کتاب «ارزیابی کمی شاخص سلامت خاک» نوشته ارسلان صادقیان در 6 فصل با تاکید بر موضوع سلامت خاک، شاخص‌های زیستی سلامت خاک، شاخص‌های شیمیایی سلامت خاک، شاخص‌های فیزیکی، اثر مدیریت زراعی بر سلامت خاک و سیوه محاسبه شاخص سلامت خاک را مورد بررسی قرار می‌دهد.
اهمیت محاسبه شاخص سلامت خاک
توصیف و کمی کردن سلامت خاک، برای درک بسیاری از فرایندهای زیست‌محیطی و کشاورزی مهم است. در این‌باره در کتاب حاضر می‌خوانیم: «ارزیابی و تخمین سلامت خاک می‌تواند درکی بهتر از شرایط خاک را فراهم کند و در اولویت‌بندی برای انجام عملیات مدیریت خاک کمک شایانی نماید. با کنترل سلامت خاک، می‌توان پایداری سیستم خاک در انجام وظایف خود مانند تغذیه گیاه و نگهداری آب در خاک در مدیریت‌های مختلف را بررسی نموده و بهترین مدیریت را انتخاب کرد. با این وجود کمی‌سازی سلامت خاک امری پیچیده است به دلیل اینکه ویژگی‌های مختلف خاک و مدیریت زراعی بر آن اثر دارند. سلامت خاک به‌طور مستقیم قابل اندازه‌گیری نیست و ارزیابی آن با تعیین یک شاخص سلامت خاک که تلفیقی از ویژگی‌های مختلف فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک است، انجام می‌شود. ازجمله شاخص‌های شیمیایی، فیزیکی و زیستی مورد ارزیابی سلامت خاک می‌توان تنفس میکروبی پایه، مواد آلی، کربن فعال، هدایت الکتریکی، PH، جرم مخصوص ظاهری، پایداری خاکدانه، ظرفیت آب قابل دسترس، مقاومت فروروی، هدایت هیدرولیکی اشباع را نام برد. محاسبه شاخص سلامت خاک، گامی مهم درجهت درک اثرات بالقوه عملیات کشاورزی بر روی عملکرد محصول، کیفیت و سلامت انسان دارد.»
نقش سلامت خاک در تولید پایدار غذا
«خاک از مهمترین اجزای اکوسیستم و محیط زیست و ازجمله منابع طبیعی دیرتجدیدشونده است که محیط مناسبی را برای ذخیره عناصر غذایی و انجام فرایندهای زیستی، فیزیکی و شیمیایی فراهم می‌آورد و تخریب و یا حفاظت آن بستگی به نحوه استفاده و مدیریت اراضی دارد. یکی از عوامل تأمین‌کننده امنیت غذایی و ضامن سلامت انسان و تسریع‌کننده دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار، مدیریت صحیح خاک در راستای ارتقای سلامت خاک می‌باشد. حفظ سلامت خاک برای تولید پایدار غذا و تجزیه زباله‌ها امری ضروری است. امروزه وسعت محدودی از خاک‌های جهان برای تولید محصولات کشاورزی مناسب هستند و این محدودیت در مناطق خشک و نیمه‌‌خشک شدیدتر است. به‌کارگیری روش‌های مدیریتی نادرست می‌تواند سلامت خاک‌های مناسب را از طریق فرسایش، آلودگی و فروسایش فیزیکی کاهش دهد.»
نخستین چاپ کتاب «ارزیابی کمی شاخص سلامت خاک» در 100 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 25 هزار تومان از سوی انتشارات سخنوران راهی بازار نشر شده است.
نظر شما