به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همایش و نمایشگاه «میراث ایرانی، میراث وحدت و صلح؛ تنوع فرهنگی و همبستگی ملی در آیینه فرهنگ مردم ایران» به همت پژوهشکده مردم‌شناسی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، موزه ملی ایران، اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان شرقی، کانون فرهنگی-هنری دایا، انجمن آوای نصیر ایرانیان و موسسه نقاشی ترمه برگزار شد.

علیرضا حسن‌زاده رییس پژوهشکده مردم‌شناسی در این نشست موضوع تنوع فرهنگی، صلح و مدارا را برای ایران امروز دارای اهمیت خواند و تصریح‌کرد: یکی از ویژگی‌های مهم فرهنگ ایرانی به تصور ما این وجوه مهم هستند. در تاریخ ایران منابع زیادی برای مفهوم مدارا، صلح و تنوع فرهنگی داریم از کورش نخستین پیام آور صلح و دوستی و زرتشت که نخستین صور گفتگویی را در فرهنگ ایران شکل می‌دهد و دعوت به کنار گذاشتن خون‌ریزی و قربانی دادن می‌کند تا آثار به‌جای مانده از مولانا، حافظ و سهروردی و سفارش پیامبر اسلام (ص) که ویژگی اصلی ایمان را در مدارا دانسته است، سنت صلح را می‌توان یافت.

او همچنین ابراز امیدواری کرد که این رویکرد بسیار ارزشمند صلح‌، مدارا و دوستی که در میراث ایرانی-اسلامی جایگاه مهمی دارد مسیر آینده را مشخص و برای ما و جهان امید بخش باشد.

ذات‌الله نیک‌زاد معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نیز با اشاره به مهم خواندن پرداختن به مسئله وحدت گفت: ایران سرزمین رنگارنگ اقوام و ادیان است، و همواره به واسطه موقعیت جغرافیایی که داشته اقوام زیادی در آن آمده و رفته‌اند و به این واسطه تنوع فرهنگی و اجتماعی گسترده‌ای در این سرزمین صورت گرفته است.

او اظهارکرد: از این رو نقشه ایران از نظر زبان، قوم، ادیان، مذاهب، اقلیم و … رنگی است و می‌توانیم آن را سرزمین کثرت‌ها بنامیم و وحدت نیز در جایی معنا میابد که کثرت وجود داشته باشد و نتیجه این تنوع چیزی جز صلح و رسیدن به همگرایی نیست.

نیکزاد افزود: میراث‌فرهنگی آیینه حقیقی انعکاس این گوناگونی‌ها و وحدت است. رویکرد فرهنگ ایران از ابتدای شکل‌گیری و حضور تمام قد در تمدن، پذیرش تمامی اقوام است و این در آثار معماری و هنری گذشتگان نمایان است. حضور اقوام در ایران همواره با پذیرش همراه بوده و ورود دین اسلام به ایران گواه این مدعاست، میراث‌فرهنگی به خوبی همه اینها را به ما نشان می‌دهد و با مطالعه گذشته درمیابیم که باید با همگان مدارا داشته باشیم.

در ادامه سید محمد بهشتی عضو شورای عالی میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز در این نشست با اشاره به اینکه در فرهنگ ایرانی همه چیز نشانه صلح است گفت: تنوع فرهنگی در ایران گسترده و اندام واره است زیرا که تمامی فرهنگ‌های آن در صلح با هم بسر می‌برند.

او اظهارداشت: آن چیزی که بشر از ابتدای جهان پدید آورده میراث بشری است و هر فرهنگی که ایران هم شامل آن است در آن سهمی دارد که اگر نباشد یک جای کار دچار مشکل می‌شود.نکته اینجاست که ما باید بدانیم سهممان در صلح جهانی چیست، ما ایرانیان یک دستاوردی در طول تاریخ داشتیم که محصول تعامل با سرزمینی است که در آن زندگی می‌کنیم و این مختص ما و سرزمین ما است. همانطور که دیگران نیز در تعامل با سرزمین خودشان دستاوردهایی دارند.

بهشتی افزود: مشکل اینجاست که ما به سهم خودمان در صلح جهانی آگاه نیستیم و در مورد آن دچار فراموشی شده‌ایم و می‌خواهیم از دیگران تقلید کنیم و دنیا از این نسیان ما نسبت به این موضوع خسارت دیده است.

