به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، مجموعه آثار ارزشمند «سید عبدالجلیل قتالی» پژوهشگر برتر فرهنگ بومی بندرخمیر «نخستین جهان شهر تالابی ایران»، زینت بخش محل برگزاری جشن تقدیر از نویسندگان آینده‌دار گویش‌های محلی هرمزگان اقلیم رنگین کمان زبان‌ها بود و سرانجام نیک این رویداد فرهنگی - ادبی نیز وعده تولد کتابی دیگر از آثار برتر این مهرواره بود.

مهرواره‌ای که با محوریت کتاب، اهالی ادبیات را سر ذوق آورد

در این مهرواره هر چه گفته شد از کتاب و زبان‌های بومی بود. محمد ذاکری عضو هیئت داوران جشنواره آوای حرا با کتاب‌های فارسی پایه چهارم و پنجم مقطع دوم دبستان به صحنه آمد و درس آزاد آن را اختصاصی فرهنگ بومی دانست. «سید عبدالجلیل قتالی» محقق و نویسنده هرمزگانی از مجموعه آثار گرانبهایی که در حوزه فرهنگ عامه مردمان زادگاهش، بندرخمیر نگاشته بود سخن گفت.

از وی ۵ کتاب قطور و پرمحتوا به نام‌های: «هفتاد افسانه از افسانه های بندرخمیر»، «بررسی گویش و واژگان بندرخمیر»، «مجموعه ضرب‌المثل‌های بندرخمیر» و «دانش نامه بندرخمیر» پژوهشی در تاریخ، جغرافیا، طبیعت و مردم شناسی بندرخمیر در دو جلد چاپ شده است که در این مهرواره مورد تقدیر قرار گرفت. پروین پشت‌کوهی مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان هرمزگان کتاب «آوای دریای ۳» را به میهمانان هدیه داد و وعده کرد آثار این مهرواره نیز کتاب شود. مولفان هرمزگانی نیز برگزیده این جشن بودند. بالاخره این مهرواره با محوریت کتاب، اهالی ادبیات را سر ذوق آورد.

آغاز و آغاز

آوای روح بخش آیات روحانی کلام الله با صوت دل‌انگیز فیصل شرفایی قاری خمیری، در سالن اجتماعات مجتمع دینی صدرالاسلام زادگاهش طنین انداخت تا این مراسم با کلام نورانی وحی پاگشا شود. سپس همگان به احترام پرچم پرافتخار و سرود حماسی سرزمین‌مان اقامه کردند و ضربان قلبشان را بالا بردند و سپس فاطمه غلام‌زاده نخلی مجری ادب دوست بندرعباسی، با مهر و درود خیر مقدم گفت و اینگونه با کلام شیرین: «سلامت را رساندم / به گنجشک / برایت برگ پیغامی فرستاد / پر از رنگ / پر از آواز و آهنگ / همیشه روزگارت این چنین باد!» مقدم میهمانان را گلباران کرد.

ادامه زیبا و شیرین / قصه‌ها جان جهان اند

اشعار و متون ادبی زیبا و شیرین، به شیوایی در ادامه راه از زبان مجری و بنیانگذار مهرواره آوای حرا، همه را به تحسین وا می‌داشت که این‌جا آن‌ها را مرور می‌کنم تا در این حظ وافر به عدالت و عشق سهیم باشید.

حرف رودخانه / روشن و زلال و جاری است / هر کجا / قدم که می‌زند / سبزه و گل است / نغمه قناری است.

باد اگر نمی وزید / هیچکس خبر نداشت / لهجه‌ی درخت سرو با درخت بید فرق می‌کند / یا زبان سبزه را کسی نمی‌شناخت / نی برای هیچکس نمی نواخت.

شاپرک به دور خود / پیله ای تنیده است / وقت پر گشودنش / بی گمان رسیده است.

