سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): فیلم سینمایی «بیگانگان در قطار»، محصول سال ۱۹۵۱ به کارگردانی آلفرد هیچکاک، به زودی در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش درمی‌آید. این فیلم بر اساس رمانی به همین نام نوشته پاتریشا های‌اسمیت ساخته شده و به دلیل داستان دلهره‌آور و فضای تعلیقی خود، به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار دوران طلایی هیچکاک شناخته می‌شود.
«بیگانگان در قطار» با روایت برخورد دو غریبه در قطاری که به پیشنهاد یک قتل دوجانبه می‌انجامد، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های سینمای تعلیق است که توانسته از یک رمان روان‌شناختی به یک شاهکار سینمایی تبدیل شود. این فیلم روز دوشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷ در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش درمی‌آید و پس از اکران آن، نشست نقد و بررسی با حضور خسرو دهقان، منتقد سینما، برگزار خواهد شد. این برنامه فرصتی استثنایی برای علاقه‌مندان به سینما و آثار هیچکاک فراهم می‌کند تا هم فیلم را ببینند و هم در بحث و بررسی آن شرکت کنند.
«بیگانگان در قطار» از نمونه‌های موفق اقتباس سینمایی از ادبیات است و به خوبی نشان می‌دهد که چگونه داستانی روان‌شناختی و پرتعلیق می‌تواند به یک فیلم سینمایی فوق‌العاده تبدیل شود. هیچکاک با استفاده از توانایی‌های خاص خود در کارگردانی و خلق فضاهای تعلیقی، توانسته این داستان پیچیده را به پرده سینما بیاورد و بیننده را در تمام مدت فیلم با یک حس ترس و اضطراب همراه کند.
فیلم «بیگانگان در قطار» به دلیل اقتباس از رمانی نوشته پاتریشا های‌اسمیت، ارتباط عمیقی با ادبیات روان‌شناختی دارد. داستان با یک فرض ساده اما پیچیده آغاز می‌شود؛ دو غریبه در قطاری یکدیگر را ملاقات می‌کنند و یکی از آنها به دیگری پیشنهاد می‌دهد که هرکدام جنایت دیگری را انجام دهند تا از مظنون بودن در قتل‌ها مصون بمانند. این ایده محوری که به شدت از جنبه‌های روان‌شناختی بهره می‌برد، توسط های‌اسمیت به شکلی هنرمندانه نوشته شده و هیچکاک با تغییری جزئی اما هوشمندانه، آن را به یک فیلم پرتعلیق و هیجان‌آور تبدیل کرده است.
رمان پاتریشا های‌اسمیت بیشتر بر انگیزه‌های درونی شخصیت‌ها و پیچیدگی‌های روانی آنها تمرکز دارد. شخصیت‌های رمان در فضایی بسته و پرتنش به دنبال رسیدن به اهداف خود هستند و هیچکاک با تکیه بر همین اصول روان‌شناختی، فیلمی خلق می‌کند که هم داستان رمان را حفظ کرده و هم با اضافه کردن عناصر بصری و سینمایی، تماشاگر را درگیر فضایی پر از تعلیق و ترس می‌کند.
یکی از ویژگی‌های برجسته اقتباس هیچکاک، نحوه نمایش ملاقات دو شخصیت اصلی، برونو و گای، در قطار است. در این صحنه، هیچکاک با استفاده از نماهای نزدیک و حرکات دوربین به خوبی توانسته اضطراب و تنشی که بین دو شخصیت وجود دارد را به تماشاگر منتقل کند. این توانایی در استفاده از زبان تصویر و تدوین به شیوه‌ای که ترس و تعلیق به صورت حسی به مخاطب منتقل شود، یکی از دلایل موفقیت فیلم است.
شخصیت برونو در فیلم، نسبت به رمان به شکلی پررنگ‌تر و قوی‌تر ظاهر می‌شود. او به عنوان آنتاگونیست اصلی داستان، به‌خوبی حس تهدید و خطر را به تصویر می‌کشد. برونو در فیلم نمادی از شرارت و جنون است که همواره در حال تعقیب شخصیت اصلی، گای، و تماشاگر است. این تمرکز بیشتر بر شخصیت برونو، از تفاوت‌های مهم میان رمان و فیلم است که به نظر می‌رسد به نفع فیلم عمل کرده و تعلیق داستانی را تقویت کرده است.
رمان‌های‌اسمیت در بررسی انگیزه‌های روانی شخصیت‌ها و پیچیدگی‌های ذهنی آنها دقیق و عمیق است، در حالی که هیچکاک بیشتر بر نمایش بصری این انگیزه‌ها تمرکز می‌کند و با خلق فضایی پرتنش و تعلیقی، احساسات شخصیت‌ها را به صورت غیرمستقیم به تماشاگر منتقل می‌کند.
این امر به فیلم کمک می‌کند تا علاوه بر حفظ عمق داستان، به یک اثر سینمایی مستقل و تأثیرگذار تبدیل شود. در نهایت، «بیگانگان در قطار» به عنوان یک اثر اقتباسی، موفقیت‌های بسیاری کسب کرده است.
هیچکاک با استفاده از عناصر تصویری و تعلیقی خود، توانسته دنیای پیچیده های‌اسمیت را به شکلی ملموس و هیجان‌انگیز به تصویر بکشد. این فیلم همچنان به عنوان یکی از بهترین آثار در ژانر دلهره و تعلیق شناخته می‌شود و نمونه‌ای از چگونگی تبدیل یک رمان پیچیده به یک فیلم سینمایی پرتعلیق و جذاب است. تماشای این فیلم در سینماتک خانه هنرمندان ایران فرصتی استثنایی برای بازبینی یکی از شاهکارهای هیچکاک و شناخت دقیق‌تر از دنیای پیچیده داستان‌های های‌اسمیت است.
نظر شما