به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم بزرگداشت روز جهانی میراث ناملموس در عمارت کوشک برگزار شد. در این مراسم علی دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی، آتوسا مؤمنی رئیس مرکز میراث ناملموس، مریم جلالی، معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی، حسن فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، علیرضا ایزدی مدیر کل اداره کل ثبت و حریم آثار حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی، حمید مصطفوی مدیر مبادلات فرهنگی و سازمان‌های بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، رضایی عضو یونسکوی وزارت امور خارجه، شهرام گیل آبادی عضو شورای ثبت میراث ناملموس کشور، بهروز وجدانی چهره ماندگار میراث فرهنگی حضور داشتند.

در میراث ناملموس رتبه چهارم دنیا را داریم

علی دارابی قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی در آیین گرامی‌داشت روز جهانی میراث فرهنگی گفت: میراث ناملموس فرهنگی، بخش مهمی از دارایی‌های یک جامعه است که از نسلی به نسل دیگر و از عصری به زمانه‌ای دیگر منتقل می‌شود. در میراث‌فرهنگی ناملموس، ایران در ۴ سال اخیر از رتبه هفتم به رتبه چهارم دنیا صعود کرده است و از نظر ثبت پرونده‌های چندملیتی، رتبه نخست را داراست.

وی با تاکید بر تلاش برای تبدیل سواد میراث فرهنگی به فرهنگ عمومی در جامعه گفت: میراث‌فرهنگی باید برای همگان ملموس و دارای اهمیت باشد. نقش میراث‌فرهنگی در دیپلماسی عمومی اهمیت بسیاری دارد و هدف اصلی دیپلماسی عمومی، تحت تأثیر قراردادن افکار عمومی است و ابزار اصلی آن داد و ستدهای فرهنگی نظیر نمایشگاه‌ها، جشنواره‌ها و خواهرخواندگی‌هاست.

دارابی به اهمیت شبکه‌سازی و هماهنگی در داخل و خارج از کشور اشاره کرد و ادامه داد: نهادهای مؤثری در کشور وجود دارد که همگی باید در این حوزه کمک کنند. میراث فرهنگی متعلق به یک نهاد نیست بلکه متعلق به همه ارکان و آحاد کشور است و برای آن باید برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت داشت. در عرصه جهانی هم باید حضور پررنگ داشته باشیم.

«آموزش و انتقال تجربه و ثبت پرونده‌های مشترک، توانمندسازی جوامع محلی و سمن‌ها و نقش‌آفرینی رسانه‌ها» از جمله محورهایی بود که قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور در حوزه مدل‌سازی و ظرفیت‌سازی به آن اشاره کرد.

زنان در میراث ناملموس نقش پررنگی دارند

مریم جلالی، معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی ضمن تبریک به مناسبت ولادت حضرت زهرا (س) و روز مادر، گفت: امروز در این نشست با سه موضوع روبرو هستیم. روز میراث ناملموس که تبدیل به مناسک و آداب و رسوم می‌شود. خلاقیت و نوآوری در این زمینه و موضوع سوم روز زن.

او درباره نقش زنان در حفظ میراث ناملموس نیز گفت: همیشه مادران و زنان سرزمین‌ها سنت‌ها و آداب و رسوم را احیا می‌کنند. زنان همیشه مولد و تولیدکننده بودند و در میراث ناملموس نقش پررنگی دارند. همچنین در دستاوردهای فرهنگی نیز زنان و مادران با مدیریتی که دارند دورریختنی‌ها را به بهترین شکل مصرف می‌کنند. در حوزه زیبایی‌شناسی، زنان اگر بخواهند سفره‌ای پهن کنند بر آن نقشی‌زده و این زیبایی را با کمک مردان و خانواده جاودانه می‌کنند.

جلالی ادامه داد: میراث ناملموس ما یکی از گنجینه‌هایی است که اگر به حوزه تبادل فرهنگی متصل شود، روزگار امروز به این قدرت نرم نیاز دارد. صنایع دستی ما صنایع زیستی ما بوده است و از هوش تاریخی و استعداد قدیمی ما نشات گرفته است. حفظ میراث ناملموس نیازمند نگاه چند جانبه و چند ساحته است و می‌تواند وظایف مختلفی را در برگیرد.

معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی افزود: امیدوارم در کشف، حفظ، معاصرسازی و به روزآوری میراث ناملموس‌مان موفق بوده و قدردان تلاش‌های دوستان خوبمان باشیم.

میراث ناملموس می‌تواند ضامن آینده‌ای روشن باشد

آتوسا مؤمنی، رئیس مرکز میراث ناملموس گفت: میراث ناملموس به ما می‌گوید چگونه با تجربه و خرد پیشینیان، آینده خوبی رقم زنیم. ما امروز بر این باوریم که باید بیش از هر زمان دیگری به آینده بنگریم.

او افزود: میراث ناملموس با آموزه‌های اخلاقی و انسانی خود می‌تواند ضامن آینده‌ای روشن باشد و پیوندی بین ما و کشورهای گوناگون برقرار کند.

مؤمنی ادامه داد: امیدواریم الگویی شایسته برای سایر کشورها بوده و این نشست در روز جهانی میراث ناملموس بتواند مسیر پاسداری میراث ناملموس را برای ما هموارتر کند.

