افشین شحنه‌تبار، مدیر انتشارات «شمع و مه» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)،‌ درباره حضور این انتشارات در نمایشگاه ‌بین‌المللی کتاب پکن 2020 که از پنجم مهرماه آغاز و تا نهم مهرماه ادامه دارد، گفت: انتشارات «شمع و مه» از یک ماه گذشته تمامی آثار جدید خود را صرفا به زبان‌های انگلیسی، فرانسه و چینی در سایت بخش مجازی نمایشگاه کتاب پکن بارگذاری کرده‌است و با 60 عنوان کتاب به‌صورت انتشارات مجزا؛ نه در قالب زیرمجموعه انتشارات ایرانی، در این نمایشگاه کتاب مجازی شرکت کرده است.
 
مدیر انتشارات «شمع و مه» درباره برنامه‌های این انتشارات در نمایشگاه کتاب پکن توضیح داد: عمده تمرکز ما بر ارائه آثار هوشنگ مرادی کرمانی است که تاکنون نیز دو عنوان از کتاب‌های این نویسنده به زبان چینی ترجمه و معرفی شده. امیدواریم که  امسال نیز با کتاب «قصه‌های مجید» بتوانیم در این نمایشگاه گام کوچکی برای معرفی آثار ایرانی داشته باشیم.
 
نمایشگاه مجازی کتاب، جایگزین نمایشگاه فیزیکی نخواهد بود
وی با اشاره به نقاط قوت و ضعف برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی افزود: واقعیت این است که حتی در عصر ارتباطات نیز نمی‌توانیم جایگزینی برای نمایشگاه فیزیکی و حضوری کتاب پیدا کنیم؛ اما نمایشگاه مجازی را در شرایط کرونا و به ناچار و اجبار پذیرفته‌ایم.
 
شحنه‌تبار بیان کرد: تنها حسن نمایشگاه مجازی کتاب برای ناشران ایرانی که هرساله در چنین رویدادهایی شرکت می‌کردند، این است که هزینه‌های حضور در این رویداد با توجه به نرخ بالای هزینه سفر، کاهش پیدا و این رویداد مجازی، حجم بالایی از هزینه‌های یک ناشر بین‌المللی را کم می‌کند. اما معتقدم در دیگر ابعاد و بخش‌ها از جمله مبادلات کپی‌رایت و انعقاد قراردادها، ارتباط حضوری و فیزیکی موثرتر است.
 
به گفته مدیر انتشارات «شمع و مه»، با تجربه‌ای که از حضور خود در دوره‌های گذشته نمایشگاه کتاب پکن دارم، تمام تلاش‌مان این است که بر همکاری و ارتباط با ناشران چینی متمرکز شویم. البته انتشارات «شمع و مه» آرشیو بسیار قوی‌ای از آثار ترجمه‌شده ادبیات بزرگسال به زبان انگلیسی و فرانسه دارد که موجب می‌شود تا کار ترجمه آثار به زبان چینی راحت‌تر پیش برود.
 
وی ادامه داد: در تلاش هستیم تا بتوانیم با چند ناشر چینی به تعاملات و نتایج مثبتی دست پیدا کنیم. این تعاملات و گفت‌وگوها به حضور ایران به‌عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه کتاب پکن و حضور چین در نمایشگاه‌بین‌المللی کاب تهران باز می‌گردد که موجب شد این ارتباط‌ها و همکاری‌ها بسیار قوی شده و ادامه پیدا کند.
 
نمایشگاه کتاب پکن، رویدادی برای ارتباط ناشران جهان با ناشران چینی
شحنه‌تبار عنوان کرد: نمایشگاه کتاب پکن علی‌رغم اینکه نمایشگاه بین‌المللی محسوب می‌شود، اصولا تعاملات در این نمایشگاه بیشتر با ناشران چینی است و ناشران دیگر کشورها راغب نیستند که با ناشران کشورهای دیگری جز چین به گفت‌وگو و تعامل بپردازند.
 
مدیر انتشارات «شمع و مه» با اشاره به تاثیر و عواقب اپیدمی کرونا بر صنعت نشر جهانی گفت: کرونا سایه سنگین و خاکستری بر صنعت نشر دنیا انداخته‌است. وقتی صنعتی آسیب می‌بیند، صدمات آن به تمامی بخش‌ها و افرادی که مستقیم و یا غیرمستقیم با این صنعت درگیر هستند، می‌رسد. این مشکل صرفا به ایران محدود نمی‌شود؛ بلکه صنعت نشر جهانی را زمین‌گیر کرده‌است.
 
