وی عنوان کرد: با توجه به تجربیات تازه انسان معاصر، به نظر میرسد تصورات نسبت به مفاهیم انسان، زندگی و به پیروی از آن علوم انسانی در حال دگرگونی بنیادینی است. این تجربیات جدید را میتوان در سه عرصه مطالعه و بررسی کرد.
دبیر علمی هشتمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوان سپس به تشریح این عرصهها پرداخت و گفت: اندیشه پساانسانگرایی به عنوان واکنشی به انسانگرایی مسلط در علوم انسانی ظاهر شده و روزبهروز بر گستره و ژرفای آن افزوده میشود. این رخداد زمینه را برای تحولاتی ژرف در علوم انسانی و تربیتی فراهم آوردهاست. هماکنون، متأثر از تحولی که پساانسانگرایی در مفهوم انسان، رابطه انسان و طبیعت، رابطه انسان و جامعه و روابط انسانها با هم ایجاد کرده، برداشتها از مفهوم کودکی نیز دگرگون شده و این دگرگونی رهاوردهای نظری و عملی نوینی برای نظامهای تعلیم و تربیت و نیز ادبیات کودک به همراه آورده است؛ برای نمونه ویکتوریا فلنگن (2017) تلویحات پساانسانگرایی را در ادبیات کودک بررسی کرده و کارین موریس (2016) همین کوشش را در قلمرو فلسفه برای کودکان به انجام رساندهاست.
به گفته حسامپور، اینک به نظر میرسد مخاطب نهفته ادبیات کودک دیگر آنی نیست که پیشتر تصور میشد.همهگیری بیماری کرونا (کوئید 19) و شرایط دشوار، تجربهنشده و پیچیدهای که پدید آورده، بشر را با واقعیتهایی تلخ روبرو کرده است. تجربههای عمیق و همهگیر مرگ، ترس، دوری و تنهایی که همگی برای انسان دردناک و جبرانناپذیرند، راهی جز بازبینی ژرف در سبک زندگی، در باورها و تصورات، در فلسفه و ایدئولوژی برای او باقی نمیگذارد. آنچه تاکنون از این رویداد تلخ در ادبیات کودک بازتاب یافته صرفاً به تلاش برای آگاهیبخشی به کودکان و توانمندسازی ایشان برای مواجهه با این بیماری محدود میشود؛ اما طبیعتاً با عبور از دوران کرونا فرصتی تازه برای بازنگری در آنچه رخ داد و در نتیجه در ارکان مادی و معنوی زندگی انسان به وجود خواهد آمد.
دبیر علمی هشتمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوان سومین عرصه را مورد اشاره قرار داد و گفت: گسترش فناوریهای دیجیتال و فضای مجازی که در دوران پیشاکرونا با رشد حیرتانگیز خود بر پدیدههایی مانند تعلیم و تربیت، کتاب، هنر و ادبیات، سرگرمی و ارتباطات تأثیری ژرف گذارده بود با وقوع کرونا با سرعت بسیار فزایندهتری به رشد و غلبه خود ادامه داده و برهمه جنبههای زندگی فردی و اجتماعی انسان مسلط شده است؛ پدیدهای که طبیعتاً در دوران پساکرونا نیز همچنان استمرار خواهد یافت.
وی، افزود: گروهی از افراد، که پیش از این ضرورتی برای استفاده از فنآوری دیجیتال و فضای مجازی به شکلی گسترده احساس نمیکردند، در دوران کرونا به دلیل ضروتهای حرفهای یا برای غلبه بر احساس تنهایی، دوری و ترس به آن تن دادهاند و به تبع این تن دادن از امکانات شگفتانگیز این پدیده آگاه و به آن علاقمند شده و خوگرفتهاند.
دبیر علمی هشتمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوان در ادامه به محورهای همایش اشاره کرد و گفت: ضمن این که هر پژوهشگر میتواند با خلاقیت خود بر مبنای مقدمه یادشده موضوعی را برای بحث برگزیند، محورهای همایش «ادبیات کودک: پساانسانگرایی، پسا کرونا و جهان در شرایط مجازی» به این شرح پیشنهاد میشود؛ ضرورت بازبینی در نقد و نظریه موجود ادبیات کودک و آثار خلاق منتشرشده در این قلمرو با توجه به تحولات یاد شده، چگونگی نقدپساانسانگرایی به ادبیات کودک مدرن و تاثیر آن در بررسی آثار ادبی و هنری در قلمرو ادبیات کودک، بررسی و مقایسه نمونههای آثار پساانسانگرا در ادبیات کودک و نوجوان ایران و جهان، تحلیل آثار منتشرشده برای کودکان و نوجوانان در ایران و جهان درپیوند با کرونا، تاثیرتحولات دوران پساکرونا بر نقد و نظریه و نیز آثار خلاق ادبیات کودک و تاثیر تحولات عصر دیجیتال بر ادبیات کودک و پیشبینی مسیر آن در آینده، ضرورت آیندهنگری دستاندرکاران ادبیات کودک و نوجوان در نظر و عمل با توجه درهمتنیدگی این سه رخداد (پیدایی اندیشهی پساانسانگرایی، رسیدن به دورهی پساکرونا، و دیجیتالیشدن).
وی افزود: مرکز مطالعات ادبیات کودک از همه استادان، دانشجویان، منتقدان، پژوهشگران، و هنرمندان ادبیات کودک کشور دعوت میکند که با پرداختن به موضوع پیشنهادی، در همایش اردیبهشت ماه 1400 این مرکز شرکت جویند. این همایش، همچون همایشهای پیشین از هر گونه بحث تازه نیز که خارج از حیطهی موضوع پیشنهادی باشد استقبال میکند و میکوشد بازتابدهندهی پژوهشهای تازهای نیز باشد که در سالهای اخیر انجام شده و تا کنون در هیچ مجله یا همایشی ارائه نشدهاند.
به گفته حسامپور، طبق روال همیشگی، مقالات برتر برای چاپ در مجله مطالعات ادبیات کودک داوری خواهند شد. چکیده (همراه با کلیدواژه) مقاله بین 350 تا 400 واژه باید تا تاریخ 15/12/99 به نشانی koodak@rose.shirazu.ac.ir ارسال شود.
یادآور میشود: به دلیل رعایت اصول مربوط به ایمنی جمعی، همایش بهصورت مجازی برگزار خواهد شد.
نظر شما