به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ کتاب «پول و هنر» به جستارهایی می‌پردازد که رابطه پیچیده و گاهاً متناقض بین پول و هنر را در طول تاریخ و به‌ویژه در دنیای معاصر تحلیل می‌کند. این اثر نگاهی انتقادی به روند تبدیل هنر به کالایی قابل خرید و فروش دارد و به‌طور خاص به تاثیرات اقتصادی و اجتماعی بر هنر مدرن و هنر معاصر در ایران و جهان می‌پردازد. مترجمان کتاب با اشاره به پیشگفتار معروف گوته در اثر «فاوست»، که در آن بحثی میان مدیر تئاتر، شاعر و دلقک درباره تضاد میان آزادی هنرمندانه و ضرورت جلب توجه مخاطبان و کسب درآمد مطرح می‌شود، آغاز می‌کنند. گوته در این اثر رابطه پیچیده بین پول و هنر را مطرح کرده و نشان می‌دهد که چگونه در دوره‌های مختلف هنرمندان با این تناقض مواجه بوده‌اند.
در این کتاب، علاوه بر تمرکز بر تحولات اجتماعی و اقتصادی که منجر به تبدیل هنر به یک کالای قابل مبادله در بازار شده است، همچنین به بررسی تاریخچه هنر در جوامع غربی و تأثیرات آن بر هنر مدرن و روندهای اقتصادی مرتبط با آن پرداخته می‌شود. نویسنده به‌طور خاص اشاره می‌کند که چگونه در اروپا، از سده‌های ۱۵ تا ۱۷ میلادی، گالری‌ها و موزه‌ها به نمایش و فروش آثار هنری به‌عنوان یک کالا پرداخته‌اند و صنعت دلالی هنر در کنار صنعت تولید آثار هنری توسعه یافته است. این روند در طول تاریخ و به‌ویژه در سده‌های هجدهم و نوزدهم به‌طور گسترده‌تری گسترش یافت.
در ایران، به‌خصوص در دوران‌های گذشته، هنر بیشتر در دربارها و برای استفاده تشریفاتی تولید می‌شد و بازار هنری به معنای مدرن آن، تا اواخر قرن بیستم، شکلی جدی و مداوم به خود نگرفته بود. نویسنده به تفصیل توضیح می‌دهد که چگونه در دوران قاجار و پهلوی اول، هنر بیشتر در محافل خاص تولید می‌شد و بیشتر در دربارها یا برای مصارف شخصی استفاده می‌شد. در واقع، هنر به‌عنوان یک ابزار تجملاتی یا برای استفاده خاص تولید می‌شد و کم‌تر جنبه اقتصادی یا تجاری داشت. در اواخر دهه ۱۳۶۰ و پس از آن، با رشد تدریجی گالری‌ها و فضای جدیدی که برای فروش آثار هنری شکل گرفت، بازار هنر در ایران شروع به رشد و تکامل کرد.
این کتاب همچنین به تاثیرات تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران، به‌ویژه بعد از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه این تحولات موجب تغییرات اساسی در بازار هنر و نوع نگاه به آن شد. در این دوران، بازار هنری ایران از حالت سنتی و انحصاری در دربارها و محافل خاص به یک بازار باز و رقابتی تبدیل شد. البته، این تغییرات با چالش‌های زیادی روبه‌رو بود و نقدهای مختلفی از سوی هنرمندان و منتقدان به این فرآیند وارد شد.
در بخشی از کتاب، نویسنده به نوعی نقد از سرمایه‌داری و دلالی هنر می‌پردازد که در دنیای معاصر، هنر را به‌عنوان کالای تجاری و سرمایه‌ای برای کسب سود مالی تبدیل کرده است. این نقد به‌ویژه به موضوعاتی چون باندبازی، پول‌شویی و استفاده از هنر به‌عنوان ابزارهای اقتصادی پرداخته است. نویسنده در تلاش است تا نشان دهد که چگونه در دنیای معاصر، پول می‌تواند بر ارزش هنری تاثیر بگذارد و باعث شود که آثار هنری بیشتر بر اساس ارزش مالی و تجاری‌شان ارزیابی شوند تا بر اساس ارزش‌های هنری و معنوی آن‌ها.
در نهایت، این کتاب تلاش می‌کند تا نشان دهد که رابطه میان پول و هنر نه‌تنها یک رابطه اقتصادی است بلکه یک رابطه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است که در طول تاریخ تغییرات زیادی داشته است. نویسنده به‌طور خاص به این نکته اشاره می‌کند که برای درک این رابطه پیچیده باید از ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و تاریخی آن را بررسی کرد و تنها به نمودارهای فروش و گردش مالی بازار هنر بسنده نکرد. در این راستا، مترجمان کتاب تلاش کرده‌اند تا مجموعه‌ای از جستارهای مختلف را گردآوری کنند که همزمان به تحلیل‌های فکری، اجتماعی و اقتصادی بپردازد و بحث‌های پیچیده حول این موضوع را برای خوانندگان باز کنند.
در مجموع، «پول و هنر» یک اثر جامع و عمیق است که سعی دارد نگاه جدیدی به رابطه میان اقتصاد و هنر ارائه دهد. این کتاب به‌ویژه برای کسانی که به دنبال درک پیچیدگی‌های بازار هنر و چالش‌هایی هستند که هنرمندان در مواجهه با سیستم‌های اقتصادی و سرمایه‌داری با آن‌ها روبه‌رو هستند، بسیار مفید خواهد بود.
کتاب «پول و هنر» حاصل تلاش جمعی از نویسندگانی چون: دانالد کاسپیت، جولیان استالابراس، بوریس گرویس، آنتون ویدوکل، دن زیمرمن و اولاف فلتهوش به ترجمه شکوفه غفاری و علی گلستانه در نوبت اول ۱۴۰۳ با ۱۳۷ صفحه به قیمت ۱۷۰ هزار تومان به همت انتشارات اسطوره پرومته منتشر شده است.
نظر شما