خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ علی رستگار، نویسنده و روزنامه‌نگار در کتاب «ماموریت آقای شادی» با عنوان فرعی «آنچه همیشه می‌خواستید درباره‌ی علیرضا خمسه بدانید ولی می‌ترسیدید بپرسید» که از سوی انتشارات افراز به چاپ رسیده است، به دوره‌های مختلف زندگی و مسیر شغلی علیرضا خمسه پرداخته است.
رستگار می‌گوید: «در این کتاب از لحظه تولد آقای علیرضا خمسه شروع کردیم و با دوران کودکی، نوجوانی و جوانی ادامه دادیم و بعد هم به سال‌های فعلی زندگی ایشان رسیدیم. از آنجایی که این هنرمند به‌طور متناوب و مستمر در مدیوم‌های مختلف تئاتر، تلویزیون و سینما فعالیت کرده، ما هم سعی کردیم چیزی را از قلم نیندازیم و متن و حاشیه و خاطرات انبوه آثار آقای خمسه را در این گفت‌و‌گوی مفصل مرور کردیم.»

در ادامه این گفت‌وگو بیشتر می‌خوانیم از آنچه که همیشه می‌خواستیم درباره علیرضا خمسه بدانیم ولی می‌ترسیدیم بپرسیم:
کتاب «ماموریت آقای شادی؛ آنچه همیشه می‌خواستید درباره‌ی علیرضا خمسه بدانید ولی می‌ترسیدید بپرسید»به تازگی از سوی انتشارات افراز روانه بازار کتاب شد. کمی درباره این اثر توضیح دهید.
کودکی من و بچه‌های دهه 60 با کلی خاطرات سینمایی و تلویزیونی و فیلم‌ها و برنامه‌‌های دوست‌داشتنی گذشت و باعث شد سختی‌ها و محدودیت‌های آن سال‌ها را در ترکیب با رویابافی کودکی تاب بیاوریم. یکی از مهم‌ترین خاطره‌سازان آن سال‌های دور، علیرضا خمسه بود که هم در تلویزیون و با کارهایی چون هوشیار و بیدار، لحظات خوشی را برایمان می‌ساخت و هم در سینما با نقش‌های نمکینش در فیلم‌هایی مثل روز باشکوه، شکار خاموش، آپارتمان شماره 13، دو نفر و نصفی، جیب‌برها به بهشت نمی‌روند، من زمین را دوست دارم و ... همراه می‌شدیم و می‌خندیدیم.
تصور می‌کردم بخش زیادی از این شیرینی به جز هنر بازیگری، به‌خاطر شخصیت خود آقای خمسه است. سال‌ها بعد که وارد عرصه روزنامه‌نگاری سینمایی و به این فضا نزدیک‌تر شدم، فرصتی دست داد تا بیشتر پی به شخصیت طناز و دوست‌داشتنی آقای خمسه ببرم و درعین حال از تجربیات و دانش وسیع ایشان در زمینه بازیگری هم آگاه شوم. برای همین در یکی از گفت‌و‌گوهای ژورنالیستی با آقای خمسه، پیشنهاد گفت‌و‌گویی بلند و زندگینامه‌ای درباره زندگی و همه آثار سینمایی، تئاتری و کارهای شاخص تلویزیونی را با ایشان مطرح کردم که خوشبختانه با روی باز پذیرفتند و در نهایت حاصل این مصاحبه، تبدیل به کتاب ماموریت آقای شادی شد.

در این کتاب به چه مواردی اشاره شده است؟ آیا می‌توان از این اثر به عنوان تاریخ شفاهی یاد کرد؟
در این کتاب از لحظه تولد آقای علیرضا خمسه شروع کردیم و با دوران کودکی، نوجوانی و جوانی ادامه دادیم و بعد هم به سال‌های فعلی زندگی ایشان رسیدیم. از آنجایی که این هنرمند به‌طور متناوب و مستمر در مدیوم‌های مختلف تئاتر، تلویزیون و سینما فعالیت کرده، ما هم سعی کردیم چیزی را از قلم نیندازیم و متن و حاشیه و خاطرات انبوه آثار آقای خمسه را در این گفت‌و‌گوی مفصل مرور کردیم. با توجه به نقش و جایگاه ایشان در سینما و تلویزیون ایران، به‌ویژه حضورشان به عنوان یکی از ستاره‌های کمدی دهه‌های 60 و 70، مجموع صحبت‌های پرنکته و پرخاطره آقای خمسه، کتاب ماموریت آقای شادی را به بخشی از تاریخ شفاهی سینمای ایران تبدیل می‌کند.

