به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به نقل از روابط عمومی نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، کتاب «ریشه‌ها و پیامدهای احتیاط در اجتهاد و افتا» اثر سعید ضیایی‌فر است که به همت پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در 321 صفحه منتشر شد.

پژوهشکده فقه و حقوق در چارچوب اهداف و فعالیت‌های تعریف شده خود فراهم آوری مجموعه چند جلدی از گفتگو با استادان و صاحب‌نظران حوزوی و دانشگاهی را به عنوان «فقه، حقوق و جامعه» وجهه همت خود قرار داد. این مجموعه در راستای سیاست یادشده گام‌هایی در مرحله طرح و دریافت ایده برمی‌دارد.

پژوهش حاضر به عنوان ریشه‌ها و پیامدهای احتیاط در اجتهاد و افتاء یکی از اعضای این مجموعه است، احتیاط در ساختار اصول فقه موجود معاصر امامیه عنوان یکی از اصول عملیه است اما ریشه‌ها پیامدها و حتی همه مباحث آن در این جایگاه نیست.

احتیاط هم در سراسر فقه استدلالی و فقه فتوایی به عنوان دلیل، اصل یا موضوعی، با قابلیت بارشدن احکام شرعی بر آن مطرح است. در این اثر، ضمن بررسی تأثیرات احتیاط در دوره اخباری ها، قبل و بعد از آنان، تلاش شده تا تطورات احتیاط در ادوار گوناگون نشان داده شود، علل و عوامل احتیاط شناسایی شود و بازتاب پیدا و پنهان آن واکاوی شود و در یک کلام، علم فقه از منظر احتیاط گرایی تا حدی آسیب شناسی شود که فقیه از بازتاب های مثبت آن استفاده کند و از بازتاب‌های منفی آن در امان بماند.

اثر در سه فصل تعریف شده و در ادامه، متن گفتگو در حوزه و دانشگاه آمده است؛ فصل اول این اثر در سه گفتار تدوین شده و ضمن بیان معنای احتیاط و بررسی آن از جوانب مختلف، پیشینه آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

نویسنده در فصل دوم در ۱۰ گفتار به بیان «علل و عوامل احتیاط» پرداخته است. همچنین سومین فصل از اثر مذکور که با عنوان «پیامدهای احتیاط» نگارش یافته، در ۱۴ گفتار این مهم را بررسی کرده است.

در ادامه این اثر نیز حاصل گفتگو با آیت الله استادی، آیت الله گرامی، آیت الله معرفت و حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی تنظیم شده است که از جمله مباحث مطرح شده در این گفتگوها می‌توان به احتیاط در استنباط و فتوا دادن، احتیاط در زمان استقرار حکومت اسلامی، احتیاط ریشه پیدایش شهرت و اجماع، نقش خصلت‌های فقیه در احتیاط، رابطه احتیاط و اجماع، تفاوت شیعه و اهل سنت در احتیاط، عوامل تحول بخش احتیاط در تاریخ، معنا و اقسام فتوای به احتیاط، احتیاط در مقام افتا، عوامل احتیاط، نمونه هایی از مسائل فقهی ملاک احتیاج استفاده شده، مبانی عدم احتیاط.