چهارشنبه ۲۵ دی ۱۳۸۷ - ۱۲:۰۵
شعر نیما، لالایی نیست؛ بازگوی رنج انسان‌هاست

کیومرث منشی‌زاده در نشست بزرگداشت نیما یوشیج در فرهنگسرای دختران گفت: شعر نيما لالايي و حرف‌هاي بيهوده نيست، نيما همانند سعدي كه بنيان ادب انساني بشریت را گذاشت، يكبار ديگر انسانيت را در شعر زنده كرد. شعر «آی آدم‌هاي» او شعری انسانی است و از رنج انسان‌ها مي‌گويد.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، در ابتداي مراسم شماري از شاعران نوگرا به شعرخواني پرداختند و بعد از آن نامه‌اي از شراگيم يوشيج (فرزند نيما) كه در خارج از كشور به‌سر مي‌برد براي حاضران در جلسه خوانده شد. در بخشي از اين نامه آمده بود: «حسرت و اندوه من از آن است كه دور از ميهنم بسر مي‌برم و دل به خبرها خوش كرده‌ام، اما دلم با شما مي‌تپد و روحم با ياد شما پرواز مي‌كند.»

سپس كيومرث منشي‌زاده، شاعر و منتقد ادبي در بزرگداشت پايه‌گذار شعر نو، نيما يوشيج، گفت: «رسم بر اين است كه نيما را شاعري سمبوليست بدانند؛ ولي سمبوليست‌ها نخستين‌بار در فرانسه پديد آمدند و پيشواياني چون «مالرمه» و «بودلر» داشتند.»

وي كه شب گذشته در سالن آمفي تئاتر فرهنگسراي دختران سخن مي‌گفت در ادامه افزود: «بسياري نيما را دنباله‌رو همين سمبوليست‌ها فرض مي‌كنند؛ ولي آنهايي كه با شعر فرانسه آشنا هستند مي‌دانند كه اينگونه نيست و حتي ملك الشعراي آنها «ورلن» نيز به پاي نيما نمي‌رسد، چون هيچكس همانند نيما بهت‌آور و شگفتي‌آفرين نيست.»

وي افزود: «شعر نيما رودرروي و مخالف با سنت‌هاي شعر كهن فارسي است، براي همين زبان او ديرياب و دور از سنت‌هاي تثبيت شده شعر كهن ايران است. آن مفاهيمي كه در شعر فارسي مي‌آمد و به حد تكرار رسيده بود در شعر نيما وجود ندارد.» 

شاعر كتاب «قرمز تر از سفيد» خاطرنشان كرد: «در شعر ما استفاده از ظرفيت‌هاي موسيقاييِ سخن بسيار رواج داشت. شاعران از توانايي‌هاي موسيقايي بهره مي‌جستند تا مطلب و خواسته خود را جا بيندازند، نيما پا روي چنين سنتي گذاشت و به‌خاطر همين است كه مي‌گفت شعر با من آغاز مي‌شود.»

وي افزود: «اينكه نيما سنت‌هاي شعر كهن ايران را ناديده گرفت و سخن تازه‌ايي آورد كار كوچكي نبود زيرا شعر ايران پيشينه بسياري دارد. قديمي‌ترين شاعر ايتاليا كه در گروه زبان‌هاي لاتين قرار مي‌گيرند «دانته» نام دارد كه همزمان با سعدي بوده است.

اين منتقد ادبي خاطرنشان كرد: «نخستين شاعر انگليسي زبان هم «جفري» نام داشت كه همزمان با حافظ بوده است. شايد تعجب كنيد اگر بگويم زبان روسي ۳۰۰ سال بيشتر سابقه ندارد چون نخستين شاعر آنها «پوشكين» در ۳۰۰ سال پيش زندگي مي‌كرد. پس ناديده گرفتن سنت‌هاي شعر فارسي با چنان سابقه‌اي يك دگرگوني بزرگ بود كه نيما انجام داد.»

وي افزود: «نيما در زبان فارسي دگرگوني ايجاد كرد؛ زيرا انسان با كلمه فكر مي‌كند، ملتي كه زبانش درست نباشد فكرش هم درست نيست. ما بدبختانه يك جور مي‌نويسيم و جور ديگر مي‌خوانيم و به‌گونه‌اي ديگر فكر مي‌كنيم.»

اين شاعر يادآور شد: «ما اغلب حرفي را مي‌زنيم كه بايد بزنيم نه حرفي كه دلمان مي‌خواهد بگوييم، همين است كه شعر فارسي چنين پيچيده است و معناهاي مختلفي از آن مي‌توان دريافت.»

وي افزود: «بعد از دوران حافظ شعر فارسي رو به سقوط و انحطاط مي‌رود، اما اگر به زبان نيما توجه كنيد مي‌بينيد كه از اين دشواري‌ها و ضعف‌ها به دور است. اينكه كساني مي‌گويند شعر نيما دشواري زباني دارد داوري درستي نيست.كار نيما يادآور سخن روشن و رساي سعدي است كه شاعر بزرگ زبان فارسي به‌شمار مي‌رود.»

منشي‌زاده در ادامه سخنانش خاطرنشان كرد: «شعر نيما لالايي و حرف‌هاي بيهوده نيست، نيما همانند سعدي كه بنيان ادب انسانی بشریت را گذاشت، يكبار ديگر انسانيت را در شعر زنده كرد. شعر «آي آدم‌هاي» او شعري انساني است و از رنج انسان‌ها مي‌گويد.»

وي در پايان سخنانش گفت:‌ «حقانيت نيما در اين بود كه خودش را قبول داشت و قدم به عقب برنداشت.»

در پايان مراسم نيز سخنراني دكتر حسين احمدي دبيركل انجمن حافظان فرهنگ و هنر ايران (در خارج از كشور) براي حاضران خوانده شد.

بزرگداشت پايه‌گذار شعر نيما يوشيج از سوي كانون ادبي فرهنگسراي دختران در سالن آمفي تئاتر اين فرهنگسرا شب گذشته (۲۴ دی) برگزار شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها