به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آرزوی علی دوانی برای نگارش زندگی‌نامه امام خمینی (ره) به همت انتشارات پژوهشکده تاریخ معاصر در قاب کتابی با عنوان «امام خمینی (ره) از ولادت تا رحلت» محقق شد. این کتاب با مقدمه و توضیحات محمدحسن رجبی (دوانی) منتشر شده است. محمدحسن رجبی دوانی به شرح این کتاب پرداخت و گفت: مرحوم پدرم یکی از زندگینامه‌نویسان برجسته کشور بود، موضوع بیش از ۳۵ عنوان از کتاب‌های او در شرح حال علمای اسلام و شیعه است.

وی افزود: کتاب «مجموعه مفاخر اسلام» یکی از کتاب‌های برجسته‌ای بود که ده جلد از این کتاب در زمان حیات پدر منتشر شد؛ قرار بود این کتاب شرح حال علما و فقهای برجسته شیعه از عصر غیبت تا زمان امام خمینی (ره) را دربرداشته باشد و مرحوم پدر قصد داشت جلد چهاردهم این کتاب را به حضرت امام خمینی (ره) اختصاص بدهد، از این جهت در زمان حیات حضرت امام خیلی مایل بود که ملاقاتی با حضرت امام داشته باشد تا بتواند فرازهای مهم سیاسی را از ایشان به صورت مستقیم دریافت کند. اما به دلیل پیش آمدن مسائلی مانند جنگ، بیماری حضرت امام و… وصال نداد و این دیدار میسر نشد.

این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: بعد از رحلت حضرت امام این تقاضا را طی یک نامه مکتوبی که در آغاز این کتاب هم درج شده است، از مرحوم حاج احمد خمینی خواستند که ملاقاتی صورت بگیرد و این خاطرات به همراه اسناد لازم را از او بگیرند که بعد از مدتی از طریق دفتر نشر آثار امام خمینی (ره) نامه‌ای به مرحوم پدرم نوشتند که به دلیل تالماتی که حاج احمد خمینی دارد، فعلاً مقدور نیست و از زحمت‌های پدر تشکر کردند.

وی در ادامه گفت: به دلیل اینکه از امام خمینی (ره) خاطراتی به صورت مستقیم وجود نداشت، این خواسته همان طور که در مقدمه کتاب «امام خمینی (ره) از ولادت تا رحلت» ذکر شده است، برای مرحوم پدر به صورت یک آرزو باقی ماند.

مولف کتاب «امام خمینی (ره) از ولادت تا رحلت» افزود: مرحوم پدرم سخنرانی‌هایی در جاهای مختلف در مورد بعد علمی و فرازهای مختلف زندگی سیاسی امام خمینی (ره) داشت که آنها را در کتابچه مستقلی با عنوان «امام خمینی در آئینه خاطره‌ها» منتشر کرده بود. این کتاب حاوی خاطرات مرحوم پدرم از حضرت امام خمینی (ره) است. چون پدرم یکی از شاگردان حضرت امام بود، این کتاب را با توجه به مجالس درس امام خمینی (ره) و خاطرات دیگر در دهه هفتاد منتشر کرد. اما این مورد همچنان برای مرحوم پدر انجام نشده باقی ماند.

محمدحسن رجبی دوانی بیان کرد: بعد از رحلت مرحوم پدر از آنجایی که می‌دانستم او چنین آرزویی داشت، کتاب «امام خمینی در آئینه خاطرات» را به همراه مقالات و سخنرانی پدر در جاهای مختلف گردآوری کردم و حاصل آن این کتاب شد. عنوان کتاب «امام خمینی (ره) از ولادت تا رحلت» نیز عنوانی است که پدر برای کتابی که قصد داشت، بنویسد، انتخاب کرده بود و من همان عنوان را برای این کتاب انتخاب کردم.

وی در ادامه گفت: البته این کتاب بسیار متفاوت از آن کتابی است که خود مرحوم پدرم قصد داشت بر اساس اسناد و مدارک بنویسد. پدر قبلاً این کار را در مورد زندگینامه آیت‌الله بروجردی انجام داده بود. در سال ۳۷ زمانی که آیت‌الله بروجردی مرحوم پدر را خواست و از کتاب دوم پدر که در سن ۲۷ سالگی تالیف کرده بود، تقدیر کرد، مرحوم پدر با اصرار فراوان از آیت‌الله بروجردی خواست تا خاطرات خود را بیان کند و آیت‌الله بروجردی برای اولین و آخرین بار خاطره خود را از بدو تولد تا مراتب تحصیل خویش برای مرحوم پدر گفت که این کتاب شرح دستمایه زندگینامه آیت‌الله بروجردی شد که در چهلمین روز وفات او نیز منتشر شد و پدر این کتاب را سه بار ویرایش کرد و ویرایش چهارم را من در سال ۱۴۰۰ انجام دادم.

محمدحسن رجبی دوانی افزود: مرحوم پدرم قصد داشت که همین کار را با توجه به شهرت و معروفیت حضرت امام خمینی (ره) و به دلیل اینکه جزو شاگردان حضرت امام بود و در طی سال‌ها تجربیاتی در خصوص شرح‌حال‌نگاری به دست آورده بود، در مورد ایشان انجام دهد که وصال نداد و من به عنوان ادای دینی این کار را به انجام رساندم. در واقع کتاب «امام خمینی (ره) از ولادت تا رحلت» مجموعه نوشته‌ها و سخنرانی پدر در مورد حضرت امام است که عمدتاً بر اساس خاطرات تالیف شده است.

وی در ادامه گفت: این کتاب پس از مقدمه به نامه‌ای به حاج سیداحمد آقا خمینی، مواضع علما در برابر هجوم فرهنگی غرب به ایران، نقش روحانیت و مرجعیت در مقابله با استبداد، بررسی نقش مرجعیت شیعه در مبارزه با توطئه‌های استعماری؛ پرچمداران سرافراز دو قرن مبارزه، نگاهی به علل ترکیب شخصیت انقلابی و معنوی امام خمینی، ناگفته‌هایی شنیدنی از سیره فردی امام خمینی، امام خمینی و اندیشه اصلاح حوزه، امام خمینی از آغاز انقلاب اسلامی تا رحلت آن بزرگوار، امام خمینی در آئینه خاطره‌ها، زمینه‌های وقوع قیام ۱۵ خرداد؛ سیره فردی امام خمینی و نقش روحانیت در پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی و شکل‌گیری حرکت انقلاب اسلامی، امام خمینی از زمان تبعید تا رحلت، ابعاد علمی امام خمینی، نگاهی گذرا به چند ویژگی امام خمینی، ویژگی‌های پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی و فرهنگ عاشورا، خاطره‌ای از امام خمینی، نهضت‌های اسلامی روحانیون از آغاز تا امروز می‌پردازد. پایان‌بخش کتاب نیز نامه‌ها و دست‌نوشت‌ها (تصاویر صفحه نخست مطالب کتاب و اسناد، نامه‌ها و دست‌نوشت‌ها)، منابع، کتاب‌ها، نشریات، نمایه، اشخاص، مآخذ و اماکن است.