میراث فرهنگی ملموس و ناملموس هویت بشری را روشن می‌سازد

حسن فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، در ادامه گفت: میراث فرهنگی در یونسکو به مانند ثروت بشری است. یونسکو میراث فرهنگی ملموس و ناملموس را به عنوان ثروت شکننده معرفی می‌کند و اینکه میراث فرهنگی ناملموس غیر قابل تجدید است.

او در ادامه بیان کرد: انتخاب و تأسیس چنین مرکزی از سوی یونسکو داد و ستد میان فرهنگی از شمال و جنوب و شرق و غرب فرصت مغتنمی است تا بار دیگر به ماموریت‌های محول شده این مرکز بیندیشیم و بابت تنگناهای گذشته چشم اندازهایی‌امید بخش داشته باشیم.

فرطوسی ادامه داد: میراث فرهنگی ملموس و ناملموس جلوه گاه کیستی و چیستی یک ملت است و هویت بشری آن را روشن می‌سازد. میراث فرهنگی زمانی به ثروت شکننده تبدیل می‌شود که از حاشیه چارچوب خارج شود و باید از کنوانسیون حمایت از میراث ناملموس حمایت شود. مرکز میراث ناملموس باید در حفظ میراث فرهنگی ناملموس، قوانین کشورهای عضو را هم در نظر گرفته تا آن‌ها نیز خلاهای قانونی‌شان را بشناسند.

او ادامه داد: کمیسیون ملی یونسکو حمایت از این مرکز بالنده را مسئولیت اساسی خود می‌داند و از آنجایی که یکی از اولویت‌های جدی خود را اقدام مؤثر و سازنده با سایر کمیسیون‌های ملی منطقه و جهان می‌داند، آمادگی این را دارد ظرفیت‌های ایجاد شده از این فرصت‌ها را در اختیار این مرکز و سایر مراکز مسئول پاسداشت میراث ملموس و ناملموس کشورمان قرار دهد.

برای دفاع از هویت‌مان رقابتی ایجاد شده است

علیرضا ایزدی، مدیر کل اداره کل ثبت و حریم آثار حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی گفت: برای دفاع از هویت‌مان رقابتی ایجاد شده است که امیدوارم با حضور عزیزان و وزیر میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی فکری برای همدلی و همراهی بهتر داشته باشیم.

او ادامه داد: امیدوارم با کمک فرطوسی و وزارت خارجه بتوانیم در محافل بین‌المللی حضور پررنگ و حقانیت بیشتری بین مردم داشته باشیم.

تبدیل شدن سند به قانون مرحله‌ای طولانی دارد

حمید مصطفوی، مدیر مبادلات فرهنگی و سازمان‌های بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: اسناد مربوط به برنامه‌های فرهنگی به عنوان سند بالا دستی فرایند طولانی دارد و بیش از دو سال طول می‌کشد تا سند به قانون تبدیل شده و همه دستگاه‌ها موظف به اجرای آن هستند.

او ادامه داد: باید این جلسه‌ها ادامه پیدا کرده و بهره‌برداری بهینه از ظرفیت این اسناد داشته و روابط‌مان را سامان دهیم. ما ۲۶ سازمان بین‌المللی در حوزه فرهنگی داریم که سالیانه بیش از پنج میلیون یورو حق عضویت می‌دهیم.

ثبت‌های جهانی در ایران هراسی برای ایران خوب بود

رضایی عضو یونسکوی وزارت امور خارجه در ادامه این مراسم گفت: هر ثبت در تأمین منابع ملی و امنیت ملی‌مان نقش ویژه‌ای دارد. در دوره‌ای که ایران هراسی رایج شده این ثبت‌های جهانی برای کشور ما خوب است و باعث می‌شود نظرها به داخل کشور جلب شده و گردشگران بسیاری به ایران بیایند.

نقش زنان در میراث فرهنگی اهمیت بسیاری دارد

بهروز وجدانی چهره ماندگار میراث فرهنگی نیز از دیگر سخنران‌های این مراسم بود، او در ادامه گفت: ما در این سال‌ها کارهای بزرگ ملی و جهانی انجام دادیم اما تداوم نداشته است. من بعد از ۱۸ سال بازنشسته شدم اما نه خودم نه میراث فرهنگی این را باور نکردند و همچنان برای میراث فرهنگی کار می‌کنم.

وجدانی درباره نقش زنان در میراث فرهنگی نیز بیان کرد: مادران اولین کاری که در انتقال میراث فرهنگی انجام می‌دهند همین خواندن لالایی برای فرزندانشان است.

میراث ناملموس تولید روایت کرده است

شهرام گیل آبادی عضو شورای ثبت میراث ناملموس کشور نیز در مراسم بزرگداشت روز جهانی میراث ناملموس، گفت: در موقعیتی که انسدادهای متعددی در کشور بوجود می‌آید و هنرمندان با کیف شخصی خود به خارج از مرزها می‌روند، میراث ناملموس تولید روایت کرده و در جنگ روایت‌ها هر روایتی خلاقیت داشته باشد برنده است.

او ادامه داد: میراث ناملموس شش شاخصه شناختی دارد: حسی، احساسی، عاطفی، منطقی، فلسفی، تمثیلی و نیازی به سازمانی برای توسعه خود ندارد. میراث ناملموس مبنای شکل‌گیری میراث ملموس است. میراث ناملموس در خود شناخت و معرفتی دارد که این شناخت و معرفت وجوه مختلف شکل‌گیری بسیاری از راهبردهای یک کشور را در خود دارد که با استفاده از آن می‌توانیم کارهای مهمی انجام دهیم.