شنبه ۱ شهریور ۱۳۹۹ - ۰۸:۴۶
کتابخوانی در سوادآموزی نقش کلیدی دارد

فهیمه سیدناصری می‌گوید: چه در مدارس عادی و چه استثنایی بچه‌های زیادی را می‌بینیم که دقت و تمرکز ندارند، اختلال یادگیری، اختلال خواندن و نوشتن و اختلال حرف زدن دارند و این مجموعه سبب افزایش دقت و تمرکز در آن‌ها می‌شود.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، حدود دو هفته تا آغاز سال‌تحصیلی جدید مانده و امسال دانش‌اموزان سال تحصیلی را به‌گونه‌ای متفاوت با سال‌های دیگر آغاز می‌کنند و علاوه بر آموزش حضوری، به صورت مجازی و تلویزیونی هم آموزش می‌بینند تا مشکلی در درس‌های‌شان نداشته باشند. در این میان کتاب‌های آموزشی می‌تواند در یادگیری بهتر و بیشتر به آن‌ها کمک کند. همان‌طور که می‌دانیم یکی از مهم‌ترین مشکلات دانش‌آموزان در دیکته محدود بودن دایره واژگانی است. کارشناسان معتقدند یکی از بهترین راه‌حل‌ها در این زمینه استفاده از تصاویر همراه شکل واژه‌هاست چون این روش سبب تقویت حافظه دیداری و رشد شناختی در دانش‌آموزان می‌شود. مجموعه «جورچین واژه‌ها» نوشته فهیمه سیدناصری که به تازگی به قلم او از سوی موسسه نشر و تحقیقات ذکر منتشر شده، در کنار تقویت دامنه واژگانی در کودکان باعث افزایش اعتماد به‌نفس و توانایی آن‌ها در صحیح نوشتن واژه‌ها و علاقه به دیکته می‌شود. این مجموعه در چهار سطح آسان، متوسط، سخت و خیلی سخت مناسب دانش‌آموزان مقطع اول تا ششم دبستان طراحی شده است.
 
فهیمه سیدناصری درباره مجموعه 6 جلدی «جورچین واژه‌ها» به ایبنا می‌گوید: دانش‌آموزان ابتدا شکل و نام تمام حروف الفبای فارسی را می‌آموزند. سپس با ترکیب حروف و آموختن هجاها و ترکیب آن‌ها به خواندن واژه‌ها می‌رسند و در نهایت با ترکیب واژه‌ها جمله می‌سازند و در ادامه می‌گوید: جورچین و جدول برای افزایش دقت و تمرکز بچه‌ها و پیدا کردن کلمات مختلف، تفکر کردن و توجه به موضوعات مختلف خیلی موثر است حتی در بزرگسالی هم خیلی روی حل کردن جدول برای تقویت تمرکز و فکر کردن بیشتر، تاکید می‌کنند. پس چه بهتر است از کودکی شروع کنیم یعنی از زمانی که بچه‌ها سوادآموزی را شروع می‌کنند.
 
به گفته این نویسنده، بچه‌ها با این جورچین‌ها می‌توانند کلمه‌سازی کنند و کلمه‌هایی که در ذهنشان هست ولی به یادآوردن آن‌ها نیاز به تمرکز دارد را پیدا کنند. این مجموعه در سوادآموزی بسیار موثر است اما برای زبان‌آموزی نیست.
 
وی درباره سطوح مختلف این مجموعه توضیح می‌دهد: در ساده‌ترین سطح آن در جلد نخست، روی کلمات آسان‌‌تر و ملموس‌تر بیشتر تمرکز کردیم برای کودکانی که تازه حروف را یاد می‌گیرند، یعنی پایان کلاس اول و کلاس دوم که خواندن و نوشتن و هجی کردن و تفکیک کردن حروف را یاد می‌گیرند. در سطوح اول این مجموعه روی کلمات ساده‌تر کار می‌کنیم بعد یواش یواش باید فکر کنند و کلمات بیشتری بسازند.

کلمه‌سازی برای‌ بچه‌ها سخت شده است
سیدناصری می‌افزاید: بیشتر کلماتی هم که در این مجموعه آورده شده از کلماتی است که در کتاب درسی‌شان آمده یعنی جزء معلوماتی است که کتاب درسی به آن‌ها می‌دهد. چون دانش‌آموزان ما خیلی اهل مطالعه نیستند و غالبا معلومات خارج از کتاب درسی ندارند مخصوصا با گسترش فضای مجازی و بازی‌های کامپیوتری و موبایل‌هایی که در اختیار دارند، کلمه‌سازی برای‌شان سخت شده است. براین اساس سعی کردم بیشتر از کتاب درسی‌شان استفاده کنم یعنی معلوماتی که گرفته‌اند نه معلوماتی که باید بروند سراغش. درباره پایه‌های بالاتر امید داریم که دانش‌‌آموزان مطالعه کنند و باسوادتر شوند چون بچه‌ها خیلی سواد ندارند، مخصوصا بعد از شیوع کرونا و اجرای کلاس‌های آنلاین هم که وضعیت بدتر شده است.
 
این نویسنده و معلم پیشکسوت در ادامه به آموزش مجازی و برگزاری کلاس‌های آنلاین، برای دانش‌آموزان در پی شیوع کرونا اشاره می‌‌کند و می‌گوید: در این شرایط بچه‌ها مخصوصا دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی برای زبان‌آموزی بهتر است از کتاب‌های تصویری استفاده کنند. من هم درنظر دارم یکسری کتاب تصویری برای کودکان تهیه کنم تا آن‌ها بتوانند از روی تصویر، داستان بگویند. یعنی تصویر و کلمه به صورت توامان وجود داشته باشد و تصویر به بچه‌ها کمک کند تا از کلماتی که بلدند و از محیط اطرافشان اکتساب کرده‌اند، کلمه‌خوانی کنند و داستان‌ بسازند. همچنین می‌توانند از کتاب‌هایی که در حد کلاس اول است استفاده کنند چون آن‌ها به‌تدریج همه حروف را می‌خوانند و 50 صفحه آخر کتاب درسی، متن‌خوانی داریم.
 