تقدیر از شهرداران پیشین و فعلی بندرخمیر بواسطه بلند همتی‌شان در راه‌اندازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بندرخمیر، از معاون فرماندار به موجب تقبل میزبانی از این جشن، از «سید عبدالجلیل قتالی» مدیر مجتمع دینی صدرالاسلام بندرخمیر به علت همکاری جانانه، از محمد ذاکری به نمایندگی از هیئت داوران جشنواره آوای حرا و برگزیدگان نیز با اهدای لوح سپاس بخش‌هایی از برنامه و پخش پوستر متحرک و نماهنگ، پذیرایی و عکس یادگاری از دیگر بخش‌های این برنامه بود.

رنگین کمان ۷ رنگ زبان‌های بومی هرمزگان

هرمزگان، سرزمین شگفتی‌ها و دیار زبان‌ها، گویش‌ها، لهجه ها و سنت‌های دیرینه است. زبان بلوچی و زبان جدگالی در شرق هرمزگان تکلم می‌شود، در بخش شرقی بندرعباس به زبان کُرشی سخن می‌گویند، در شمال استان هرمزگان به زبان ترکی عشایر حرف می‌زنند، لارکی ها به زبان کُمزاری گپ می‌زنند، در روستای خلوص بستک از زبان خلوصی که شبیه زبان اردو است استفاده می‌شود، در غرب هرمزگان به زبان عربی ارتباط می‌گیرند و از زبان فارسی معیار نیز به شیرینی و زیبایی بهره می‌گیرند. همچنین انواع گویش بندری، اچُمی، اشُمی، گوده‌ای، رودخانه‌ای، جزیرتی، مینوی، بشکردی و … در هرمزگان وجود دارد که در نوع خود بی‌نظیر است. اهتمام اداره‌کل کانون پرورش فکری هرمزگان تلاش قابل تحسین برای حفظ هویت بومی است.

آیین اختتامیه سومین مهرواره زبان مادری «آوای حرا»، با هدف پاسداشت زبان مادری و گویش‌های محلی در هرمزگان چهارشنبه ۳۰ آبان ماه به میزبانی بندرخمیر برگزار و برگزیدگان معرفی و تجلیل شدند.

برگزیدگان بخش بازنویسی قصه‌های بومی

در این آیین در بخش بازنویسی قصه‌های بومی، یوسف ملایی خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نویسنده و مولف نام آشنا در رده سنی بزرگسال، رتبه اول و معصومه میری از هرمز در جای دوم قرار گرفت. در رده سنی ارشد ۱۸ تا ۲۲ سال، امید گورانی از قشم؛ در رده سنی نوجوان ۱۵ تا ۱۷ سال، فردوس جوان جان از بستک؛ در رده سنی نونگاه ۱۲ تا ۱۴ سال محمد طاها غلامی از سیریک، فاطمه زهرا زعیمی از بندرعباس، نرگس غلامشاپور از رودان و تبسم محمدی از بندرخمیر در جایگاه اول تا چهارم قرار گرفتند. در رده سنی نونهال ۹ تا ۱۱ سال به ترتیب فاطمه چشم براه از میناب، طاها برآورده از بندرخمیر، هلما کوثری از بندرعباس و عبدالله محمدی از بندرخمیر و در رده سنی نوخوان ۷ تا ۸ سال روشا ملاحی از میناب حائزه رتبه شدند.

برگزیدگان بخش داستان

در رده سنی بزرگسالان معصومه ناصری از بندرعباس و عبدالرسول بهرامی نژاد از هشت‌بندی اول و دوم شدند. در رده سنی ارشد ۱۸ تا ۲۲ سال، محمدپارسا بان برتینا و زهرا مرادپور هردو از بندرعباس حائز رتبه شدند. در رده سنی نوجوان ۱۵ تا ۱۷ سال، دینا شریفی از بندرعباس؛ در رده سنی نونگاه ۱۲ تا ۱۴ سال مریم ملک زاده از بستک، مایسا تراهی از بندرعباس و فاطمه اورش از گچین بندرعباس در جای اول تا سوم قرار گرفتند. در رده سنی نونهال ۹ تا ۱۱ سال فاطمه حریم هرمزی و در رده سنی نوخوان ۷ تا ۸ سال زینب رنجبری هر دو از جزیره هرمز تقدیر شدند.

