سعید رهنمایی، مدیر پخش نشر ققنوس در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، درباره رشد قابل توجه سایت‌ و صفحه‌های فروش کتاب در فضای مجازی و تاثیر آن بر فعالیت مراکز توزیع و کتاب‌فروشی‌ها بیان کرد: ایجاد سایت فروش از سوی ناشران، موزعان و افراد علاقه‌مند به کتاب، با شیوع کرونا قابل‌توجه و با هم‌افزایی خوب و برای موزع، ناشر و کتاب‌فروش نتیجه‌بخش است؛ البته اگر براساس رویکرد حرفه‌ای طراحی شده باشد، نه اینکه با اعمال تخفیف‌های نامتعارف جریان بازار را بهم بزنند. تخفیف‌های نامتعارف به صنف جبران‌‌ناپذیر است.  
 
وی با اشاره به آسیب‌های سایت‌های فروش اینترنتی کتاب افزود: در گفت‌و‌گو با گردانندگان برخی از سایت‌های فروش، گفته می‌شود این فروشگاه‌ها برای ادامه فعالیت، حربه‌ای جز تخفیف ندارد. برخی معتقدند تخفیف‌ها به‌دلیل حذف هزینه‌های ناشر به موزع و کتاب‌فروش در سایت‌های فروش اعمال می‌‌شود اما این استدلال به معنای حذف کتاب‌فروشی فیزیکی است. علاوه‌براین؛ صاحبان سایت‌‌های فروش کتاب، برای ماندن در چرخه فروش، با اعمال تخفیف‌های بیشتر با یکدیگر رقابت می‌کنند. برای ساماندهی به این وضعیت بلبشو، قدرت بالا‌تری از اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان به‌ویژه در سطح وزارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی لازم است.
 
رهنمایی درباره اینکه آیا فعالیت سایت‌های فروش برای دو حلقه دیگر نشر، یعنی توزیع و کتاب‌فروشی تهدید است یا خیر؟ گفت: اگر شیوه عرضه کتاب در فروشگاه‌‌های اینترنتی براساس تولید محتوای باکیفیت انجام شود، نه تنها تهدید نیست، بلکه هم‌افزایی قابل‌توجهی با کتاب‌فروشی‌های فیزیکی را هم ایجاد می‌کند.
 
مدیر پخش نشر ققنوس در توضیح مفهوم هم‌افزایی سایت‌های فروش با کتاب‌‌فروشی‌ها ادامه داد: سال گذشته با وجود اینکه کتاب‌فروشی‌ها به‌دلیل اعمال محدودیت‌های کرونایی، مکرر تعطیل شدند، اما میزان فروش کتاب به‌نسبت سال‌‌های گذشته چندان کاهش پیدا نکرد. دلیل آن فعالیت پر‌رنگ‌تر فروشگاه‌های اینترنتی بود؛ چراکه به‌نظر می‌رسد فعالیت این فروشگاه‌ها به بهتر دیده شدن کتاب‌ها کمک می‌کند. به‌ویژه برای آشنایی مردم مناطق کم‌برخوردار که به کتاب‌فروشی فیزیکی دسترسی ندارند.

وی اضافه کرد: فروشگاه‌‌های اینترنتی کتاب، با توجه به کمبود قابل توجه ویترین کتاب در ایران، به بازار کتاب کمک می‌کنند؛ به شرط اینکه فروش سالمی داشته باشند. امکاناتی مانند ارسال رایگان به‌علاوه‌ 20 درصد تخفیف، زمینه حذف کتاب‌فروشی را فراهم می‌کند. فراموش نکنیم، کتاب‌فروش است که کتاب را برای مشتری توضیح می‌دهد و احتمال خرید را افزایش می‌دهد. 
 
رهنمایی، با بیان اینکه ترجیح این است، فروشگاه‌های اینترنتی از سوی کتاب‌فروشی‌ها ایجاد شود، بیان کرد: زنجیره تولید، توزیع و عرضه باید حفظ شود؛ به‌عبارت دیگر ناشر و موزع به‌طور مستقیم وارد جریان فروش نشوند؛ اما اگر قرار شد، فعالان این عرصه به حوزه عرضه هم وارد شوند، نباید شرایط فروش آن‌ها با کتاب‌فروشی‌‌ها متفاوت باشد.   
 
وی با تاکید بر نظارت اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان بر اعمال تخفیف‌‌ بر کتاب‌ از سوی فروشگاه‌های اینترنتی ادامه داد: فروش اینترنتی کتاب در دوران کرونا یا بعد از شیوع کووید 19، در فروش فیزیکی کتاب اختلال ایجاد نمی‌کنند، اما ورود ناشر به عرصه فروش، آن هم با تخفیف‌های 40 درصد و بالاتر به بازار فیزیکی کتاب لطمه‌می‌زند.

مدیر پخش ققنوس خاطرنشان کرد: اگرچه عرضه مستقیم کتاب از سوی مراکز نشر، حذف هزینه‌های توزیع و کتاب‌‌فروشی را به همراه دارد و برای مخاطبان به‌صرفه است، اما باید پرسید این روش، به چه قیمتی برای صنف تمام می‌شود؟

رهنمایی با بیان اینکه فعالیت سایت‌های فروش در 17 ماه گذشته تاثیر منفی بر حلقه‌‌های نشر گذاشته است افزود: عرضه کتاب در 17 ماه گذشته به شیوه اصطلاحا مسمومی جریان پیدا کرده است؛ چراکه کتاب‌‌‌فروش‌ها نتوانستند رسالت خود را عملی کنند.

وی ادامه داد: اقدام برخی ناشران در پیش‌فروش نیز زمینه دیگری در حذف حلقه‌های نشر است. این اقدام بر تضعیف و کاهش شمارگان تاثیر‌گذار شده؛ همچنین برخی توزیع‌کنندگان نیز با ایجاد سایت به فروش مستقیم دست می‌زنند که گردش مالی قابل توجهی دارد اما بی‌تردید در یکی‌دو سال آینده، زمینه تعطیلی کتاب‌فروشی‌ها را فراهم خواهد کرد.