جمال‌الدین اکرمی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره وضعیت نقد در ادبیات کودک و نوجوان گفت: کاری که نقد در هر هنری چه ادبیات، چه نقاشی و چه موسیقی می‌کند این است که آخرین خانه جدول را پر می‌کند. من هروقت بدون بررسی یک منتقد، رمانم را چاپ کردم، پشیمان شدم؛ چون جاهایی که از دستم در رفته است، منتقد به من گفته حواست را جمع کن.
این تصویرگر افزود: همه ما به منتقد نیازمندیم؛ چه در نقاشی که یک نفر اثر ما را نگاه کند و درباره ترکیب‌بندی، آرایه‌های رنگی و… با ما صحبت کند و چه در هنرهای دیگر. باز هم می‌گویم ما نیازمند منتقد هستیم. یکی از این منتقدان خودِ کودکان هستند که کتاب را می‌خوانند، با ما حرف می‌زنند و به ما می‌گویند که رمان یا داستانت این مشکلات را داشت یا این بخش‌ها را دوست داشتم؛ بنابراین منتقد آخرین تکمیل‌کننده فرایند اثر هنری است و متأسفانه جامعه ما در این فرایند بسیار ضعیف است. یکی از دلایل، این است که ما منتقد را پس می‌زنیم؛ زیرا انتظار داریم منتقد از کار ما فقط تعریف کند و برایمان بازاریابی کند؛ در صورتی که کار منتقد این است که بر نقطه‌های تاریک اثر نور بتاباند. نویسنده باید این را درک کند که اگر منتقد حضور نداشته نباشد کارش با هزار عیب و ایراد به بازار می‌رود و هزاران خواننده را دچار اشکال خواهد کرد؛ به‌خصوص در کتاب‌های ناداستان، علمی، تاریخی و کلاً کتاب‌هایی که بینش اطلاعاتی به کودک و نوجوان می‌دهند. آنجا واقعاً اشتباه، بخشودنی نیست.
این نویسنده و مترجم در تکمیل صحبت‌های خود بیان کرد: ویراستار بخشی از کار نقد را انجام می‌دهد؛ اما خط آخر را منتقد دنبال می‌کند. ما در این بخش یعنی بخش نقد کتاب یا حتی نقد هنر، بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم. باز در نقد هنرهای تجسمی، نشر تندیس و نشر هنرمند را داریم، در موسیقی و تئاتر هم همچنین؛ اما در ادبیات، ما کتابی نداریم که ادبیات را نقد کند و این یکی از اشکالات بزرگ عرصه ادبیات کودک و نوجوان است.
نظرات