به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عصر امروز، ۱۴ اسفند در مراسمی به میزبانی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، هفته گرامیداشت حکیم نظامی آغاز شد.
محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در در ابتدا پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را در تبریک آغاز هفته نظامی قرائت کرد که متن پیام به شرح زیر است:
«مفهوم گران‌سنگ زبان و ادب فارسی همچون ستون‌های برفرازنده هویت انسان آرمانی است که پهنه وسیع این قلمرو فرهنگی را از پس فراز و فرودهای بیشمار و تاخت وتازهای خانمان براندازانه تاریخ بشری همچنان مقتدر و پایدار نگاه داشته است. گذار دین مهرپرور اسلام بر این دامنه و پذیرش آن مهمان عالی مقام از سوی مردم خداجو و حق طلب سرزمین‌های مادری و گرامیداشت آن طی سده‌های متمادی زمینه و زمانه‌ای را فراهم ساخت تا دربستر آن شاهد درخشش اندیشمندان و خردورزانی باشیم که هر یک به فراخور خویش خشتی از بنای باشکوه تاریخ فرهنگی جهان را بنا نهاده‌اند. اینان به راستی نگهبانان فرهنگ دین ادب و حکمت این پهنه پاک اهورایی هستند و با افتخار می‌توان یکی از میراث‌داران آن را در قامت بزرگ مردی چون حکیم نظامی نظاره‌گر شد که به همتی والا و عزمی توانا درفش پراهتزاز فرهنگ این مرز و بوم را از پس سده‌هایی چند همچنان برافراشته داشته است.
به تحقیق جایگاه و نقش حکیم نظامی در حوزه زبان و ادب فارسی و تاریخ ایران کهن اینک در ردای حکیم و ادیبی دانا و خردمند، با زبان و قلمی پیراسته پالوده وشیرین از لابه‌لای آثار گرانبهایش در جان و جهان مردمان پارسی زبان در گستره ای بزرگ و به اقبال همه دوستداران قند پارسی در سراسر جهان به نیکی جای گرفته است. روایت حماسی عاشقانه‌ها و عارفانه‌های این حکیم پارسی‌زاد پارسی‌گو چنان با اندیشه و قلم دیگر شاعران و سرایندگان حوزه زبان فارسی در آمیخته که مکتبی ماندگار و الگو وار در قالب نظیره‌های پنج گنج وی بنیاد نهاده است. خداوند منان را شاکریم که بار دیگر و با همت جمع بسیاری از همکاران و همیاران حوزه فرهنگ و ادب و با تلاش‌های پیگیرانه، استادان، ادیبان هنرمندان و پژوهشگران در ستاد برگزاری آیین گرامیداشت حکیم نظامی، برای سومین سال متمادی این توفیق نصیب می‌شود تا نام پرآوازه این حکیم فرزانه در ابعاد ملی، منطقه‌ای و بین المللی طنین انداز گردد. لازم می‌دانم که از همه برنامه ریزان و دست اندرکاران این رویداد، بزرگ سپاس‌گزاری کنم و از درگاه پروردگار متعال برای یکایک مردم فرهنگ مدارسربلندی و سعادتمندی روزافزون آرزو نمایم. اطمینان دارم که به مدد الهی دولت مردمی برای معرفی و ارج نهادن به مقام نامدارانی چون حکیم نظامی ازهیچ کوششی فروگذار نخواهد کرد.»
شالویی پس از قرائت پیام وزیر گفت: موضوع حکیم نظامی از این جهت مهم است که شاید این شخصیت کمتر مورد توجه و یا اقبال عمومی از جهت نام و شناسایی خویش واقع شده است. آثار نظامی برای همه تا اندازه‌ای آشناست اما خود این شخصیت در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته و برای اینکه بهتر شناسانده شود و از هویت، اصالت، زبان و گفتار او آشنایی بیشتری حاصل شود از سه سال گذشته مقرر شد که برنامه‌هایی وسیع وگسترده برای این ادیب و سایر ادیبان کشور داشته باشیم. ما امسال هفته فردوسی را برگزار کردیم و همچنین هفته حافظ و ابن سینا و شیخ شهاب الدین سهروردی را داشتیم. از طرفی لازم بود برای بازیابی اندیشه‌های این ادیبان و شاعران بتوانیم مقاله‌های علمی را هم دریافت کنیم و امسال اثری با عنوان مقالات حکیم نظامی را رونمایی خواهیم کرد.
