ۲۸ نفر بود و تعدا نویسندگان مرد ،۲۴۱ نفر اما سال ۱۳۹۳ هزار و ۷۳۸ مرد و هزار ۶۴۸ زن. به نظر می‌رسد آمار زنان تا پایان سال، احتمالاً بیش از مردان خواهند بود.
صالحی با تاکید بر جریان روبه رشد زنان از ابتدای انقلاب افزود: این‌ها ظرفیت‌ها و استعدادهای ما در این حوزه هستند که به ثمر رسیدند یا در مسیر به ثمر رسیدن هستند؛ بنابراین به اعتبار ظرفیت تاریخی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه می‌توانند مسیری را طی کنند و به سرعت برای مقابله با ایران‌هراسی و برای خروج ایران از انزوای تحمیلی. طبعاً در این حوزه هم راهبردهایی وجود دارد؛ نقش ایرانیان خارج از کشور را نباید نادیده گرفت. ایرانیان خارج از کشور میانجی‌های خوبی هستند.
کجا از ارزش‌ها و آرمان‌ها فاصله گرفتیم؟
عارف در این آیین ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان انقلاب اسلامی به‌ویژه شهیدان رجایی و باهنر، شهید رئیسی گفت: انقلاب اسلامی ایران، انقلاب فرهنگی بود که با ویژگی‌های حضرت امام خمینی (ره) می‌توانیم ادعا کنیم همه جمعیت کشور یا حداقل بیش از از ۹۰ درصد، پشت سر رهبری این انقلاب که یک انقلاب فرهنگی بود، قرار داشتند. رهبر انقلاب یک مرجع گرانقدر شیعه بود. آرمان‌ها و ارزش‌هایی مطرح شده بود.
وی با اشاره به سند چشم‌اندازه نظام گفت: جهت‌گیری این سند قرار گرفتن در جایگاه اول منطقه در همه شاخص‌ها و الهام‌بخش بودن ایران در جهان اسلام است. بنا بوده و هست که سال آینده به این جایگاه برسیم. در سند چشم‌انداز به صراحت به این موضوع اشاره شده است. سال‌های ۱۳۸۲- ۸۳ که سند چشم‌انداز تدوین می‌شد و با اصلاحات رهبر معظم انقلاب از سوی ایشان ابلاغ شد، چقدر توانستیم در بخش‌های نرم‌افزاری در مسیر این سند حرکت کنیم؟ شاخص‌های فرهنگی شاخص‌های اجتماعی آسیب‌های فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی که با آن روبه‌رو هستیم می‌گوید، با اهداف سند و شاخص‌هایی که مطرح شده فاصله داریم؛ چرا؟ پاسخ این چرا را باید در محافلی مثل جمع امروز دریافت کنیم.
عارف افزود: کجا از ارزش‌ها و آرمان‌ها فاصله گرفتیم کجا به دلیل عملکردهای سلیقه‌ای و جناحی به جای سیاست جذب، سیاست دفع را دنبال کردیم؟ چرا با نگاه قیم‌مآبانه هر فردی و گروهی و شخصی حق خود را حق مطلق می‌داند و دیگران را باطل؟ جوانی که باید در مسیر ارزش‌ها حرکت کند، فاصله گرفته؛ باید این چرا بررسی شود.
معاون اول رئیس جمهور افزود: وفاداری به آرمان‌ها، تعهد به انقلاب و مسئولیت‌پذیری جوانان به انقلاب، نسبت به نسل اول چه وضعیتی دارد؟ باید از خودمان شروع کنیم؛ یعنی همه نخبگان فرهنگی و هنری کشور که باید ظرفیت و توان خود را برای تحقق آرمان‌های انقلاب و حاکمیت ارزش‌ها به کار ببرند. چه کار کردیم که نتوانستیم از ظرفیتی که سال ۱۳۵۷ در مقابل دنیای استکبار بدون اینکه اسلحه‌ای داشته باشیم و با اسلحه فرهنگ و ارزش‌های الهی پیروز شدیم؛ امروز چقدر با آن ارزش‌ها فاصله داریم؟
وی ادامه داد: برنامه هفتم توسعه دارای دو بخش است؛ نخست بخش نرم‌افزاری با احکام بسیار جامع که برای اجرای آن‌ها به پول و اعتبار چندانی نیاز نیست؛ بلکه به اراده، تصمیم، شناخت وضع موجود همچنین تشخیص سازوکارها و شاخص‌های فرهنگی برای اصلاح آسیب‌های اجتماعی نیاز دارد؛ بنابراین برای آن به تدوین دستورالعمل‌هایی نیاز است.
عارف به مقوله بهره‌وری در برنامه هفتم توسعه اشاره و بیان کرد: در مواجه با کمبود منابع اقتصادی به مقوله بهره‌وری توجه نمی‌شود؛ در برنامه هفتم توسعه، ۳۵ درصد به بهره‌وری اختصاص داده شده است و یکی از مصادیق بهره‌وری فرهنگ و نیروهای فعال فرهنگی هستند. متاسفانه وضعیت در همه شاخص‌های فرهنگی خیلی نگران‌کننده است.
