سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - سید احسان مصطفی‌زاده: مرحوم عباس حُرّی از نوادگان شیخ حرعاملی؛ دانشمند قرن یازدهم هجری و مدفون در حرم مطهر رضوی و صاحب اثر فاخر وسائل الشیعه نیمه اسفند ماه سال ۱۳۱۵ هجری خورشیدی در مشهد به دنیا آمد.
وی تحصیلات ابتدایی اش را در مشهد آغاز و دبیرستان را هم در همین شهر به پایان رساند. پس از آن برای معلمی به یکی از روستای شهرستان کاشمر در فاصله ۲۳۰ کیلومتری مشهد رفت و ۷ سال آنجا آموزگاری کرد.
حری پس از این مدت در آزمون دانشگاه شرکت کرد و با رتبه پنجم، رشته زبان و ادبیات انگلیسی را انتخاب و در سال ۱۳۴۹ پس از فارغ التحصیلی از مقطع کارشناسی در مشهد به تهران مهاجرت کرد. سال ۱۳۵۲ از دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی ارشد رشته کتابداری و در سال ۱۳۶۰ از دانشگاه کیس وسترن رزرو آمریکا در مقطع دکترای کتابداری فارغ‌التحصیل شد.
رساله دکتری عباس حُرّی در خصوص «مقایسه شباهت‌های استنادی و شباهت واژگان نمایه برای ربط دادن مدارک مرتبط از نظر موضوعی» پس از ارائه، مورد تحسین استادان وقت قرار گرفت. با پایان فرصت مطالعاتی پس از چهارده ماه به ایران برگشت.
وی از سال ۱۳۵۳ استاد دانشگاه تهران شد و تمام تلاشش را در گسترش رشته کتابداری به شکل تخصصی در ایران به کار بست و به نوعی او مقطع دکترای این رشته را در دانشگاه تهران راه اندازی و خدمات برجستهای از این علم از خود به یادگار گذاشته است تا جایی که وی را جزو اولین دانش‌آموختگان کتابداری نوین و به عنوان دانشمند علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و طراح نظریه اطلاع‌شناسی می‌شناسند.
دکتر عباس حُرّی سردبیری بسیاری از مجلات تخصصی مرتبط با کتابداری و کتاب شناسی مانند «پل فیروزه»، «دفترپژوهش‌های فرهنگی»، «مجله کتابداری» و «مجله انگلیسی علم و فناوری اطلاعات» را برعهده داشت.
این دانشمند مشهدی کتاب‌هایی نظیر «آیین نگارش علمی»، «اطلاع رسانی: نظام ها و فرایندها»، «اطلاع رسانی: نگرش و پژوهش ها»، «توسعه نظام ملی کتابخانه های عمومی ایران» (با همکاری جعفر مهراد)، «شیوه بهره گیری از کتابخانه»، «شیوه های استناد در نگارش های علمی: رهنمودهای بین المللی» (با همکاری اعظم شاه بداغی)، «فهرست کوچک سر عنوان های موضوعی»، «کتابخانه آموزشگاهی در مدرسه کتابخانه مدار» (با همکاری نرگس نشاط)، «کسانی که جامعه را می سازند»، «مراجع و بهره گیری از آن ها»، «مروری بر اطلاعات و اطلاع رسانی» را تالیف و کتاب های «اصطلاح نامه فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات» (با همکاری عبدالحسین آذرنگ و پروانه گودرزی)، «راهنمای تهیه و گسترش اصطلاح نامه یک زبانه» اثر درک آوستین و پیتر دیل و «اصطلاح نامه بین المللی توسعه فرهنگی یونسکو» (با همکاری پروانه گودرزی) را در حوزه علم کتابداری ترجمه کرد.
برنامه ریزی و طرح علمی دانشنامه جهان اسلام، ترجمه بیش از ۱۷۰ مقاله برای دانشنامه جهان اسلام، طراحی و اجرای پایگاه مطالعات ایران شناسی با هدف تهیه منابع پژوهشی در باب ایران شناسی، همکاری در طرح نظام ملی اطلاع‌رسانی، کمک و همکاری در راه‌اندازی دوره دکتری کتابداری و اطلاع‌رسانی در دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد، دانشگاه شیراز و دانشگاه‌های از جمله فعالیت‌های شاخص وی به شمار می‌رود.
حری همچنین لوح تقدیر به عنوان استاد پیشکسوت از سوی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران و دانشگاه تهران؛ دریافت لوح تقدیر و جایزه به جهت کتاب «مروری بر اطلاعات و اطلاع رسانی» به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در ۱۳۷۲ و دریافت لوح تقدیر به جهت کتاب آیین نگارش علمی که در ۱۳۸۰ خورشیدی به عنوان کتاب برگزیده دانشگاهی را در کارنامه افتخارات خود دارد.
حری به عنوان رئیس انجمن ترویج علم ایران بر این باور بود که به دنبال تولید علم باید ترویج آن را نیز در نظر داشت. این نظریه‌پرداز موفق چند رویکرد را در راستای بهبود روش تدریس کتابداری به کار برد از جمله این رویکردهای بسیار تاثیرگذار می توان به تکیه آموزش کتابداری بر مفهوم خدمت و اهمیت و ضرورت توجه به مراجعان، توجه بیش‌تر به مبانی نظری رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی، تغییر تدریجی سیر پایان‌نامه‌ها از لحاظ موضوعی و روش کار از تدوین کتاب‌شناسی به پیمایش وضعیت کتاب‌خانه‌ها و بررسی چگونگی خدمات، گنجاندن دوره کارشناسی کتابداری و اطلاع‌رسانی در برنامه‌های آموزشی که تا آن زمان در مقطع کارشناسی ارشد منحصر بود اشاره کرد.
خاطرات و شرح‌زندگانی عباس حرّی در قالب مصاحبة تاریخ شفاهی، با عنوان «دُرّ دانش» توسط پیمانه صالحی از محققان حوزه کتابداری تدوین و از سوی سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران در سال ۱۳۹۵ منتشر شده است.
عباس حرّی دانشمند برتر مشهدی روز شنبه هفتم اردیبهشت ۱۳۹۲ در سن ۷۷ سالگی به دلیل بیماری سرطان درگذشت.
نظر شما