مدیر توسعه کسبوکار طاقچه با اشاره به کاهش هزینه مخاطب کتاب الکترونیک دربرابر کتاب کاغذی، اعمال تخفیف در بازار این کالا را به عنوان عامل جذبکننده کاربران آن عنوان کرد.
سیاوش گودرزی، مدیر توسعه کسبوکار طاقچه با اشاره به اینکه مقدار قابل توجهی از هزینههای تولید کتاب کاغذی در کتاب الکترونیکی حذف میشود؛ درباره امکاناتی که کتاب الکترونیک برای تسهیل کتابخوانی در اختیار کاربران قرار میدهد، توضیح داد.
مراجعه به طاقچه در در دوره تعطیلی نوروز به چه میزان بود؟ آیا کمپینهایی که اجرا شد، توانست روی افزایش خرید و مراجعه مخاطبان تاثیر داشتهباشد؟
مانند همه نوروزهای قبل، امسال هم استقبال خوبی از کتاب الکترونیکی و صوتی در طاقچه شد. در طاقچه به مطالعه مستمر کاربران اهمیت زیادی دادهمیشود، برای همین پویشی را در شبکههای اجتماعی تعریف و برنامههایی برای مطالعه منظم در تمام ماههای سال به کاربران پیشنهاد کردیم. همچنین برخی کتابها با هماهنگی ناشر، به صورت رایگان عرضه شد. در نتیجه این اقدامات، ساعات مطالعه، تعداد کاربران مطالعهگر و تعداد کتابهای مطالعهشده در طاقچه افزایش پیدا کرد. علاوه بر افزایش شاخصهای مطالعه، فروش طاقچه هم در نوروز چند برابر شد و توانستیم رکورد پیشین فروش را در طاقچه بشکنیم.
بهعلاوه، برای آنکه قدردان همراهی کاربران طاقچه باشیم، طرح «گردونه» را در کل روزهای کمپین نوروز برقرار کردیم. گردونه سرویسی است که بهوسیله آن، طاقچه به کاربران خود هدیهای تصادفی میدهد. این هدیه هم شامل تخفیف در خرید کتاب و هم در تهیه اشتراک استفاده از کتابها -طاقچه بینهایت- است. گردونه در طول سال نیز در بعضی روزها فعال میشود. در نوروز امسال کاربر میتوانست روزی یکبار گردونه را بچرخاند و هدیهای بگیرد. مضاف بر این، اشتراک یک و سه روزه «طاقچه بینهایت» -کتابخانه اشتراکی طاقچه- به هدایای گردونه اضافه شدهبود. اشتراک طاقچه بینهایت به این صورت است که کاربر اشتراکی زماندار تهیه میکند و در طول زمان اشتراک خود، میتواند بدون پرداخت هزینه اضافه، بیش از ۱۹ هزار عنوان کتاب را دریافت و مطالعه کند. تعداد این کتابها مدام در حال افزایش است.
برای راحتی کار کاربران، نسخه جدیدی هم از طاقچه منتشر شد. در این نسخه، هوش مصنوعی را برای پیشنهاد کتاب ارتقا دادیم، زیرا وظیفه خود میدانیم که پیشنهادهای مناسب و درستی به کاربر بدهیم تا از وقت و بودجۀ خود بهتر استفاده کند. همچنین امکان قفسهبندی و جستجوی آفلاین کتابخانه هم به اپلیکیشن اضافه شد. کاربرانی که تعداد زیادی کتاب در طاقچه دارند، میتوانند با خیال راحت این کتابها را در قفسههای دلخواه دستهبندی و مرتب یا بهصورت آفلاین کتابهای خود را جستجو کنند. امکانات جالبی هم در قسمت کتابخوان و در راستای بهبود تجربه کاربری مطالعه ایجاد شده است. اگر کاربر کلمهای را در نسخههای ایپاب epub طاقچه انتخاب کند، همانجا درون برنامه، بدون آنکه لازم باشد صفحۀ کتابخوان را ترک کند، میتواند توضیح آن واژه را در ویکیپدیا بخواند یا ترجمه آن را به هر زبانی که میخواهد، ببیند. برای ترجمه، از سرویس ترجمه گوگل -گوگل ترنسلیت- بهصورت درونبرنامهای استفاده میشود.
کدامیک از برنامههایی که داشتید بیشترین اثر را در جلب نظر مخاطب داشت؟
خوشبختانه بسیاری از مخاطبان از تمام امکانات درنظرگرفتهشده استفاده کردند و هریک از طرحها بازخوردهای رضایتبخشی به همراه داشت. از جمله طرحهایی که بازخوردهای خیلی مثبتی در شبکههای اجتماعی داشتند، طرح کتابهای رایگان بود. با همکاری ناشران عزیز توانستیم در شش روز مختلف، بعضی کتابها را رایگان در اختیار کاربران بگذاریم. خوشبختانه از این طرح استقبال خوبی شد زیرا عناوین کتابهای رایگان مواردی بود که کاربران در شبکههای اجتماعی درخواست کردهبودند. عرضۀ کتاب رایگان برای طاقچه حالت رفعتکلیف نداشت، بلکه رضایت و خواستۀ مخاطب در اولویت بود و به همین سبب، مخاطبان نیز طرح را پسندیدند.
