وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همایش ملی منطق بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور؛
مداخله دولت در فرهنگ به معنای نظارت و تسهیلگری کاهش یافته است
محمدمهدی اسماعیلی، در همایش ملی منطق بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور، با بیان اینکه حوزه فرهنگ از اولویتهای اصلی حکمرانی دینی است تاکید کرد: میزان مداخله دولت در فرهنگ به معنای نظارت و تسهیلگری کاهش یافته است.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای سخنان خود ضمن اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در نخستین دیدار با اعضای دولت سیزدهم گفت: رهبر معظم انقلاب در طلیعه فعالیت دولت مردمی در جمع اعضای هیات دولت مفاد مهمی را در حوزه بازسازی حکمرانی کشور مطرح کردند ایشان در این دیدار فرمودند در همه حوزهها نیاز به بازسازی انقلابی با شیوه و منطق انقلابی که عقلانی و فکورانه است، احساس میشود.
وی در ادامه گفت: ایشان در این دیدار بهطور ویژه به مباحث فرهنگی پرداختند و سه بخش را مورد توجه قرار دادند که شامل بخش عمومی فرهنگ و به تعبیر همیشگی ایشان «فرهنگ به مثابه هوایی که تنفس میکنیم» بخش مربوط به ابزارهای فرهنگی همچون سینما، تئاتر و موسیقی که تاکید داشتند دولت جدید ساختارهای آن را با حرکت ایجابی و تولیدی قوی به ریل انقلاب بازگرداند و با مسائل فسادبرانگیز مقابله کند؛ به این معنا که دولت در مواجهه با فساد این حوزهها دچار لکنت نشود و سومین مورد نیز توجه رهبر معظم انقلاب به ظرفیتهای جبهه فرهنگی انقلاب و جوانان بود. در این معنا که دولتی که با شعار مردمی بودن و مردمیسازی فعالیت خود را آغاز کرده، توجه ویژهای به جبهه فرهنگی انقلاب داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: از ابتدای فعالیت دولت مردمی در حوزه مدیریت فرهنگی با همکاری رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، تجارب گذشته را به اشتراک گذاشتیم و دبیرخانهای را با حضور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل دادیم. در آن مقطع فراخوانی عمومی در سطح کشور اعلام کردیم و نمایندگان این نهادها با حضور در بسیاری از کلانشهرها، نشستهایی را با فعالان جبهه فرهنگی انقلاب و همه دغدغهمندان عرصه فرهنگ برگزار کردند و در بررسی رویکردهای فرهنگی کشور، همه آثار تولیدی اعم از کتاب، فیلم و مجموعه همایشهای چهار دهه گذشته در کنار سخنان اندیشمندان حوزه فرهنگ مورد توجه قرار گرفت.
وی افزود: در جریان احصاء دیدگاهها و جمعبندی رویکردها، رهبر معظم انقلاب حکم شورای عالی انقلاب فرهنگی را صادر فرمودند و در این حکم موضوع بازسازی و بازنگری فعالیتهای شورای عالی بهمثابه قرارگاه فرهنگی کشور را مطرح فرمودند. متعاقب این حکم بیش از 6ماه جلسات اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست آقای رئیسجمهور، بدون وقفه و بهصورت جهادی برگزار شد و تمامی دستاوردهای دبیرخانه را در اختیار شورای عالی قرار دادیم تا در بازسازی مجدد رأس سیاستگذاری و راهبری فرهنگی کشور مورد توجه قرار گیرد همچنین مقام معظم رهبری درباره مجموعه نتایج بهدست آمده نکاتی را مطرح فرمودند و محصول نهایی در دستور کار قرار گرفت تا بتوانیم در این عرصه گامی به جلو برداریم.
اسماعیلی بیان کرد: هر فعالیت تازهای در زمینه بازسازی ساختار فرهنگ و هنر نیازمند آسیبشناسی جدی از وضعیت فعلی است. از همان زمان که برنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجلس شورای اسلامی ارائه شد در جمع اعضای کمیسیونها مطرح شد که مشکل حوزه فرهنگ را تنها در این نقیصه که با عنوان «تعدد ساختارها و نهادهای فرهنگی» مطرح میشود، جستوجو نمیکنیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در یکدهه اخیر، حوزه فرهنگ دستخوش تحولی شده که بدون توجه به آنها نمیتوان به بازسازی ساختارهای فرهنگی اندیشید بهعنوان نمونه اگر در حوزه اقتصاد مجموع تحولات نمایانگر رشد حدود صفر است که مورد انتقاد بسیاری قرار میگیرد در حوزه فرهنگ اوضاع بدتر است زیرا در اقتصاد میتوان با بهرهگیری از شاخصهای کمی، وضع موجود را سنجید اما بررسیهای تفصیلی بنده بهعنوان یک کارشناس فرهنگی و معلم دانشگاه نشان میدهد وضعیت حوزه فرهنگ نسبت به اقتصاد اسف بارتر است.
وی با بیان اینکه در طول یک دهه گذشته اقتصاد فرهنگ حکمرانی به شدت تضعیف شده و مدیریت فرهنگی از سوی حاکمیت آسیب دیده است، گفت: همه اختلافات ما با نگرش لیبرالی به اداره جامعه مربوط به این نکته است که معتقدیم دولت در حوزه فرهنگ مسئولیت دارد. در واقع نقطه افتراق با رویکرد لیبرالی همین نکته است. در مقایسه با رویکرد لیبرالی به مدیریت فرهنگی، معتقد هستیم زیرا حاکمیت اسلامی مسئول فرهنگی جامعه است و باید مردم را به سوی سعادت، هدایت کند.
