به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد، حبیب احمدزاده عصر امروز در هشتاد و پنجمین نشست عصر داستان که همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی در نگارخانه رضوانِ مشهد برگزار شد در تشریح این مسئله که میخواهیم داستان بنویسیم یا داستاننویس شویم؟ گفت: ما در ابتدا باید بدانیم داستان و زندگی یعنی چه؟ کسی که نتواند زندگی را درست بفهمد، نمیتواند روایتگرِ داستانی باشد که مخاطب آن را بپسندد. ابتدا باید زندگی کردن را یاد بگیریم تا بتوانیم داستاننویس شویم و داستانی با معنی و محتوا بنویسیم بنابراین فهم زندگی در تبدیل شدنِ فرد به یک داستاننویسِ خوب، بسیار حائز اهمیت است.
برای نوشتن داستان باید حکیم بود به این معنا که فرق آیین زندگی و چیزی که به عنوان نمایش نشان داده میشود را بفهمیم. باید خوب و با دقت دیدن، خوب و با دقت شنیدن، شک کردن، متفاوت نگاه کردن و… را یاد بگیریم و این مفاهیم را در داستاننویسی به کار ببریم تا داستانی بنویسیم که خواننده را جذب کند.
این محقق و فیلمنامهنویس اظهار کرد: کسی که میخواهد داستان بنویسد باید مثل شعبده بازی باشد که خودش اسرار شعبدهاش را یاد بگیرد که بعد بتواند با آن شعبده بازی بکند و این گونه با یک کاغذ و خودکار میتوان جهانی را برای مخاطب ساخت و با این جهان مخاطب را همراه کرد.
متفاوت نگاه کردن و اهمیت آن در نویسندگی
وی در خصوص متفاوت نگاه کردن گفت: این موضوع با تمرین زیاد و توجه به جزییات و کَند و کاو در مسائل به دست میآید و همین متفاوت نگاه کردن است که داستان شما را متفاوت میکند همچنین تجربیاتی که هر انسان در زندگی دارد بر روی نگرش و تفاوت نگاه به هر موضوع به داستان نویسی کمک میکند.
احمدزاده ادامه داد: دومین موضوعی که باید در داستان نویسی به آن توجه داشت که پیام حاوی معنا نیست بلکه معنا در ذهن مخاطب است. یعنی بسیاری از کدهایی که در داستان به کار میبرید ممکن است در یک فرهنگ دارای معناهای متفاوت باشد. باید یادبگیرید وقتی موضوعی را در داستان بهکار میبرید مخاطبِ آن موضوع را بشناسید و از کدهای با معنای درست و قابل فهم آن مخاطب استفاده کنید.
این داستان نویس سرشناس اظهار کرد: همانند معنای جنگ و صلح که در نبود آن یکی دیگری نیز معنایی پیدا نمیکند. تضاد معنایی این دو کلمه است که به هر دو کلمه معنا میدهد و میتوان از آن در داستان استفاده کرد. نشان دادن دو تضاد در کنار هم است که باعث معنا پیدا کردن مفهوم تضادها میشود.
اهمیت ارزش و ضد ارزش
نویسنده کتاب «شطرنج با ماشین قیامت» در خصوص دیگر موضوع مهم در داستان عنوان کرد: به قول استاد مطهری هیچ ضد ارزش و بدی در دنیا وجود ندارد و مفاهیم اخلاقی به صورت نسبی است. هر ارزشی وقتی در جای خودش به کار نرود تبدیل به ضد ارزش میشود.
احمدزاده ادامه داد: این ارزشها باید با یک هارمونی درست همراه باشد که معنا و مفهوم درست و دقیق و قابل فهم برای خواننده داستان بهوجود آورد. وقتی این مفهوم را درک کنیم داستانی که مینویسیم دارای بار معنایی و مفهوم برای مخاطب است. وقتی میخواهیم از یک ارزش در داستان استفاده کنیم باید حکیمانه از آن بهره ببریم که معنای ارزش و ضد ارزش جابهجا نشود و داستان را دارای بار معنایی والایی بکند.
وی گفت: این کار سطح داستاننویسی شما را ارتقا میدهد و از شما داستان نویس میسازد. وقتی حکیمانه از ارزشها در داستان استفاده شود شما حَکَم داستانتان میشوید و بعد حاکم ذهن مخاطبتان میشوید.
نظر شما