به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، كتاب «مقدمه‌اي بر خشكسالي و شاخص‌هاي آن» براي دانشجويان رشته جغرافياي طبيعي گرايش اقليم‌شناسي در مقطع كارشناسي‌ارشد به عنوان منبع كمك‌درسي «اقليم و بحران‌هاي محيطي» تدوين شده است.
در اين كتاب آمده است كه خشكسالي يکي از مخاطرات طبيعي و بلايي خطرناك است كه در‌نتيجه كمبود بارشي كمتر از حد نرمال يا مورد انتظار پديد مي‌آيد. اگر اين كمبود بارش در يك دوره زماني طولاني مانند يك فصل يا بيشتر استمرار يابد، نيازهاي آبي مربوط به فعاليت‌هاي انساني و محيط زيست تأمين نخواهد شد.
خشكسالي به‌خودي‌خود يك فاجعه محسوب نمي‌شود، بلكه تأثير آن بر مردم و محيط زيست است كه فاجعه‌آميز بودن يا نبودن آن را مشخص مي‌كند. بنابراين نكته كليدي در درك خشكسالي، درك ابعاد طبيعي و اجتماعي آن است.
خشكسالي، پديده‌اي طبيعي است و در تمامي دوران‌ها اتفاق افتاده است ولي اثرات آن در سال‌هاي اخير كه رشد جمعيت و ميزان مصرف آب افزايش داشته، مشهودتر بوده است. در گذشته نيز آسيب‌هاي ناشي از خشكسالي به علت عدم آگاهي انسان از رموز طبيعت و عدم چاره‌جويي‌هاي مناسب، به عنوان بلايي آسماني تلقي مي‌شده كه نمونه‌اي از آن در كتيبه‌هاي عهد هخامنشيان در ايران باستان به دست آمده است.
خشكسالي داراي اثرات سنگين اجتماعي نيز هست. در سال‌هاي خشك، زمينه نزاع بين مصرف‌كنندگان منابع آب شدت مي‌يابد. خسارت‌هاي مادي ناشي از كمبود آب و در‌نتيجه كمبود محصولات را نيز بايد از اثرات اجتماعي آن محسوب كرد.
بعد ديگر خشكسالي شامل خسارت به منابع آبي است كه باعث محدوديت تغذيه و كاهش كيفيت آب مي‌شود. در دوره كم‌آبي، افت كيفيت آب و امكان بروز آلودگي و امراض بيشتر است. از بين رفتن محصولات كشاورزي و اتلاف دام از جمله خسارت‌هاي اقتصادي به كشاورزان و دامداران در طول دوره خشكسالي است. علاوه بر آن، خشكسالي اثرات تخريبي در امور زيربنايي و رفاهي دارد و در مواردي موجب صدمات جاني نيز مي‌شود.
از ديگر راهكارهاي عملي در پيشگيري و كاستن از تبعات خشكسالي، اعطاي وام با بهره پايين براي تأمين آب، حفر و تجهيز چاه‌هاي جديد و احداث سدهاي مختلف براي بهره‌گيري در زمان خشكسالي و ارايه طرح‌هاي آماده‌سازي است.
چاپ نخست كتاب «مقدمه‌اي بر خشكسالي و شاخص‌هاي آن» در 376 صفحه و بهاي 60000 ريال به كوشش سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم‌انساني دانشگاه‌ها (سمت) منتشر شده و در اختيار دانشجويان و علاقه‌مندان قرار گرفته است.
یکشنبه ۸ خرداد ۱۳۹۰ - ۱۳:۰۱
نظر شما