سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب و کتاب‌خوانی یکی از پایه‌های فرهنگی در زندگی انسان به شمار می‌رود که ارزش این میراث گرانقدر را می توان در آیه «ن والقلم و ما یسطرون» یافت.

خراسان جنوبی با مردمانی اهل علم و فرهنگ و اندیشه و خاستگاه مشاهیر بزرگی همچون عبدالعلی بیرجندی (ریاضیدان و ستاره شناس)، محمدحسن گنجی (پدر علم جغرافیای ایران)، کاظم معتمدنژاد (پدر علم ارتباطات ایران)، غلامحسین شکوهی (پدر علم تعلیم و تربیت ایران) و …سال‌هاست چشم انتظار تحقق ساخت بزرگترین مجموعه فرهنگی استان است.

ساخت اولین و بزرگترین کتابخانه مرکزی خراسان جنوبی موضوع یکی دو روز نیست؛ اسفندماه ۸۸ بود که طرح ملی ساخت بزرگترین کتابخانه مرکزی خراسان جنوبی تصویب و کلنگ اجرای این طرح با حضور دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سال ۸۹ بر زمین زده شد اما امروز با گذشت قریب به ۱۳ سال هنوز ساخت این مجموعه فرهنگی تنها بر روی کاغذ ثبت شده و نشانی از آن در گوشه و کنار شهر نیست.

این کتابخانه یکی از بزرگترین و مهم‌ترین پروژه‌های فرهنگی خراسان جنوبی شناخته می‌شود که تا مدت‌ها موضوع تملک زمین ساخت کتابخانه مانع آغاز عملیات اجرایی آن بوده است اما اکنون که خرید زمین کتابخانه محقق شده همچنان گره ساخت این پروژه فرهنگی به خاطر بی پولی بسته مانده است.

پیشرفت فیزیکی صفر / کتابخانه مرکزی لنگ اعتبارات

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی با بیان اینکه این پروژه به علت عدم پرداخت بهاء زمین و عدم واگذاری قطعی آن به کتابخانه‌های عمومی استان طی سال‌های گذشته راکد مانده بود، گفت: پس از ۱۲ سال، زمین این مجموعه با مبلغ ۴۶۰ میلیون تومان در سال گذشته خریداری و تملک شد.

محمود حاجی در گفتگو با خبرنگار ایبنا اظهار داشت: در سال‌های گذشته موضوع عدم تملک زمین سبب شد تا هیچگونه عملیات اجرایی برای این پروژه انجام نشود.

وی با اشاره به خرید زمین در سال گذشته، افزود: علیرغم اینکه زمین کتابخانه مرکزی واگذار و توسط مسئولان کلنگ‌زنی شده بود اما در نهایت این زمین در اختیار نهاد کتابخانه‌های عمومی استان قرار نگرفت.

وی با اشاره به اینکه ساخت کتابخانه مرکزی خراسان جنوبی آرزوی دیرینه همه ما است، گفت: سال گذشته بعد از یک کش و قوس فراوان زمین کتابخانه تملک شد و در واقع گره بزرگی که در مسیر راه این پروژه بود را باز کردیم.

حاجی گفت: در حال حاضر زمینی با متراژ ۹ هزار و ۱۵۲ مترمربع و زیربنای ۱۱ هزار مترمربع برای ساخت بزرگترین کتابخانه مرکزی استان در نظر گرفته شده است اما متاسفانه به دلیل نبود اعتبارات هنوز این مجموعه وارد فاز عملیاتی نشده است.

وی بیان اینکه اختصاص اعتبار برای پروژه کتابخانه مرکزی بیرجند در سفر دوم رئیس جمهور به خراسان جنوبی جز پیشنهادات ما بوده است، افزود: در سفرهای قبلی اولویت اعتبارات برای تکمیل پروژه‌های نیمه تمام گذاشته شد و پروژه کتابخانه مرکزی در بین مصوبات سفر قرار نگرفت.

حاجی با بیان اینکه ساخت این بنای عظیم فرهنگی نیازمند ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبارات است، افزود: در صورت تخصیص اعتبار کامل، ساخت این کتابخانه ۲ سال به طول خواهد انجامید.

وی بیان داشت: سالن‌های مطالعه خواهران و برادران، نشریات، نسخ خطی، ناشنوایان، روشندلان، کودکان، مرکز اسناد و آرشیو، نمازخانه‌های مجزا، مخزن، بخش‌های مرجع، اتاق علم، پژوهشگران، اینترنت، سالن جلسات، آمفی تئاتر، منابع دیداری و شنیداری و سالن‌های مطالعه اختصاصی در این پروژه دیده شده است.

کتابخانه مرکزی پروژه‌ای ناشناخته در بین مردم

کتابخانه مرکزی بیرجند را شاید بتوان به عنوان یک پروژه ناشناخته در بین مردم دانست چرا که این پروژه تنها یک کتابخانه کاغذی است و هیچ ماهیت فیزیکی ندارد.

یکی از شهروندان بیرجندی با اظهار بی اطلاعی در خصوص محل ساخت این کتابخانه گفت: هر سال بحث ساخت کتابخانه در رسانه‌ها مطرح می‌شود اما چون هیچ عملیات فیزیکی انجام نشده، عملاً در بین مردم شناخته شده نیست.

محسن صدیقی بیان کرد: در سطح شهر پروژه‌های ناتمام زیادی به چشم می‌خورد اما کتابخانه مرکزی بیرجند با توجه به اینکه هیچ عملیات ساختمانی برای آن اجرا نشده، به چشم نمی‌آید.

وی با بیان اینکه وجود یک کتابخانه مجهز و به روز برای مرکز استان ضروری است، افزود: پیشرفت جوامع در گرو علم و دانش است و کتاب و کتابخانه در شکل دادن به عقاید و افکار مردم و پیشرفت جامعه نقش مهمی را به عهده دارد.

یکی از فرهنگیان خراسان جنوبی نیز با مهم برشمردن توجه به کتاب و کتابخوانی در سطح جامعه گفت: ایجاد کتابخانه مرکزی خراسان جنوبی مطالبه‌ای فرهنگی و خواسته چندین ساله مردم بیرجند است.

جلالیان با بیان اینکه اهالی فرهنگ و علاقمندان به کتاب در خراسان جنوبی منتظر هستند تا پروژه ساخت کتابخانه مرکزی بیرجند به سرانجام برسد، افزود: وجود کتابخانه‌ای در شأن استان فرهنگی خراسان جنوبی ضروری است که امیدواریم این آرزوی دیرینه محقق شود.

حکایت پروژه‌های نیمه تمام در هر شهر و استانی دیگر عجیب نیست و علت اصلی بیشتر این پروژه ها بی پولی است؛ شاید اگر مشکلات تملک و خرید زمین در همان سال‌های اولیه رفع شده بود، پروژه‌ای را که مسئولان وعده داده بودند در مدت ۴ سال تحویل دهند امروز آرزوی ۱۳ ساله نشده بود.