وی ادامه داد: تلاش برای تحکیم سبک زندگی، برای رسیدن به اهداف فرهنگی، فعالان بخش دولتی و غیردولتی باید ولایت و حاکمیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بپذیرند تا محوری برای انسجام‌بخشی باشد. ارتقا هویت ملی و کمک به تقویت و حفظ وفاق ملی، تقویت همبستگی و اعتماد به نفس ملی با محوریت معرفی اندیشمندان و هنرمندان ملی. در چند دهه با کمال تاسف به جای معرفی الگوهای شاخص به جوانان با اندک اختلاف سلیقه، الگوسوزی کرده‌ایم.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به مسئله بحران هویت گفت: در نتیجه – الگوسازی - گرفتار شدیم و جوان دانشجو و نوجوان ما احساس بی‌هویتی می‌کند یا هویت خود را در جای دیگری جستجو می‌کند؛ بنابراین به‌طور جدی باید این مسئله در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیگیری شود. همچنین به طور جدی باید از تولید محتوا در فضای مجازی با رویکرد گسترش و تعمیق فرهنگ اسلامی ایرانی و مواجهه با جنگ روانی و تهاجم فرهنگی توجه کرد.
عارف با تاکید بر ضرورت مقابله با تهاجم فرهنگی ادامه داد: تهاجم فرهنگی یک واقعیت جدی است. برای مقابله با تهاجم فرهنگی چه کاری انجام داده‌ایم؟ آیا پاک کردن صورت مسئله، مقابله است؟ یکی از چالش‌های اصلی در حوزه تهاجم فرهنگی موضوع اینترنت است. اینترنت یک راه محسوب می‌شود. کسی راه را نمی‌بندد؛ بلکه باید محتوای خوب تولید کرد. هنر آن است که با محتوای غلط و غیرفرهنگی در فضای مجازی مقابله شود. درباره این محتواها چه کرده‌ایم برای تولید محتوا براساس فرهنگ غنی اسلامی چه اقداماتی انجام داده‌ایم؟ چقدر از مرجعیت علمی فضای مجازی متعلق به ایران است؟
این عضو کابینه دولت چهاردهم به مسئله معیشت اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه اشاره و بیان کرد: ارتقای سطح معیشت و خدمات تامین اجتماعی به اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه با استفاده از جایگاه و ظرفیت صندوق اعتباری هنر. باید از صندوق اعتباری هنر حمایت کرد. واقعیت این است که برخی ازاعضای این صندوق و هنرمندان از نظر خدمات بیمه‌ای دچار مشکل هستند. از وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌خواهم که پیگیر این موضوع باشند. گاهی، هنرمندان و مفاخر فرهنگی به دلیل مسائل جزئی زندگی‌شان با بحران مواجه می‌شود.
عارف به موضوع حمایت و افزایش تولید پویانمایی با هدف ترویج فرهنگ و اخلاق اسلامی متناسب با گروه و اقشار مختلف به خصوص نوجوانان و جوانان اشاره و بیان کرد: امروزه باید اولویت، نجات جوانان و نوجوانان باشد گرفتاری این قشر به مراتب از میانسالان بیشتر است و برای این گروه سرمایه‌گذاری کمی داشته‌ایم. مهیا کردن امکان مشارکت مردم در فعالیت‌های فرهنگی و اولویت واگذاری آن به مردم تمرکزگرایی را باید به‌طور جدی دنبال کنیم. به هر حال در کشوری فرهنگی زندگی می‌کنیم که آیین‌های مذهبی با مشارکت مردم برگزار می‌شد و نیازی به دخالت حکومت و مردم نبود. برخی از کمک‌های دولتی، صرفاً دخالت است و نتیجه آن فاصله گرفتن مردم. این مسئله باید اصلاح شود. باید این کلام امام خمینی را باور داشته باشیم که صاحبان اصلی این انقلاب مردم هستند.
عارف ادامه داد: در این مسیر پایش و سنجش مستمر شاخص های فرهنگ عمومی و سبک زندگی اجتماعی مردم شاخص ها را باید با دقت اخذ و همچنین اعلام کنیم محرمانه نگه داشتن شاخص ها راه حل مشکل نیست اهتمام هرچه بیشتر به گسترش فرهنگ کتاب و کتاب خوانی با تاکید بر رفع موانع و مشکلات در حوزه نشر و استفاده از فناوری های نوین درباره درباره کتاب و کتابخوانی وضعیت بسیار نگران‌کننده است. به‌طور قطع فضای مجازی جانشین کتاب نمی‌شود. باید با اولویت، این مسئله مهم را در کشور حل کنیم. برخی شمارگان کتاب‌ها خجالت‌آور است. شمارگان برخی از کتاب‌ها به ۱۰۰ و ۲۰۰ نسخه رسیده است؛ درحالی که انقلاب اسلامی یک انقلاب فرهنگی است؛ بنابراین این وضعیت مظلوم کتاب باید اصلاح شود.