وی گفت: اندیشمندان بزرگ از قرن سوم، از فارابی و امام محمد غزالی گرفته تا حضرت امام خمینی(ره) بهعنوان پرچمدار تشکیل دولت دینی، همگی کار اول سیاست را سعادت مردم در دنیا و آخرت ذکر میکنند؛ بنابراین حوزه فرهنگ از اولویتهای اصلی حکمرانی دینی است اما با نگاهی به یکدهه گذشته درمییابیم که میزان مداخله دولت در فرهنگ به معنای نظارت و تسهیلگری کاهش یافته است؛ بهعنوان نمونه، سال 1385 کل بودجه حوزه کتاب کشور حدود 250 میلیارد تومان بود و قدرت خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بازار کتاب همان سال 80 میلیارد تومان بود؛ بنابراین در آن سال میتوانستیم با مدیریت فرهنگی، فضای مطلوب حاکمیت دینی در حوزه نشر را تقویت کنیم اما در مقایسه با سال 1385، در سال 1400 حجم اقتصاد کتاب، 8500 میلیارد و قدرت خرید وزارت فرهنگ تنها 30 میلیارد تومان بوده است. یا موضوع فعالیت تلویزیونهای خصوصی و اینترنتی که در سالهای گذشته محل بحث و تبادلنظر بود، اما در یکدهه گذشته به نوعی با حضور پلتفرمهای نمایش اینترنتی راهاندازی و فعال شده است.
وزیر فرهنگ ادامه داد: مدیریت نمایش در صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد و همه مجموعهها در حوزه حاکمیت مجموع اعتباراتشان به 500 یا 600 میلیارد تومان هم نمیرسد اما در بخش خصوصی چند هزار میلیارد تومان هزینه میشود و این یعنی اینکه اتفاق مهمی افتاده است. به عبارت دیگز قواعد در این حوزه به هم خورده است.
وزیر فرهنگ خاطرنشان کرد: طی یکسال گذشته برنامه دولت در حوزه فرهنگی برنامه کاملی بوده است زیرا شخصیت آقای رئیسجمهور فارغ از جنبه اجرایی و اقتصادی بودن آن یک شخصیت فرهنگی و علمی است.
وی با طرح این پرسش که «اگر بخواهیم فرمان رهبر انقلاب در بازسازی فرهنگی و مدیریت فرهنگی دولت را اجرایی کنیم چه اتفاقاتی باید بیفتد» گفت: اول از همه باید حداکثر هماهنگی در حوزه مدیریت دولتی و دستگاههای فرهنگی رخ بدهد در همین راستا ستاد هماهنگی فرهنگی دولت به دستور رئیسجمهور تشکیل شده است که شخصیتهای حقیقی و وزرای دولت در آن عضو هستند و کارهای مهمی در جریان است.
وی تاکید کرد: امروز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از طریق ایجاد مرکز پیوستنگاری فرهنگی در عمل هر موضوعی که در دولت مطرح میشود مثل مسکن، حوزه صنعت و ... درباره پیوست فرهنگی آن پیگیری لازم را انجام میدهد.
وی ادامه داد: موضوع بعدی مساله بودجه است. در ساختار دولت با هزینههای بسیاری در مسائل فرهنگی، اجتماعی مواجه هستیم و سال گذشته کار مهمی که در دولت مردمی به سرانجام رسید این مساله بود که در تبصره 9 قانون برنامه و بودجه بند ز به موضوع بودجه حوزه فرهنگ توجه شده است از سوی دیگر در همه بخشهای دولتی طبق آییننامهای که به تصویب هیأت دولت رسید، سازماندهی هزینه و بودجههای فرهنگی دستگاههای دولتی بررسی میشود و از امسال هزینههای فرهنگی سازمانهای بزرگ دولتی ضابطهمند خواهد شد. این اتفاق بزرگی در حوزه مدیریت فرهنگی کشور به شمار میرود.
اسماعیلی در ادامه به احیای مجدد شورای هنر در دوره جدید اشاره کرد و گفت: کار مهمی که در وزارت فرهنگ دولت مردمی اتفاق افتاده است، استفاده از ظرفیتها در شورای هنر ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی است که جلسات این شورا هر دو هفته یکبار بطور منظم برگزار میشود همچنین تغییر آییننامههای اجرایی در این شورا به سرانجام خواهد رسید تا این شورا در جابجایی دولتها دچار تحولات ساختاری نشود و از این ظرفیت برای حل مشکلات حوزه مدیریت فرهنگی هنری کشور استفاده شود.
وی با بیان اینکه در دولت بنا بر این است که موضوع مدیریت فرهنگی جامع و یکپارچه از طریق ستاد هماهنگی فرهنگی دولت پیگیری شود، گفت: همه مباحث مربوط به موضوعات فرهنگی، اجتماعی ازسوی رئیسجمهور به این ستاد سپرده و در همین مدت نیز تصمیمات مهمی در این ستاد اتخاذ شده است که البته نیاز به تقویت دارد.
وی گفت: امروز در دولت یک عزم جدی وجود دارد که همه نیازهای زیرساختهای فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد. در کنار مشکلات دهه قبلی، یکی از برکات مهم، رویش جبهه فرهنگی انقلاب در حوزههای مختلف فرهنگی بودیم و پس از فتنه 88 با مدیریت میدانی رهبری انقلاب این ظرفیت عظیم پدید آمد که در یک سال گذشته در وزارت فرهنگ و ادارات مربوطه از این ظرفیت به بهترین نحو ممکن استفاده کردهایم.
نظر شما