وی افزود: در این شرایط، بسیاری از ناشران اروپایی به‌ویژه ناشران فرانسوی یا کار خود را کوچک‌تر کرده‌اند، یا اینکه با یکدیگر برای ادامه راه متحد شده‌اند و یا به‌طور کل کارهای چاپی را متوقف کرده و به‌صورت الکترونیکی کار می‌کنند و چشم‌انداز مشخصی هم برای این مسیر مشخص نیست. البته پیش‌بینی می‌شود که از سال 2021 تا 2024 شرایط عادی خواهد شد اما تا آن زمان قطعا ناشران بسیاری از جمله ناشران بزرگ و فعال ریزش خواهند کرد.
 
به گفته شحنه‌تبار، آژانس‌های ادبی نیز به‌نوعی با این موضوع درگیر شده و از این جریان مستثنی نیستند؛ به‌خصوص که برخی آژانس‌های ادبی ایرانی نوپا هستند و در زمان ارتقاء فعالیت‌هایشان درگیر این جریان شدند. به‌همین دلیل، نمی‌توان توقع داشت که در این شرایط کار خاصی انجام بدهند و همین‌که دوام آورده و درحال فعالیت‌های دست‌وپاشکسته‌ هستند، بسیار خوب است.
 
ناشران نمی‌توانند مستقل از آژانس‌های ادبی در فضای بین‌المللی نشر فعالیت کنند
مدیر انتشارات «شمع و مه» درباره تاثیر حضور انتشارات ایرانی از جمله نشر نیماژ در رویدادهای بین‌المللی بیان کرد: حضور نشر نیماژ برای نخستین حضور خود در نمایشگاه بین‌المللی کتاب پکن، اتفاق خوبی است؛ چراکه نشان می‌دهد مدیران این مجموعه نگاه بین‌المللی دارند و این اتفاق بسیار ارزشمند است. آرشیو بسیار خوب و گسترده‌ای که نشر نیماژ از کتاب‌های معاصر، نویسندگان خوب ایرانی و قلم اول دارد، قطعا تاثیر بسیاری در جریان فعالیت‌های بین‌المللی‌شان خواهد داشت و اگر این مجموعه بتواند کار کلاسه‌بندی شده مناسبی به سبک ناشران بین‌المللی آماده کنند، می‌تواند بذری برای آینده این انتشارات در فضای بین‌المللی بکارد.
 
وی ادامه داد: در تمام دنیا ناشران بدون مشارکت آژانس‌های ادبی و به شکل مستقل نمی‌توانند فعالیت کنند؛ چراکه فضای بین‌المللی کتاب، فضای سنتی نیست و مدرن است. به‌‌همین دلیل نیاز است که فعالیت‌های بین‌المللی فضای نشر به واسطه آژانس‌های ادبی انجام شود.
 
به گفته شحنه‌تبار، حضور ناشران ایرانی در فضای بین‌المللی علی‌رغم کمیت بالای ناشران، از لحاظ کیفیت همیشه جدی نبوده‌است. متاسفانه ناشران ایرانی نمی‌توانند فضای سنتی کار در ایران را با فضای کاملا متفاوت و پیچیده صنعت نشر بین‌المللی تفکیک کنند و می‌خواهند با همان شیوه سنتی در فضای بین‌المللی نشر حضور پیدا کنند که متاسفانه با شکست نیز مواجه خواهند شد. به همین دلیل می‌بینیم که برخی از ناشران به‌صورت مقطعی وارد این کار شده و سریع هم از چرخه این فعالیت خارج می‌شوند.
 
مدیر انتشارات «شمع و مه» خاطرنشان کرد: حضور ناشران ایرانی در رویدادهای بین‌المللی به‌جهت کسب تجربه و با نگاهی ورای فضای کاری خود در خارج از کشور بسیار مفید و ارزشمند است، به‌شرطی که بتوانند در این فضا دوام بیاورند، چه از لحاظ شرایط مالی و هزینه‌های سنگین کار و چه از لحاظ توانایی در ارتباط با ناشران دیگر کشورها که با توجه به شرایط ایران در خارج از کشور کار بسیار سختی است، اما در هرصورت اینکه غرفه ایران زیر سایه پرچم کشورمان در نمایشگاه‌های خارجی جاری است، امر بسیار ارزشمندی است.