برگزیدگان بخش شعر و متن ادبی

در رده سنی بزرگسالان، فرزانه فرخی نژاد از بندرعباس، غلام امینی دومشهری و یعقوب یزدان پناه از میناب و فضیله یگانه از بندرخمیر به ترتیب جزو برترین‌ها بودند. در رده سنی ارشد ۱۸ تا ۲۲ سال، سیده زهرا موسوی از میناب حائز رتبه شد. در رده سنی نوجوان ۱۵ تا ۱۷ سال، نیایش عُظمایی و آیلین محمدی از بندرعباس و در رده سنی نونگاه ۱۲ تا ۱۴ سال هستی پورسالاری از بندرعباس مورد تجلیل قرار گرفت. در بخش متن ادبی نیز در رده سنی ۱۵ تا ۱۷ سال، نسرین نوری زاده از بندرعباس برگزیده شد.

قصه تأمل برانگیز «تورتکو»

سدنا محمدی از گویشوران خمیری و از قصه گویان نوجوانی بود که قصه بلند و تامل برانگیز «تورتکو» پسر کچل زیرک و با ذکاوت روستا نشین و حکایت‌های پُرحکمت او با وزیر را به نیکی و به گویش شیرین و خوش ترکیب خمیری بیان کرد. داستان از آنجا آغاز می‌شد که «تورتکو» با مادرش زندگی می‌کرد و از مال دنیا فقط یک مرغ تخم‌گذار داشتند و از فروش تخم آن مرغ، روزگار می‌گذراند که روزی وزیر با فریب‌کاری وارد ماجرا می‌شود و ادامه داستان که واقعاً لذت بخش و شنیدنی است. ضمناً از ۵ کودک و نوجوان برای پاسخ به پرسش‌هایی که از این حکایت طرح شد، دعوت بعمل آمد به جایگاه بیایند و به سوالات پاسخ بدهند که به همه سوالات جواب دادند و مقرر شد با اهدای جوایز، از توجه و تمرکز آن‌ها و به پاس جسارت و شجاعتشان در داوطلب بودن، قدردانی شود.

میهمانان ویژه

برخلاف اغلب جشن‌ها که میهمانان ویژه آن مسئولان بلندپایه ملی و استانی هستند. میهمانان ویژه این جشنواره، فرزندان فرهیخته تالاب بین‌المللی «خورخوران»، دانش آموزان کتابخوان مدرسه دخترانه حضرت خدیجه (س)، دبیرستان نمونه دولتی آزمایش، متوسطه اول بهار کندال و مدرسه دینی صدرالاسلام شهرستان بندرخمیر بودند.

از «حرا» تا «حرا»

پس از تقدیر از برگزیدگان «آوای حرا» در یک روز بیادماندنی، برگزیدگان از مرکز کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان شهرستان بندرخمیر بازدید کردند و پس از صرف ناهار در رستوران شرکت سیمان به منطقه گردشگری جنگل‌های حرا در شرق این بندر رفتیم. آن‌جا نیز آوای حرا، پرندگان مهاجر را به آرامش دعوت کرده بود و قایق‌ها برای رفتن به دل جنگل‌های دریایی آماده سفر بودند.

به گزارش ایبنا، سومین مهرواره زبان مادری «آوای حرا» هرمزگان در دو بخش بازنویسی قصه‌های مادربزرگ و پدربزرگ ها به گویش مادری و خلق اثر در قالب شعر، داستان و متن ادبی به گویش هرمزگانی با هدف پاسداشت زبان مادری و گویش‌های محلی هرمزگان با دبیری طاهره مسافری تختی مولف، شاعر و کارشناس ادبی به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان، در شهر تالابی بندرخمیر در فاصله ۶۵ کیلومتری باختر بندرعباس برگزار شد.