سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - حجت‌الاسلام سیدجواد نورموسوی لنگرودی، نویسنده کتاب «فرهنگ زندگی»: غیر از نام، زمان و پیوستگی‌های نوروز با طبیعت که جلوه‌ای از ذوق لطیف نیاکان ماست و گذشته از آدابی نظیر پختن غذاهای مخصوص؛ پرداختن به پاکیزگی تن و محیط زندگی، اهمیت دادن به آب روان که از دوران باستان عنصری مقدس شمرده می‌شد، چیدن «هفت سین» که می‌گویند هفت شین بوده، و آخر کار دادن هدایا. در حال حاضر رسومی همراه مراسم نوروزی است که قطعاً «جدید» تلقی می شود و در دوران باستان دست کم به صورت فعلی معمول نبوده است.

حتی همان هدایایی که ردوبدل می شود تغییر جهت داده، زیرا در ادوار پیش اسلام و سده‌های نخستین اسلامی، هدیه نوروز از جانب «رعیت» به شاه یا خلیفه تقدیم می‌گشت و امروز البته به سابقه چندین صد ساله این بزرگترها هستند که به کوچکترها و زیر دستان هدیه و به اصطلاح «عیدی» می‌دهند و همین امر، نشان تاثیر فرهنگ اسلامی و قرآنی در یک سنت دیرینه ایرانی است.

تحولات دیگری را که تحت تاثیر فرهنگ اسلام در آداب برگزاری جشن نوروزی حاصل شده نیز شامل حضور قرآن به صورت ثابت و گسترده، یعنی قرار گرفتن کتاب خدا سرسفره هفت سین، خواندن قرآن در ساعت متصل به تحویل، بوسیدن قرآن به وسیله تک‌تک افراد خانواده در اطراف سفره عید، قرار دادن اسکناس در لابلای قرآن و دادن آن از طرف بزرگتر خانواده به کوچکترها به عنوان دشت اوّل سال است.

همچنین اجتماع در مساجد وتکایا و زیارتگاه‌ها و انجام نمایش‌های اسلامی به صورت جمعی در هنگام تحویل سال، نهادن تشت یا ظرف بزرگ پر ازآب زلال آمیخته به زعفران و گاهی شکر و خواندن سوره مبارکه یاسین توسط چهل تن از حاضران و فوت کردن آن به طرف آب سپس تقسیم آن آب میان حضار به عنوان هدیه شفابخش و مبارک که این سنت در بسیاری از نقاط ایران اجرا می‌شود و دسترسی یافتن به آب «چهل یاسین» از موفقیّت‌های مهم آغاز سال نو محسوب می‌شود.

قرائت دعای تحویل سال «یا مقلب القلوب والابصار» که جنبه همگانی دارد و رفتن به دیدار سادات و علمای محل و عرض تبریک به آنان و گاهی گرفتن عیدی از آنان همچنین دادن لباس نو به مستمندان، توزیع برنج، روغن، گوشت میان خانواده‌های فقیر به صورت ناآشکار از جانب افراد خیّر. پرداخت عیدی از سوی بزرگترها که امروزه علاوه برآن در محیط اداری و کاری از سوی مدیران به کارکنان و زیردستان پرداخت می‌شود.

تشرف و حضور در اماکن مقدسه و مشاهد مشرفه و برگزاری مراسم تحویل سال نو در آن مکان‌ها نیز از جمله آداب نوروز است.

رفتن به دیدار مصیبت‌دیدگان سال گذشته تحت عنوان «عید». در این دیدوبازدیدها از غم‌ها و مشکلات یکدیگر مطلع می‌شوند.

واجب شمردن صله رحم در نخستین روزهای سال و تقدم قائل شدن به همسایگان و بزرگان فامیل در دید و بازدید از دیگر آداب این ایام است.

هدیه و عیدی دادن از رسوم معمول عیدهاست و در میان مردم معمول بوده است. در روایتی آمده است که شخصی هدیه‌ای برای امام علی (ع) آورد و عرض کرد: این هدیه به مناسبت نوروز است. حضرت فرمود: «نیروزناکل یوم»؛ هر روز برای ما نوروز و روز نویی است.

رفتن به زیارت اهل قبور در آغازین روزهای سال نو و نیز برگزاری مراسم تحویل سال در کنار قبور شهدا از دیگر آداب دینی نوروز است.