همچنین در کمپین نوروزی تخفیفهای روزانه داشتیم. هر کاربر در روز میتوانست یک کتاب را به انتخاب خودش با ۴۰ درصد تخفیف دریافت کند. بهعلاوه، طرح «طاقچه شگفتانگیز» هم اجرا شد که رضایت زیادی در کاربران ایجاد کرد. در این طرح، هر شب دستکم پنج کتاب داشتیم که با تخفیفهای ۶۰ تا ۸۰ درصد عرضه میشد؛ همه این کتابها از عناوین جذاب و پرفروش بودند.
برخی ناشران فعال در حوزه دیجیتال اعلام کردند که ناچار به ارائه تخفیف شدهاند، در حالی که موافق این رویکرد نیستند. نظر شما درباره فروش با تخفیف به چه صورت است؟
فروش با تخفیف، مزایایی برای کاربر، خواننده و خریدار دارد. وقتی تخفیف لحاظ میشود، مخاطب را جذب میکند ولی اگر علاوه بر فعالان نشر دیجیتال، با فروشنده کتاب کاغذی و ناشر صحبت کنید، میبینید که آنها هم راضی به عرضه تخفیفهای مستمر و کلان نیستند.
بههرحال چه بپسندیم و چه نه، در این روزها در همه فروشگاهها و خدمات با مسئله تخفیف مواجه هستیم. اینکه ناشر یا فروشنده از عرضه تخفیف تا چه حد رضایت دارد، یک مسئله است و مسئله دیگر این است که کاربر به تخفیف واکنش بسیار مثبتی نشان میدهد. در هر کسب و کاری، ایدهآل این است که مخاطب عادت نکند تا فقط در هنگام عرضۀ تخفیف به سراغ محصول بیاید. بههرحال این روزها درخواست تخفیف به عرف جامعه تبدیل شدهاست و طاقچه هم برای رضایت کاربران خود، با هماهنگی ناشران تخفیفها را اعمال یا کتاب را رایگان میکند؛ زیرا برای تخفیف دادن در حوزه کتاب الکترونیکی هم ناشر باید به فروش تخفیفدار نسخۀ الکترونیکی کتاب رضایت بدهد.
آیا میتوان برای ارائه تخفیف برنامهریزی خاصی انجام بشود، به گونهای که موجب آشنایی مخاطب با فضای کتاب و مطالعه بشود و دیدگاهی را در مخاطبان ایجاد کند تا عادت به خرید با تخفیف نداشتهباشند، بلکه برای رعایت حقوق ناشر، مترجم، مولف، تصویرگر و ... راضی به هزینهکردن برای کتاب باشد؟
پاسخ به این پرسش پیچیده است و میتواند در یک یا چند نشست به دعوت مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور ناشران کاغذی و الکترونیکی بررسی شود.
باید در نظر داشت که یکی از راهکارهای مهم گسترش مطالعه بدون دغدغه قیمت کتاب، همین بسترهای فروش قانونی کتاب الکترونیکی و صوتی است. کتاب الکترونیکی علاوه بر همه مزایایی که برای محیط زیست و کاربر دارد، اساسا قیمت کمتری نسبت به کتابهای کاغذی دارد. مقدار قابل توجهی از قیمت کتاب کاغذی در کتاب الکترونیکی حذف میشود؛ به همین دلیل وقتی مخاطب از کتاب الکترونیکی استفاده میکند، مانند این است که از ابتدا ۳۰ تا ۷۰ درصد نسبت به قیمت کتاب کاغذی تخفیف گرفتهباشد. البته قیمتگذاریها در طاقچه کاملا برعهده خود ناشر است، اما بههرحال ذات کتاب الکترونیکی با کاهش قیمت همراه است و همین موضوع میتواند مزیت و جذابیتی برای کاربران باشد.
آیا در نوروز توانستید میزان مراجعه از شهرستانها و شهرهای بزرگ را رصد کنید؟ کتابهای الکترونیک بیشتر مورد توجه کدام قشر قرار میگیرد؟
طاقچه دادههای کاربر را بر اساس موقعیت مکانی و جغرافیایی جمعآوری نمیکند. البته سرویسی به نام «کنجکاو» داریم که بر اساس مکان کاربر کار میکند؛ اما کاربر با رضایت و خواست خود باید به آن سرویس وارد شود و بهصورت پیشفرض هیچ دادهای از مکان کاربر در طاقچه ثبت نمیشود. اگر کاربر از «کنجکاو» استفاده کند، بر اساس موقعیت مکانی خاصی که دارد، هدایای خاصی دریافت میکند. برای مثال در تهران، همه ایستگاههای مترو و برخی از بیمارستانها در سرویس کنجکاو قرار دارند و کاربرانی که در آن مکانها باشند، میتوانند یک روز اشتراک طاقچه بینهایت هدیه بگیرند. یعنی اگر کاربر در این موقعیتهای مکانی باشد و وارد سرویس کنجکاو بشود، یک روز اشتراک طاقچه بینهایت دریافت میکند و میتواند یک روز کامل، حتی خارج از آن موقعیت مکانی، از عناوین طاقچه بینهایت استفاده بکند. البته ما در دوران کرونا سفر با مترو را ترویج نمیدهیم ولی بههرحال افرادی که بهناچار از مترو استفاده میکنند، میتوانند با استفاده از سرویس کنجکاو، به بیش از 19 هزار عنوان کتاب دسترسی رایگان داشتهباشند. کنجکاو فعلا در شهرستانها فعال نیست، با برخی از مدیران شهرداری در شهرهای مختلف رایزنیهایی انجام شدهاست.
نظر شما