سیدناصری، با بیان اینکه متاسفانه بچه‌ها سواد خواندن ندارند و خانواده‌ها هم آن‌ها را به کتابخوانی تشویق نمی‌کنند، می‌گوید: وقتی پدر و مادری به من مراجعه می‌کنند و می‌‌گویند فرزندشان که کلاس اول را تمام کرده در تابستان چکاری باید انجام دهد، می‌‌گویم فقط روی کتابخوانی تمرکز کنید چون در کلاس دوم دانش‌آموز با متن‌های سنگین مواجه می‌شود و اگر کتابخوانی نداشته باشد در خواندن دچار مشکل می‌شود.

کتابخوانی در سوادآموزی نقش کلیدی دارد
وی در ادامه می‌افزاید: براین اساس کتابخوانی برای کودکانی که حروف را یاد گرفته‌اند اهمیت ویژه‌ای دارد اما در کلاس‌های درس آنقدر برنامه‌ها سنگین است که معلم نمی‌تواند روی کتابخوانی تاکید کند و ما اصلا برنامه کتابخوانی نداریم و آموزش در مدرسه در حد کتاب درسی است و برنامه کار هم در مدرسه حفظ کردن درس‌هاست و همه تمرکز روی سوال و جواب است اما بچه‌ها تا کتابخوانی نکنند، پیش نمی‌روند. براین اساس در مجموعه «جورچین واژه‌ها» جلد اول را برای پایان کلاس اول که کلمه‌خوانی و تفکیک حروف را یاد گرفته‌اند، نوشته‌ام یعنی بچه‌هایی که از مرحله زبان‌آموزی گذشته‌اند و به مرحله سوادآموزی رسیده‌اند.
 
بچه‌ها دقت و تمرکز ندارند
این نویسنده می‌گوید: همه مجموعه‌هایی که تالیف کرده‌ام با هدف افزایش تمرکز و دقت کودکان بوده است چون مشکل بچه‌های ما نداشتن دقت و توجه است. بچه‌ها خیلی دقت نمی‌کنند مخصوصا با برنامه‌های الان که عضو فعالشان همان انگشت شصتشان است که روی موبایل‌ها و تبلت‌ها کار می‌کند. به همین دلیل اکثر کتاب‌های من برای تقویت تمرکز و دقت در کلینیک‌های توان‌بخشی کار می‌شود چون این کتاب‌ها سفارشی نیست و تجربه 30 سال کار من با بچه‌های استثنایی و مشکل‌دار است حتی در کلاس‌های عادی هم بچه‌های زیادی داریم که دقت و تمرکز ندارند، اختلال یادگیری اختلال خواندن و نوشتن و اختلال حرف زدن دارند و من به خاطر همین بچه‌ها این مجموعه‌ها را تالیف کردم.
 
سیدناصری با بیان اینکه در دوره پیش از دبستان بیشتر روی ارتباطات و خلاقیت و تمرکز و دقت بچه‌ها کار می‌کنیم، می‌افزاید: معمولا بچه‌ها این معلومات را از محیط اطرافشان می‌گیرند و بچه‌هایی که هوش نرمال دارند، این کتاب‌ها آن‌ها را تقویت می‌کند مثل مجموعه «حواستو جمع کن». من هرسال این کتاب‌ها را با بچه‌ها در مدرسه کار می‌کردم و هربار که تجدید چاپ می‌َشدند حاشیه‌نویسی می‌کردم و هرسال آن را به‌روز می‌کردم. این مجموعه شامل مفاهیمی است که نمی‌توانیم بگوییم دوره‌اش گذشته و همیشه باید آموزش داده شود و بسیار پربار است.
 
وی در ادامه می‌افزاید: کتاب دیگری که در این شرایط مفید است و آموزش را از بدو تولد آغاز می‌کند «کودکان باهوش» است که مربوط به بچه‌های سه یا چهار ساله است و از آموزش مداد دست گرفتن تا لوحه‌نویسی را شامل می‌شود اما تاثیری در بهبود خواندن و نوشتن بچه‌ها ندارد چون آموزش حروف و کلمات را در این مجموعه نداریم و این‌ها را ارجاع می‌دهیم به معلم کلاس اول.
 
سیدناصری همچنین یادآور می‌شود: نمی‌شود ما در این کتاب‌ها یک نوع آموزش حروف ارائه دهیم و معلم کلاس اول هم یک آموزش. بنابراین ما این کار را به معلم کلاس اول واگذار می‌کنیم. فقط درمورد بچه‌هایی که مشکل‌ دارند تدریس خصوصی داریم و آن‌ها را از کلاس جلوتر می‌بریم تا وقتی معلم در کلاس درس می‌دهد در ذهنش دوره شود. ولی برای بچه‌ عادی آموزش سوادآموزی نداریم فقط مقدمه‌ای برای نوشتن داریم. چون بچه‌ها معمولا در مداد دست گرفتن و هماهنگی چشم و دست مشکل دارند.
 
موسسه نشر و تحقیقات ذکر، مجموعه 6 جلدی «جورچین واژه‌ها» را با شمارگان دو هزار نسخه و قیمت 65هزار ریال برای هر جلد منتشر کرده است.
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها