به‬ گزارش‬ خبرنگار‬ خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شیراز، زبان سیوندی، گونه‏‌ای از زبان‏‬‌های ایرانی شاخه غربی شمالی است که در «سیوند» فارس به کار می‏‌رود و حتی نزدیک‏ترین روستاها به آن، نه بدان سخن گفته و نه از آن چیزی می‏‬ فهمند.

در زبان سیوندی، فعل در زمان ‏های مختلفِ دستوری تغییرشکل می‌دهد و حتّی در برخی کُنش‏‌ها، صیغه‏‌ها نیز تغییرشکل می‏‌یابد؛ به این معنی که در زبان سیوندی از یک فعل، گونه‏‌های مختلفی دیده می‏شود و صورت‏‌های ماضی، مضارع و آیندۀ فعل و گاهی صیغه‏‌های فعل نیز با یکدیگر متفاوت است.

گونه زبانی سیوندی در روستای سیوند از توابع شهرستان مرودشت صحبت می‏ شود. روستای سیوند، در ۸۵ کیلومتری شمال غربی شیراز و در دامنه جنوبی کوهی از رشته‏ کوه زاگرس واقع است که حدود ۵ هزار نفر جمعیّت دارد. شغل مردم این روستا بیشتر کشاورزی، باغداری و کامیون‏‌داری است. در بخش غرب آن، رودخانه سیوند جریان دارد که از «جلگه پاسارگاد» سرچشمه می‌گیرد و در محل «پل خان» به «رودخانه کر» می‏ پیوندد.

سیوندی‏‌ها، حدود یک قرن و نیم پیش، از ده‌کهنه به سیوند کنونی نقل‌مکان کرده‏‌اند؛ به‏ طوری که سنگ قبرهای موجود و پژوهش میدانی «بهرام روستاپور» مؤیّد آن است. به‏ علاوه، این مطلب را «حسن آزاده»، یکی از شخصیت‏‌های فرهنگی سیوند، پنجاه سال پیش از دو نفر که آن زمان بیش از صد سال داشته‏ اند، شنیده است.

تا آنجا که بررسی محقّقین نشان می‏‬ دهد، به‏ جز چندین پژوهش که توسط پژوهشگران خارجی، همچون «مالچانووا» (۱۹۷۳)، «ویلهلم ایلرس» (۱۹۷۶) و سیوندی مانند خرّم (۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵)، آزاده و «نوروزی» (۱۳۹۵) و یا «مولایی» (۱۳۹۶) انجام شده است، هنوز تحقیقی در مورد این‏گونه زبانی به‏ صورت جدّی انجام نگرفته است.

پژوهشی که «صراحی» و مولایی (چاپ نشده) درباره حیات زبانی سیوندی انجام داده‏‌اند، نشان می‬ ‏دهد براساس الگوهای جامعه‏‌شناسیِ زبان، زبان سیوندی شدیداً در معرض خطر نابودی قرار دارد. لذا این مهم، پژوهشگر را بر آن داشت که به لحاظ اهمیت و شرایط ویژه این‏ گونه زبانی به بررسی آن بپردازد.

به گزارش ایبنا؛ کتاب گویش سیوندی توسط انتشارات نگارستان ادب در شیراز، منتشر شد.