در ابتدای این مراسم، محمدمهدی اسماعیلی در سخنانی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای جمهوری اسلامی ایران، شهید حاج قاسم سلیمانی و شهدای پرواز اردیبهشت، گفت: از حضور معاون اول رئیس‌جمهور، فعالان رسانه و وزرای اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حضور در این رویداد تشکر می‌کنم.
وی افزود: جلسه تودیع و خداحافظی است، البته خداحافظی مفهومی ندارد، افتخار می‌کنم که با اعتماد رئیس جمهور شهید در این دوره در حوزه فرهنگ قرار گرفتم و امروز هم یه عنوان یکی از کوچکترین اهالی این حوزه در خدمت فعالان فرهنگی کشور هستیم.
اسماعیلی با بیان اینکه تلاش کردیم در این دوره سه ساله نظام حکمرانی فرهنگی کشور سامان پیدا کند، ادامه داد: اگر به حوزه سیاست‌گذاری کلان قائل باشیم، شورای عالی انقلاب فرهنگی امر سیاست‌گذاری را بر عهده دارد، بخشی از این سیاست‌گذاری هم در نهادهای دیگر از جمله شورای عالی فصای مجازی، مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام می‌شود.
وی در بخش دیگر صحبت‌های خود عنوان کرد: اما در حوزه حکمرانی وزارت ارشاد متولی اصلی اجرای این سیاست‌ها است و باید اقتضائاتی برای آن فراهم شود، من تلاش کردم اقتضائات این حرکت را فراهم کنیم، وظیفه ما تنظیم‌گری، نظارت، حمایت و رصد را بر عهده داریم، چهار ضلعی که باید توامان اتفاق بیفتد و وزارت فرهنگ باید اسباب این مرجعیت را فراهم کند.
اسماعیلی با اشاره به تشکل شورای هماهنگی فرهنگی دولت سیزدهم، توضیح داد: رئیس جمهور شهید ابلاغ ویژه‌ای برای بنده به عنوان دبیر شورای هماهنگی فعالیت‌های فرهنگی دولت دادند و وزرا و نهادهای خارج از دولت نیز در این شورا حضور داشتند.
وی همچنین درباره فعالیت‌های شورای فرهنگی دولت، عنوان کرد: در قانون برنامه هفتم ۲۲ برنامه کم‌نظیر مصوب شد، ۳۶ هزار میلیارد تومان نیز از یک درصد موظفی سازمان‌ها و نهادها تامین شد، در این حوزه ما شاهد رشد ۱۷ برابری بودجه بودیم و رئیس جمهور شهید عزیز ۱۰ هزار میلیارد تومان برای تکمیل زیرساخت‌ها اختصاص دادند.
اسماعیلی با طرح این موضوع که باید در تهران زیرساخت های فرهنگی را تقویت کنیم، گفت: توانستیم در دولت سیزدهم مقدمات زیرساخت برای ساخت مجموعه بزرگ فرهنگی از جمله زمین هشت هزار متری با ۱۱۰ هزار تراکم را تامین کنیم، همچنین بنای تاسیس شهر هنر را آغاز کردیم، در این زمینه معتقدم پیوست فرهنگی همه طرح‌ها باید به تصویب وزارت فرهنگ برسد.
وی همچنین جوان‌گرایی و جلب مشارکت بانوان در جایگاه مدیریتی را از دیگر اقدامات وزارت فرهنگ دولت سیزدهم اعلام کرد.
به گزارش ایبنا؛ در این مراسم علاوه بر معاون اول رئیس جمهور، سید رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید مصطفی میرسلیم، محمد حسین صفار هرندی، سید محمد حسینی، علی جنتی وزرای اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید محمد هاشمی جانشین وزیر فرهنگ، سید محمود اسلامی معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ، یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت فرهنگ، محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ، سیدعباس حسینی، معاون وزیر و رئیس سازمان حج و زیارت، عاطفه خادمی، دبیر شورای فرهنگ عمومی، شبیر فیروزیان، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام سیدعبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی، محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی، مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، امیرحسین سمیعی، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی نادری، مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی، سیدمجید پوراحمدی مدیرعامل صندوق اعتباری هنر، حجت‌الاسلام کمال خداداده، رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور، حجت‌الاسلام مصطفی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، امیر تاجیک، خواننده، داریوش ارجمند، بازیگر پیشکسوت، جهانگیر الماسی، ایرج راد، علی نصیریان، هوشنگ توکلی و جمع کثیری از هنرمندان و اصحاب فرهنگ و رسانه نیز حضور داشتند.
نظر شما