بلرام شکلا رایزن فرهنگی سفارت هند نیزدر ادامه این نشست گفت: وحدت و کثرت در فهم ما متضاد هستند ولی کثرت مانع وحدت نیست. وحدت در ذات تکثرهاست و این در وحدت اندام‌های تن هویداست آنجایی که تکثر مانع وحدت آنها در حرکت نمی‌شود.

او افزود: تمام موجودات کره زمین یک پیکر را تشکیل می‌دهند که روح آن خداوند است. تمام عالم وحدت مرکب است و تا زمانیکه در پیکار باهمدیگر باشیم صلح ایجاد نمی‌شود.

در ادامه سعدخان رییس موسسه فرهنگی اکو، صلح را گوهر ارزشمند بشری خواند و گفت: موضوع صلح از کهن‌ترین الگوهای بشری است و انسانها در گذر زمان همواره به دنبال راههایی برای پایان بخشیدن به خصومت‌ها بودند.

او افزود: صلح نه تنها از منظر سیاسی و اجتماعی بلکه از منظر ادبی و فرهنگی جایگاه بیشتری داشته است و شاعران و ادیبان زیادی همچون مولانا در طول تاریخ به آن پرداخته‌اند. صلح زمانی پایدار است که همه انسانها فرصت بیابند و در تصمیم گیری‌ها برای ساختن آینده مشترک نقش ایفا کنند.

سعدخان تصریح‌کرد: وظیفه ما که به ارزشهای انسانی و اخلاقی اعتقاد داریم این است که پیام صلح را به گوش جهانیان برسانیم. باید بهمگان یادآوری کنیم که تفاوتها تهدیدی برای صلح نیست بلکه فرصتی برای یادگیری و رشد است.

آتوسا مومنی رییس مرکز مطالعات میراث ناملموس تهران نیز در این نشست گفت: وحدت در عین کثرت یکی از شگفت انگیزترین مفاهیمی است که می‌شود به آن تمسک جست و اگر تمسک کنیم به ارزش‌های فرهنگی میراث زنده بشری در آن فهم خواهیم کرد که چگونه انسان دست در دست دیگری در شناخت مواهب سرزمین و چگونگی زیست برای تداوم داشته ها برای نسل آینده کوشیده است.

او افزود: ایران برغم تنوع فرهنگی موجود در خود هرگز در قامت قوم و قبیله مطرح نبوده و همیشه در عیار یک ملت به تنوع فرهنگی و تلون در شکوه هویتی تجلی داشته که یکی از ویژگی‌های فرهنگ ایرانی است.

نگار داروی اردکانی استاد دانشگاه شهید بهشتی در ادامه به تلقی رایج از زبان و هویت ملی، ریشه‌های این تلقی و مبانی استدلالی باز اندیشی خود در این موضوع یعنی رابطه زبان با هویت ملی و فردی پرداخت.

او با تاکید بر مشخصه‌های مهم هویت یعنی پویایی و تاریخی بودن، چند مولفه‌ای و ترکیبی بودن، نا همتراز بودن و سلسه مراتبی بودن، انفعالی بودن آنها نگاهی تاریخی بر چرایی و چگونگی فراگیری زبان فارسی در زمره مهمترین مولفه‌های هویت ایرانی داشت و بشرح تحول گفتمانی ضروری در خصوص رابطه زبان و هویت ملی برای ایجاد افق‌های نو برای برنامه‌ریزی زبان‌های ایران در جهت صلح پرداخت.

مریم قاسم‌پور عضو هیأت مدیره کانون فرهنگی هنری دایا در پایان به ارائه گزارشی از نمایشگاه پرداخت و گفت: این نمایشگاه با همت موسسه دایا و پژوهشکده برای سومین سال متوالی برپا شده است.

او افزود: ۵۰۷ اثر از ۱۸ هنرمند معاصر از کشورهای انگلستان، بنگلادش، افغانستان و بحرین در زمینه هنرهای تجسمی دریافت شد که از این تعداد ۱۸۹ اثر از هنرمندان ایرانی و ۱۱ اثر از هنرمندان خارجی در رده کودک و بزرگسال به نمایشگاه حضوری راه یافتند.

در ادامه این مراسم که با مولودی‌خوانی و دف‌نوازی همراه بود از صاحبان آثار نمایشگاهی برگزیده و داوران تقدیر و نمایشگاه افتتاح شد.