مسعود رضوي، نويسنده و پژوهشگر، گفت: حذف یارانهها، اقتصاد کتاب را نیز تحت تاثير قرار داده است. ما به ضرورت باید یک دوره ریاضت فرهنگی را نیز پشت سر بگذاریم و عبور از این ضرورت با برنامهریزیهای دقیق میسر میشود./
وی افزود: در چنین وضعيتي امكان دارد ضربه سنگینی به فرهنگ جامعه وارد شود، ضرری که شايد کارخانههای کالباسسازی و پارچهبافی را كمتر تحت تاثير قرار دهد!
رضوی تجربه برخی کشورهای موفق در حوزه کتابخوانی را معیاری برای این برنامهریزیها دانست و گفت: در کشوری مانند ژاپن که سرانه مطالعه بالایی دارد، درس کتابخوانی در مدارس ارایه میشود. در کلاسهای این درس که بیش از یک روز در هفتهاند، دانشآموزان کتابهای مورد علاقه خود را که آنها را مطالعه کردهاند، برای همکلاسیهایشان میخوانند. فارغ از محدودیتهای کلی که میتواند در هر کشوری وجود داشته باشند، دانشآموزان در انتخاب و خواندن کتابها در این کلاس آزادند.
وی افزود: در مدارس ما چنین درسی وجود ندارد و به همین دلیل، ارتباط دانشآموزان ایرانی با کتابهای غیردرسی بسیار اندک است. کتابهای کمکدرسی را که آنان مطالعه میكنند نیز نمیتوان از سنخ کتاب دانست. من کتابهای کمکدرسی و کمکآموزشی را دارای روح و خصلت کتاب نمیدانم، زیرا اغلب این آثار شامل سوالات چهارگزینهای و تشریح بخشهای دشوار کتابهای درسیاند.
رضوي تولید واقعی فرهنگ را مهمترین مساله در نشر کتاب دانست و گفت: برای رفع مشکلات این تولید باید تسهیلاتی در نظر گرفت که بخشی از آن متوجه اداره كتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. مقصودم این نیست که کتابها بررسي نشوند، اما کاش سرعت بیشتری در اين بررسي و صدور مجوز کتاب وجود داشته باشد. برخی اوقات بررسی کتاب و صدور مجوز برای آن زياد طول میکشد و این شایسته کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران نیست. نویسنده یا مترجمی که در انتظار دریافت مجوز کتابش است، زحمت زیادی برای آماده کردن کتابش متحمل ميشود و یکی از بهترین راههای زدودن این خستگی از وی، تسریع صدور مجوز کتابهایش است.
نويسنده كتاب «متفكران معاصر و انديشههاي سياسي اسلام» کمبود کتابفروشی در کشورمان را از دیگر مسایلی برشمرد که میتواند در ایام هفته کتاب مورد بررسی کارشناسان قرار گیرد و گفت: بازار آزاد کتاب، بازاری است که کتابهای ترجمه و تالیفی در آن در کتابفروشیها به فروش میرسند. این بازار هنگامی لطمه میخورد که تعداد کتابفروشیها رو به کاهش بگذارند. علتشناسی این موضوع، بسیار مهم و البته پیچیده است. برنامههای تشویقی و تبلیغی موثرند اما به تنهایی برای رونق دوچندان بازار کتاب کافی نیستند. جای خالی کتابفروشی در برخی شهرستانها مشهود است و گاهي ديده ميشود كه فروشگاههای لوازمالتحریر چند عنوان کتاب هم به مردم این شهرها عرضه میکنند.
رضوی مقاطع دبستان و راهنمایی را مهمترین دوره برای آموزش کتابخوانی دانست و گفت: تشویق، ترغیب و تخفیفهای ویژه از جمله مواردیاند که دانشآموزان را به کتابخوانی سوق میدهند. همانطور که کودکان را از خریدن پفک بازمیداریم و نحوه برخورد با چراغ راهنمایی را به آنها آموزش میدهیم، باید به فکر فرهنگشان هم باشیم.
وی تاکید کرد: چرخه طبیعی و اقتصادی کتاب باید بيش از پيش ترمیم شود. برای این کار، هم مصرفکننده باید پرورش یابد و فرهنگ خرید و خوانش کتاب را داشته باشد و هم تولیدکننده و توزیعکننده در روندی که لازم است، قرار بگیرند.
رضوی در پایان گفت: نمایشگاههای کتاب و برنامههایی مانند هفته کتاب، به یقین با حُسن نیست برپا میشوند و تاثیرات مثبتی نیز دارند. همانگونه که شاهد برخی از این تاثیرات مثبت در بازار کتابيم.
نظر شما