سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - سید احسان مصطفی‌زاده: محمد وفادارمرادی ظهر سه‌شنبه در یکصد و نود و هفتمین برنامه سه‌شنبه‌های علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در تالار کنفرانس کتابخانه مرکزی رضوی که به رونمایی از سومین جلد کتاب «اجازات علما» اختصاص یافته بود، اجازه را یک تصدیق و احراز مقامی در حد یک علم توصیف کرد.
وی با بیان اینکه گواهی نامه علمی اجازات ریشه در علم حدیث دارد، گفت: این فرایند کسب اجازه امروزه بیشتر حالت تشریفات پیدا کرده است اما در گذشته تا احراز مقام علمی شاگرد توسط استاد، اجازه‌ای به وی داده نمی‌شد.
وفادار همچنین آشنایی با میراث علمی و تشخیص اصالت میراث مکتوب و شناخت کتب منبع را از جمله نکاتی برشمرد که در اجازات مشخص می‌شود.
این محقق و کارشناس نسخ خطی، داشتن صاحب ذهن نقاد، محقق بودن در فقه، اصول و فقه الغه، آگاه بودن به علم شریعت و مطلع بودن از علم ریاضی، تبحر در علم رجال و درایه الحدیث، در حد اجتهاد بودن را از جمله شرایط صاحب اجازات عنوان کرد.
وی این اجازات را مشتمل بر اجازه بر استخاره، اجازه در اجتهاد، اجازه حسبیه و شرعیه امور مالی خمس و زکات، اجازه تدریس، اجازه تصحیح و مقابله یک نسخه خطی، اجازه نقل و قرائت برشمرد.
سلسله اجازات؛ معرفی سنت‌های علمی و آموزشی در اسلام
امیر سلمانی رحیمی؛ پژوهشگر و مترجم متون عربی دیگر سخنران این جلسه، ضمن تحسین نویسنده در نگارش این اثر، آثار این چنینی را راهی نو در پژوهش نسخه‌های خطی عنوان کرد و گفت: گنجینه بسیار ارزشمندی در کتابخانه رضوی گرد آمده است که فقط با تحقیق و تصحیح می توان از آن استفاده است.
وی اظهار کرد: این اثر افزوده‌هایی از تقریظ‌ها، تصحیح و مقابله‌ها و دست خط‌ها را در کنار اجازات به پژوهشگر تقدیم می‌کند که یک هدیه علمی است.
سلمانی، سلسله اجازات را معرفی سنت‌های علمی و آموزشی در اسلام برشمرد که استاد دانسته‌های خود را به امام معصوم، پیامبر (ص) و ذات اقدس الهی رسانده است.
وی همچنین نمایه‌های در نظر گرفته شده برای این اثر و نمایه مربوط به جمله‌های دعایی که برای نخستین بار ذکر می‌شود را از جمله نکات ارزشمند این اثر برشمرد که به ارتباط وجودی با دانش کمک می‌کند.
حجت‌الاسلام براتعلی غلامی مقدم نویسنده اثر نیز ناخوانی خط‌ها، فشرده نویسی یک رساله در یک صفحه و توجه نکردن به ذکر اسامی علمای بزرگ در متن کتاب را از جمله دشواری‌های تالیف این کتاب توصیف کرد.
کتابخانه آستان قدس رضوی یکی از غنی‌ترین کتابخانه های ایران و جهان اسلام و دارای آثار ارزشمندی در حوزه میراث مکتوب است.
آنچه از کتاب «اجازات علماء» باید بدانیم
در این کتابخانه، آثار ارزشمندی همچون اجازاتی از علما و فقها و محدثان شیعه به زبان‌های عربی و فارسی نگهداری می‌شود. کتاب «اجازات علماء» که در این برنامه از آن رونمایی شد، یکی از کتاب‌هایی است که دارای ۷۳ اجازه، ۸ بِلاغ، ۱۱ تقریظ، ۱۲۶ دستخط، ۷۹ تصحیح و مقابله علما و فقها و محدّثان است که به تازگی به زیور طبع آراسته شده است.
یکی از اجازات نفیس این کتاب، اجازه محمدتقی مجلسی اصفهانی به شیخ محمد لاهیجی در ذی‌القعده سال ۱۰۶۲ قمری است.
از تقریظ‌های نفیس این کتاب نیز می‌توان به تقریظ محمد بن‌مؤذن جزینی عاملی اشاره کرد که در نسخه خطی التوضیح الانوَر آمده است. بِلاغ بدرالدین حسین عاملی در دهم ربیع‌الاول ۱۰۴۸ مندرج در کتاب الکافی نیز از بِلاغ‌های نفیسی است که در این کتاب به آن اشاره شده است.
یکی از تصحیحات و مقابله‌های نفیس درج‌شده در این کتاب، تصحیح نسخه خطی مصباح المُتَهَجِّد در محضر سدیدالدین حسن بن حسین دوریستی به تاریخ رجب ۵۸۴ قمری است. همچنین از دستخط‌های نفیس این کتاب، می‌توان به دستخط علی بن‌حسین واعظ کاشفی در نسخه خطی تفسیر سوره فاتحه اشاره کرد.
شایان ذکر است ۳ مجلد کتاب اجازات علما توسط محقق فرهیخته حجت‌الاسلام براتعلی غلامی مقدم به رشته تحریر در آمده است که مجلد ۱و ۲ طی سال گذشته منتشر شده است.
نظر شما