با توجه به پیشینه و تجربیات علیرضا خمسه در سینمای ایران که البته خاطرات بسیاری را به همراه دارد، این کتاب تا چه اندازه می‌تواند برای هنرجویان این رشته و علاقه‌مندان به حوزه سینما و تلویزیون کاربردی باشد؟
دو رویکرد را در این کتاب دنبال کردیم که با توجه به پرسونای آقای خمسه در طول گفت‌و‌گو تقویت هم شد. اول توجه به بحث آموزشی و کاربردی مباحث برای هنرجویان و علاقه‌مندان جدی‌تر سینما و دوم توجه به مخاطبان عام که شاید فارغ از نگاه تخصصی، دوست داشته باشند با همان وجه و کلام شیرین خمسه به‌عنوان کمدینی محبوب مواجه شوند. ضمن اینکه این دو جنبه، در تقابل با هم نیستند و هم در طراحی سوالات و هم در جواب‌های آقای خمسه، این دو وجه با هم پیش می‌روند و نظر هر دو گروه مخاطبان را تامین می‌کنند.

جمع‌آوری و نگارش این کتاب چه مدت به طول انجامید؟
برای گفت‌و‌گو با آقای خمسه، تقریبا همه آثار در دسترسِ ایشان را دوباره و چندباره مرور کردم تا نکته ناگفته‌ای در کارنامه این هنرمند باقی نماند. ایشان با صبوری و همدلی و همراهی، بیش از دو سال پاسخ‌گوی انبوه سوالات وقت و بی‌وقت من شدند و بعدها هم این همراهی را در ویرایش‌ها و بازنگری‌های چندباره و گزینش عکس‌ها انجام دادند. واقعا اگر حمایت خمسه نبود، کتابی به نام ماموریت آقای شادی وجود نداشت یا دست کم، انتشار آن به یکی دو سال دیگر موکول می‌شد.

در نگارش این کتاب چه چالش‌هایی را پشت سرگذاشته‌اید؟
در آثاری از این دست و با محوریت مرور کارنامه یک چهره، فقدان آرشیو و اطلاعات کامل و موثق بیشتر از هر زمان دیگر به چشم می‌آید. چه در زمینه دسترسی به آثار مختلف یک هنرمند که از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشند و چه درباره شناسنامه و اطلاعات کامل و دقیقی از این آثار، کم و کاستی‌های زیادی وجود دارد و حتی گاهی با تناقض در برخی داده‌ها روبه‌رو هستیم. با این حال سعی کردم مبنا را خود فیلم‌ها و آثار موجود (فارغ از هر کیفیتی) قرار دهم و همچنین از حضور ذهن خوب آقای خمسه هم بهره ببرم. اما مهم‌ترین چالش این کتاب برای من، از مرحله پایان نگارش تا انتشار بود که تقریبا به اندازه خود زمان انجام مصاحبه و تنظیم متن طولانی آن زمان برد و اگر باز حمایت ویژه آقای خمسه نبود، انتشار این کتاب مقدور نمی‌شد. چون چاپ کتاب، به‌ویژه در این سال‌ها و روزها انگار از دشوارترین و نشدنی‌ترین کارهاست.

آثاری از این دست با موضوع زندگینامه یا بیوگرافی در حوزه سینما در سینمای غرب رایج است. این آثار چه ویژگی‌ها و کارکردهایی دارد؟
سال‌ها قبل هفته‌نامه سینما صفحه ویژه‌ای درباره زندگی بازیگران مطرح سینمای جهان داشت که در زمان نبودِ اینترنت و دسترسی به اطلاعات سینمایی، غنیمت بود. به جز آن همیشه علاقه‌مند مطالعه زندگینامه سینماگران بزرگ بودم که این علاقه همچنان وجود دارد. خواندن گفت‌و‌گوهایی از این چهره‌ها، ضمن اینکه پشتکار و مراحل رسیدن به موفقیت آن‌ها را روایت می‌کند و از این طریق به علاقه‌مندان سینما انگیزه می‌دهد، نکته‌های آموزشی فراوانی هم دارد. همین ویژگی‌ها در کتاب ماموریت آقای شادی هم قابل ردیابی است.

آیا این پروژه ادامه‌دار خواهد بود و مخاطبان این حوزه باید منتظر کتاب دیگری با این رویکرد از شما باشند؟
دوست دارم این اتفاق بیافتد و باز هم گفت‌و‌گوهایی با دیگر ستاره‌ها و بازیگران کمدی سینمای ایران داشته باشم تا مبحث جدی کمدی، بیش از این‌ها مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد. ناگفته‌ها و تجربیات و خاطرات کمدین‌ها و فعالان عرصه کمدی، ارزیابی مناسبی از سینمای کمدی ایران ارائه می‌دهد و ضمن ترسیم یک چشم‌انداز بهتر برای ادامه راه، سلیقه و ذائقه مخاطبان را هم از شبه‌کمدی‌ها و آثار نازل دور و آن‌ها را به استانداردهای کمدی نزدیک‌تر و علاقه‌مندتر می‌کند.

در حال حاضر کتابی در دست نگارش و یا آماده انتشار دارید؟
(می‌خندد) فعلا اجازه دهید همین کودکِ کمیکی که زاده شده را بزرگ کنیم تا بعد برسیم به کتاب‌های بعدی!