عكسها از جمله اسنادياند كه در كنار ساير مستندات تاريخي مطالبي را براي پژوهشگران و علاقهمندان به تاريخ بيان ميكنند. رييس مركز اسناد كتابخانه مجلس با اشاره به اهميت تصاويري كه از تاريخ سخن ميگويند و بخشي از آرشيو هر كتابخانه بزرگي را تشكيل ميدهند، از انتشار مجموعه تصاوير نمايندگان ادوار گوناگون مجلس ايران در قالب چند مجموعه خبر داد و تكميل اين اسناد را از جمله اهداف اين مركز برشمرد.\
وي توضيح داد: اين اسناد ممكن است اعم از عكس، فيلم، نگاتيو، فيلم ويدئو، نوارهاي ريلي و صوتي و ... باشند. يكي از مصاديق بارز اسناد، «عكسها» هستند. در مركز اسناد كتابخانه مجلس مجموعهاي از عكسهاي نمايندگان دوره مشروطه باقي مانده است كه بر اساس آمار سال 1387 نزديك به 9 هزار عكس گزارش شدهاند.
ططري ادامه داد: از اين تعداد در مدت 14 سال گذشته، مقداري بازيابي و شناسايي شده بودند، اما نظم و ترتيب خاصي در اين اقدام وجود نداشت. بخشي از اطلاعات اين مجموعه نيز وارد پايگاه اطلاعرساني كتابخانه مجلس شده بود، اما ناقص بود و كاربرگههاي فهرست نويسي مشخصي نداشت. تمامي اين عوامل ضرورت بازنگري و تكميل اقدامات انجام شده و احياي تصاوير در كنار اسناد را نشان ميداد.
مدرس و پژوهشگر تاريخ معاصر با تاكید بر اين كه «عكس در كنار اسناد مكتوب براي آرشيو مجلس از اهميت بالايي برخوردار است» درباره دليل اين موضوع گفت: براي كسب اطلاعات دقيقتر، در كنار اسنادي از نمايندگان ادوار قبل از انقلاب و پس از آن، نظير مكاتبات و اعتبارنامهها براي محققان و پژوهشگران، لازم است كه در آرشيوها به عكس شخصيتهاي گوناگون نيز دسترسي وجود داشته باشند. لذا لازم بود پروژه كلي طراحي شود و كار سازماندهي، بازيابي و ورود اطلاع و اطلاعرساني عكسهاي نمايندگان به بهترين شكل صورت گيرد.
وي با اشاره به اين كه در اين باره در آرشيو اسناد كتابخانه مجلس حدود 9000 عكس وجود داشت، تصريح كرد: از سال 87 تاكنون نزديك به 7500 قطعه عكس به اين تصاوير افزوده شد، اما با توجه به سابقه 104 ساله پارلمان در ايران، اين مقدار عكس براي بازگوكردن تاريخ مجلس و قانونگذاري كافي نيستند. علاوه بر نمايندگان، رجالي كه با مجلس در ارتباط بودند، عكسهاي جانبي از درون مجلس، جلسات علني و ... را نداشتيم. در نتيجه پس از اولويت نخست كه فهرستنويسي بود، اولويت ديگري را تعريف كرديم كه اميدواريم از ابتداي شهريورماه 89 اين كار را با همكاري چهار نفر از كارشناسان ـ دو كارشناس ارشد كتابداري و دو كارشناس ارشد تاريخ ـ صورت گيرد.
ططري درباره اين طرح اظهار كرد: در گام نخست، شناسايي كامل عكسها و سپس قرار دادن اطلاعات عكسها در پايگاه و شناسايي كمبود عكسها را در برنامه كاري داريم.
رييس مركز اسناد كتابخانه مجلس افزود: برخي عكسهاي مربوط به دورههاي تشكيل مجلس كامل و برخي ناقصاند و ما سعي داريم كمبودهاي موجود را از طريق خريد و جذب عكسهاي اهدايي جبران كنيم. در اين مسير مراجعه به مراكز آرشيوي ديگر و گردآوري عكسها، رجوع به نشريات، كتابها، مجلات قديمي و ... از راهكارهاي اصلي به شمار ميآيند. همچنين برخي روزنامههاي قديمي نظير «روزنامه اطلاعات» مجموع عكسهاي خوبي از رجال سياسي 80 سال اخير را در خود جاي دادهاند. از طريق آرشيوهاي خانوادگي برخي نمايندگان نيز ميتوانيم مجموعههايمان را تكميل كنيم.
وي با اشاره به اين كه «خوشبختانه تصاوير نمايندگان هفت دوره پس از انقلاب را تكميل كردهايم و تنها تصاوير نمايندگان دوره هشتم مجلس شوراي اسلامي كامل نشده است» يادآور شد: برخي از مجموعههاي عكسهاي اين مركز در دست چاپ قرار دارند كه شامل برگزيدهاي از تصاوير و عكسهاي مجموعه بهارستان و نمايندگانند. اين عكسها از اواسط شهريور ماه با شيوه جديد در پايگاه اطلاعات کتابخانه مجلس قرار ميگيرند و در آينده نيز اصل تصاوير در شبكه وارد خواهند شد.
رييس شوراي ارزيابي اسناد كتابخانه مجلس با بيان اين كه «ميخواهيم تا پایان سال حدود 20 هزار عكس را سازماندهي كنيم» گفت: رسالت و هدف اصلي واحد سمعي ـ بصري، گردآوري و تكميل تصاوير مربوط به نمايندگان مجلس است.
كارشناس و پژوهشگر تاريخ معاصر درباره ضرورت توجه به عكسها در كنار اسناد گفت: عكس يكي از مصاديق اسناد است كه براي شناخت چهرهها، پانوشتها و اطلاعاتي درباره شخصيتهاي گوناگون اهميت فراواني دارد و پانوشت بسياري از اين تصاوير، اطلاعات فراواني را درباره موضوع با رخداد تاريخي بيان ميكند. همچنين عكس به عنوان يك سند نگهداري ميشود و بيانگر بسياري از اطلاعات است كه شايد در چندين صفحه توضيحات نتوان به آن دست يافت. علاوه بر اين جذابيتي كه عكس دارد، هيچ يك از انواع اسناد ندارند. شناسايي عكس شخصيتهاي تاريخي براي خوانندگان و پژوهشگران با اهميت است.
ططري در پايان با بيان اين كه «ميخواهيم قابليتهايي را به شبكه اطلاعرساني كتابخانه مجلس اضافه كنيم كه در آينده فايلهاي صوتي و تصويري نيز در اين سايت قرار گيرند» اظهار داشت: عكسها، مكمل اسناد مكتوب به شمار ميآيند و تمركز مركز اسناد براي پژوهش و حفظ اين ميراث كهن براي آيندگان است.
واحد سمعي ـ بصري مركز اسناد كتابخانه مجلس در زيرزمين كتابخانه شماره 2 قرار دارد.
نظر شما