شاعر و پژوهشگر ادبی، ضمن تمجید از این غزل ناب به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اصفهان گفت: با غزلی مواجه هستیم که در دو سبک متفاوت خراسانی و اصفهان سروده شده است.
محمدامین فردوسی ادامه داد: این موضوع نشان‌دهنده این است که رهبر معظم انقلاب به سبک‌های ادبی اشراف کامل دارند؛ چراکه این روزها کمتر شاعری را می‌یابیم که بتواند با تسلط بر سبک‌های ادبی غزل‌سرایی کند و خوش بدرخشد.
سبک خراسان و اصفهان در مطلع و شاه‌بیت
فردوسی گفت: کلیدواژه‌های فارسی در مطلع غزل نشان‌دهنده این است که بیت در سبک خراسانی سروده شده و ناگفته پیداست که شاعر با به‌کارگیری واژه‌هایی همچون «گام»، «سرگشته»، «روزگار» و «پرگار» عیار سبک خراسانی را با رویکرد استخدام واژه‌های فارسی در این بیت به رخ کشیده است؛ زیرا وجه تمایز زبان فارسی و زبان عربی در به‌کارگیری و استفاده نکردن از واژگانی که دارای حروف «گ»، «پ»، «ژ» و «چ» است، خلاصه می‌شود و استفاده از واژه‌هایی که این حروف را ندارند، شعر را به سمت و سوی سبک عراقی سوق خواهد داد که در این بیت چنین نشده است.
وی شاه‌بیت این غزل را «سرشارم از جوانی، هر چند پیر دهرم / چون سرو در خزان نیز رنگ بهار دارم» بر شمرد و اظهار کرد: این بیت در سبک اصفهان و بسیار زیبا سروده شده است.
ویژگی‌های سبک اصفهان
فردوسی با اشاره به ویژگی سبک اصفهان گفت: در این بیت با رعایت اسلوب معادله و جابه‌جایی مصرع‌ها، هیچ اخلالی در معنای بیت به وجود نمی‌آید و از طرفی، ویژگی مصرع عینی و مصرع شهودی که در سرودن شعر به سبک اصفهان کاربرد دارد، در بیت رعایت شده است که مصرع عینی، مصرع «سرشارم از جوانی، هر چند پیر دهرم» و مصرع شهودی، مصرع «چون سرو در خزان نیز رنگ بهار دارم» است. همچنین بیت «نبود روا که گیرم جا در حضیض پَستی / سیلم که هستی خود از کوهسار دارم» نیز در سبک اصفهان سروده شده و دارای ویژگی‌های آن است که مصرع «نبود روا که گیرم جا در حضیض پَستی» عینی و مصرع «سیلم که هستی خود از کوهسار دارم» شهودی بوده و اسلوب معادله در این بیت نیز کاربرد دارد.
این شاعر جوان در ادامه، خلق ترکیبی همچون «روزگار پرگار-وار» را ناشی از ذهن خلاق و پویای شاعر دانست و یادآور شد: در سروده‌های دیگران، کمتر چنین ترکیبات بکر و تازه‌ای را می‌یابیم.
این شاعر در ادامه صحبت‌های خود گفت: امروزه شعر خوب سرودن به تنهایی کفایت نمی‌کند و باید متفاوت و با نگاهی نو شعر سرود. به همین دلیل و این بار برخلاف نگاه کلیشه‌ای «شمع و پروانه»، «شمع» در نگاه حضرت آقا ویژگی دیگری دارد. در واقع شاعر این بار خود را همچون شمعی متصور شده است که اشک و آهی بی‌اختیار دارد. به علاوه، نگاه شاعر در این بیت به «اختیار» نیز منحصربه‌فرد است.
جایگاه اقلیم در سروده‌ها
فردوسی بیت پایانی این غزل را بسیار زیبا و گیرا توصیف کرد و افزود: سرودن این بیت با مقوله «زیست شاعرانه» ارتباط مستقیم دارد و نشان‌دهنده آن است که اقلیم تاثیر بسزایی بر سرودن شاعر دارد.
وی با اشاره به اینکه حضرت آقا پیش‌تر نیز در غزلیات خود از خراسان و مشهد یاد کرده‌اند، گفت: در پایانِ بند غزل «یاران خراسانی» نیز این موضوع کاملاً مشهود است و حضرت آقا در پایان آن غزل فرموده‌اند: «هرچند امین، بسته دنیا نیم امّا / دلبسته یاران خراسانی خویشم» که همه این‌ها نشان‌دهنده تعلق خاطر شاعر به اقلیم خود و تاثیر شگرف آن بر سرودن است.
گفتنی است متن غزل به شرح ذیل است:
«شرح حال»
گامی به راه و گامی در انتظار دارم
سرگشته روزگاری پَرگاروار دارم
دلبسته امیدی در سنگلاخ گیتی
رَه بی‌شکیب پویم، دل بی‌قرار دارم
یک عمر می‌زدم لاف از اختیار و اینک
چون شمع، اشک و آهی بی‌اختیار دارم
گو ابرِ غم ببارد تا همنشین عشقم
از غم چه باک دارم کاین غمگسار دارم
نبود روا که گیرم جا در حضیض پَستی
سیلم که هستی خود از کوهسار دارم
سرشارم از جوانی هر چند پیر دهرم
چون سرو در خزان نیز رنگ بهار دارم
از خاک پاک مشهد نقشی است بر جبینم
شادم «امین» که از دوست، این یادگار دارم
سیّدعلی خامنه‌ای «امین»
نظر شما