يحيي آريابخشايش كه كتابش در هفدهمين جايزه كتاب فصل به عنوان اثر شايسته تقدير انتخاب شد، در گفت‌ و گو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، گفت: مطابق فهرستي كه از ميرزا ابراهيم خان حكيم‌الملك به جا مانده، لژ بيداري ايران، 121 عضو رسمي داشت و به تعداد آنان پرونده تشكيل داده بود كه در اين پنج جلد كتاب فراماسونري در ايران‌، به معرفي تمام اعضا و همچنين اسناد گزارش شده و پرونده آنها پرداخته مي‌شود. 

وي افزود: جلد نخست و دوم اين مجموعه را حميدرضا شاه آبادي تدوين کرد. آن زمان  شاه‌آبادي با دفتر ادبيات انقلاب اسلامي همکاري داشت اما پس از اينكه او از حوزه هنري رفت ادامه اين مجموعه به عهده من گذاشته شد.

آريابخشايش درباره مجلدهاي نخست و دوم اين مجموعه گفت: جلد نخست اين مجموعه با «تاريخ آغازين فراماسونري در ايران» به کليات فرماسونري مي‌پردازد که اصلا فرماسونري چيست؟ خاستگاه آن کجاست؟ از چه زماني شروع شده؟ نفوذ آن ميان دولت‌ها و بين مردم و جامعه و روابطي که با کشورهاي خارجي داشته‌اند، چگونه بوده است؟

اين تاريخ‌پژوه در ادامه سخنانش به مجلدهاي بعدي كتاب اشاره كرد و افزود: جلد دوم، سوم، چهارم و بخشي از جلد پنجم درباره اعضا و معرفي شدگان به لژ است. اين پرونده‌ها به ترتيب شماره است و بر اساس شماره پرونده در کتاب آمده است. در جلد دوم شاه‌آبادي براي افراد يک مقدمه نوشته و بعد سندها را آورده است.

وي افزود: من هم همين گونه عمل کرده‌ام. چون خواننده بايد بداندشخصي که در موردش اسناد ارايه مي‌شود چه کسي بوده است. در اين مجموعه 121 عضو رسمي فراماسونري مطرح شده است كه در جلد دوم40 تن از فراماسونر‌ها معرفي شده‌اند، در جلد سوم هم 40 تن و در جلد چهارم 41 تن مفصل‌تر معرفي شده‌اند. مقدمه‌ اين مجموعه از کتاب‌ها و روزنامه‌هاي آرشيو کتابخانه تخصصي تاريخ انقلاب تهيه شده و زندگي نامه‌ اعضاي فراماسونري از بايگاني دفتر ادبيات استخراج شده است.

آريابخشايش به مجلد چهارم اين كتاب اشاره كرد و گفت: اين كتاب اسناد 41 پرونده لژ بيداري ايران از پرونده شماره 81 تا 121 را در بر مي‌گيرد. اين كتاب هم از سه كتاب پيشين پيروي مي‌كند كه در ابتدا زندگي‌نامه هر يك از دارندگان پرونده به عنوان مقدمه ذكر مي‌شود، سپس به گزارش اسناد پرداخته و موضوعات مهم و نيازمند توضيح، مورد توجه قرار مي‌گيرد.

اين پژوهشگر اضافه كرد: افرادي مانند كمال‌الملك، ميرزا ابوالقاسم خان، سردار بهادر، مخبرالسلطنه، ميرزا محمود خان، غلامحسين خان، سيدحسن تقي‌زاده و مشيرالدوله (حسن پيرنيا)، در اين مجموعه به عنوان لژ بيداري ايران ذكر شده‌اند. برخي از افراد در انقلاب مشروطه نقش برجسته‌اي داشته و تعداد قابل توجهي نيز مثل ميرزا سيد محمد طباطبايي، از مجتهدان شيعه و از آزادي‌خواهان و رهبران جنبش مشروطه ايران به همراه سيد عبدالله بهبهاني معرفي شده‌اند.

آريابخشايش درباره مجلد پنجم اين مجموعه نيز توضيح داد: در اين پرونده، متن دست نوشته  9 تن از اعضاي «لژ» و تحليل و تفسير آن ارايه شده، به علاوه فهرست «جامع اعضاي لژ بيداري ايران»، به صورت جدول، طبقه‌بندي اعضاء، اسناد متفرقه فراماسونرها، لژ بيداري ايران و نهضت مشروطيت، مکاتبات متفرقه شرق اعظم، گرانداوريان، مانيفست ماسوني و نمونه‌هاي امضاء آنها به ترتيب آمده است.

وي به برگزاري جايزه كتاب فصل نيز اشاره كرد و گفت: برگزاري جايزه كتاب فصل فعاليت بسيار ارزشمندي است و مولفان و ناشران را به سوي انتشار كتاب‌هاي پرمحتوا سوق مي‌دهد. انتشارات سوره مهر بيشتر كتاب‌هايي درباره انقلاب و دفاع مقدس منتشر كرده و مجموعه پنج جلدي «تاريخ آغاز فراماسونري در ايران» در زمينه تاريخ است ولي متاسفانه استقبال خوبي از آن در جامعه نشده است.

آیین پایانی هفدهمين دوره جايزه كتاب فصل با حضور برگزيدگان و شايستگان قدرداني اين دوره از جایزه و مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و موسسه خانه‌كتاب، عصر يك شنبه (17 مهر) در پژوهشكده هنر و معماري برگزار شد.