وی ادامه داد: ظرف این یکصد سال گذشته به مفاخر پیشین ما توجه ویژه‌ای شده و آرامگاه‌های آنها را انجمن مفاخر ساخته است. از چند سال گذشته تلاش شد که برای مفاخر امروزی ایران هم آرامگاه‌هایی بسازیم. اکنون برای یادبود شیخ شهاب الدین سهروردی در استان زنجان کارهایی را شروع کرده‌ایم و برای معاصرانی مثل محمدرضا لطفی در شهر گرگان با همکاری شهرداری گرگان کار باغ مزار استاد لطفی شروع شده است. همچنین برای آرامگاه مرحوم هوشنگ ابتهاج از سال گذشته کارهایی شروع شده است. در خصوص بازگرداندن و خاکسپاری استاد اسلامی ندوشن هم انجمن مفاخر تمام تلاش خود را به کار گرفته تا بنا بر وصیت، این استاد در نیشابور دفن شود. برای ما افتخاری است که دنیا امروز مارا با مفاخر ما می‌شناسد. ایران را با فردوسی و سعی و نظامی و مفاخر امروزمان می‌شناسند. تا به امروز برای نزدیک به ۳۰۰ نفر از مفاخر آیین گرامیداشت برگزار کرده‌ایم. در شیراز سمفونی زیبایی برای حکیم نظامی ساخته شده و در بیستم اسفند به بهره‌برداری خواهد رسید.
شالویی با اشاره به اقدامات پیش‌رو هم عنوان کرد: در حوزه موسیقی ما بتلاش داشتیم که در جشنواره حکیم نظامی کارهایی را تدارک ببینیم اما این امکان فراهم نشد. از سال آینده در حوزه موسیقی برنامه‌هایی خواهیم داشت. برنامه‌های موسیقی و هنری را بیشتر خواهیم کرد چرا که برنامه‌های هنری برای معرفی افکار نظامی بسیار کمک کننده خواهد بود. همچنین نوزدهم اسفند از مجسمه حکیم نظامی در میدان ونک رونمایی خواهیم کرد.
در ادامه مراسم، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشعاری از هفت پیکر سخن خود را آغاز کرد و گفت: نظامی یکی از پنج شاعر بزرگ فارسی زبان است و در میان شاعران بزرگ ما فقط چند نفر با لقب حکیم شناخته می‌شوند اول فردوسی و دیگری حکیم نظامی است. اما چرا او را حکیم معرفی کردند؟ باید دلیل این را در شخصیت و آثار نظامی جست‌وجو کنیم. از خصوصیات حکیم نظامی زبان اوست که نظامی مهر خودش را برزبان شعری‌اش حک کرده است. نظامی زبانی نرم، موسیقی دلپذیر و یک اسلوب خاصی دارد و دارای اندیشه‌ای لطیف، زبانی سهل و ممتنع است.
وی ادامه داد: یکی از هنرهای بزرگ نظامی، ترکیب‌سازی و ساخت واژگان نو است. ما در فرهنگستان زبان و ادب فارسی توفیق پیدا کردیم دانشنامه زبان و ادب فارسی را تألیف کنیم. این کار حدود ۲۵ سال به سرپرستی مرحوم اسماعیل سعادت طول کشید. بعد از انتشار این دانشنامه مقالات مربوط به شاعران بزرگ را جداگانه به صورت کتاب منتشر کردیم. آنچه که مربوط به به نظامی بود در یک کتاب ۲۲۰ صفحه‌ای منتشر کردیم. در این کتاب بلندترین مقاله در رابطه با نظامی به قلم جلال خالقی مطلق منتشر شده است. در مقالهخالقی مطلق در باب ویژگی‌های زبان نظامی گفته شده که زبان نظامی از نگاه کلمات مفرد آن کهنگی چندانی ندارد اما ترکیبات او چه در کمیت و چه در کیفیت نظیر ندارد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تأکید کرد: منظومه‌های عاشقانه نظامی قرن‌ها بر لب مردم بوده است. نظامی حقایق معنوی وحکمی را در لابه‌لای داستان‌های جذاب و عاشقانه به مردم معرفی می‌کرده؛ اشعار نظامی پر از حکمت است و به همین جهت هم او را حکیم نامیده‌اند. اشعار او سراسر از ایمان، درس زندگی و توحید است. اشعار او به بسیاری از زبان‌های دنیا ترجمه شده و بسیاری از ایران‌شناسان درباره نظامی سخن گفته‌اند. به طور مثال هلموت ریته درباره نظامی می‌گوید «هفت پیکر نظامی را باید بهترین و زیباترین منظومه رمانتیک شعرفارسی و یکی از ارزنده‌ترین آفرینش‌های خاور زمین دانست». ایرانی‌ها در طول تاریخ بهترین هنر نگارگری را در خمسه نظامی داشته‌اند. نظامی تاثیر ویژه‌ای بر شاعران بعد از خود هم داشته است و ۷۲ شاعر بزرگ به تقلید از نظامی منظومه‌های عاشقانه سرودند.
نظر شما