امیر فتوت؛ عضو هیأت علمی و استادتمام دانشگاه فردوسی مشهد با 30 سال سابقه تدریس و تحقیق در رشته علوم خاک با تخصص شیمی و آلودگی خاک، کتاب «فلزات سنگین در خاک» نوشته پروفسور براین جی الووی؛ استاد دانشگاه ردینگ انگلستان را به فارسی ترجمه کرده است.
وی با ذکر مقدمهای درباره اهمیت پرداختن به موضوع فلزات سنگین در خاک، بیان کرد: در دهههای اخیر با رشد صنعت و تکنولوژی و افزایش سطح زندگی بشر، با هدف افزایش رشد و کیفیت محصولات کشاورزی، مواد شیمیایی و غیرشیمیایی مختلف اعم از کودها، ترکیبات گوناگون، مواد زائد کارخانهها و کشتارگاهها، لجن فاضلابها، بقایای جانوری و ترکیباتی از این قبیل مورد استفاده قرار گرفت.
این استاد دانشگاه افزود: پسماند، زبالهها، پساب و لجن فاضلاب، حاوی انواع مواد مفید برای مصارف کشاورزی بوده که استفاده از آنها حرکت خوبی است، اما مطالعات انجام شده نشان میدهد که پسماند و پساب در کنار دارا بودن مواد غذایی و مفید برای خاک، ممکن است مشکلاتی نیز به همراه داشته باشد. همراه با مواد مفید، یک سری ترکیبات مانند فلزات سنگین هم ناخواسته از طریق ضایعات و پسابها، وارد خاک میشوند که از طریق ریشه گیاه جذب شده و وارد چرخه غذایی انسان و حیوانات میشود. لذا در چند دهه اخیر با مقولهای به نام آلوده شدن خاکها به انواع آلایندهها مواجه هستیم.
فتوت در ادامه گفت: عناصری همچون کادمیوم، سرب، روی، مس، نیکل، جیوه و آرسنیک، وقتی وارد خاک میشوند، باعث یکسری فعل و انفعالات شیمیایی در خاک شده که از طریق گیاه وارد چرخه غذایی و در نهایت بدن انسان و دیگر موجودات زنده میشود که خطرناک و بیماریزا هستند. در بسیاری موارد در کشاورزی ازجمله سبزیکاری از فلزات سنگین و پساب استفاده میشود. مسأله آلودگی خاک، معضلی است که در دهههای اخیر در کنار آلودگی آب و هوا، زندگی انسان را تحتتأثیر قرار داده است.
مترجم کتاب «فلزات سنگین در خاک» با اشاره به ضرورت پژوهش و تألیف مقاله و کتاب در زمینه فلزات سنگین، اظهار کرد: تحقیق درباره کیفیت خاک در دانشگاههای کشور و در رشتههای علوم و مهندسی خاک، بسیار مهم و مورد توجه است. تحقیق درباره اینکه خاک چگونه آلوده میشود، آلایندهها از چه طریق وارد خاک میشوند و چه فعل و انفعالاتی در خاک انجام میشوند و اینکه چگونه میتوان از خاک آلودگیزدایی کرد، ازجمله اولویتهای پژوهشی است. برای پاسخ به این سوالات، شناخت رفتار فلزات سنگین در خاک، خیلی مهم است. برای شناخت نیز نیاز به اطلاعات داریم.
وی افزود: در بیش از هشت دهه اخیر، در این زمینه مطالعات زیادی صورت گرفته و هر روزه بر گستره مطالعات افزوده میشود، اما تحقیقات انجام گرفته، باید در مقالات و کتابهای علمی منتشر شوند تا مورد استفاده محققان، دانشجویان، استادان و کشاورزان قرار گیرد. درباره رفتار فلزات سنگین در خاک، تاکنون مقالات علمی زیادی نوشته شده و هر روزه بر تعداد این مقالات افزوده میشود. بهطور جسته و گریخته کتابهایی نیز تدوین شده، ولی کتاب جامعی که حاوی اطلاعات جدید در این زمینه باشد، وجود نداشت.
استاد دانشگاه فردوسی مشهد، گفت: کتاب «فلزات سنگین در خاک» که حاصل پژوهش 30 تن از متخصصان علوم خاک از کشورهای مختلف دنیا ازجمله آمریکا، انگلستان، سوئد، اتریش، استرالیا و آلمان است، نخستینبار به قلم پروفسور الووی از سوی دانشگاه ردینگ انگلستان به چاپ رسید و چاپ دوم با ویرایش جدید در سال 2013 منتشر شد که حاوی جدیدترین مطالب و اطلاعات درباره رفتار فلزات سنگین در خاک است. با توجه به اهمیت موضوع و جامعیت این کتاب، ضرورت ترجمه این کتاب را برای استفاده محققان، دانشجویان، استادان و پژوهشگران رشتههای علوم خاک، زیرشاخههای مهندسی کشاورزی، محیط زیست، زمینشناسی، بهداشت محیط و ... احساس کردم. در این کتاب 26 فلز سنگین بهطور کامل معرفی و رفتار آنها در خاک، منابع آلودگی و تأثیری که بر خاک میگذارند، مورد بررسی قرار گرفته است.
این متخصص علوم خاک ادامه داد: کتاب اصلی در 615 صفحه به چاپ رسیده و ترجمه کتاب در حدود 705 صفحه است. کتاب شامل 26 فصل است. بخش نخست کتاب که مشتمل بر هشت فصل است به بررسی اصول کلی رفتار فلزات سنگین اختصاص دارد و بقیه فصلهای کتاب به 26 عنصر فلزی سنگین و فعل و انفعالات آنها در خاک میپردازد.
فتوت درباره ویژگیهای اصلی این اثر نیز بیان کرد: این کتاب علاوه بر جامعیت، حاصل جدیدترین دستاوردهای پژوهشی 30 تن از محققان متخصص در زمینه مورد بحث است که میتواند در دانشگاهها بهویژه در مقاطع ارشد و دکتری بهعنوان منبع درسی و پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.
در این زمینه در صفحه دانش ایبنا بخوانید
پرورش آبزیان دریایی و لبشور بهشدت مورد نیاز کشور است
سدسازی تنها به یک شرط؛ حفظ محیطزیست
«کتاب جامع جراحی کودکان» یک دایرةالمعارف پزشکی است
صفر تا صد درمان حیوانات در یک کتاب
«التجارب» خلاصه دیدگاههای رازی در پزشکی است
تاریخچهای از خوارزمی تا مریم میرزاخانی
کاربردهای وسیع هورمونهای گیاهی در کشاورزی و صنعت دنیا
مورخان علم میگفتند کتاب جالبی است
دندانپزشکی علمی آمیخته با هنرمندی است
نظر شما