یکشنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۲ - ۱۵:۰۴
«تقویم‌البُلدان» ابوالفداء ایوبی تصحیح شد

«تقویم‌البُلدان» نوشته ابوالفداء ایوبی از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی منتشر شده است. این کتاب که از منابع مهم تاریخی و جغرافیایی به‌شمار می‌رود بارها از سوی مترجمان و مولفان در دوره‌های تاریخی به روش‌های مختلف باز‌تالیف شده است._

یوسف بیگ‌باباپور در این باره به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: «تقویم‌البُلدان» تالیف ابوالفداء ایوبی از جغرافیدانان بزرگ قرن‌های هفتم و هشتم هجری قمری، یکی از آثار مهم و ارزنده جغرافیایی دوره اسلامی است که از سوی بسیاری از دانشمندان پس از خود، مورد توجه قرار گرفته است. این کتاب به عنوان سندی معتبر در شناخت اقلیم‌های جغرافیایی دوره اسلامی به شمار می‌رود و از مهم‌ترین ویژگی‌های آن، ترجمه کتاب به‌قلم عبدالعلی بیرجندی، جغرافیدان ایرانی سده دهم هجری قمری است.

مصصح کتاب افزود: این ترجمه اثری معتبر و مستند از «تقویم‌البُلدان» به زبان فارسی است و دربردارنده اطلاعات مهم جغرافیایی و ضبط دقیق اسامی شهرها و روستاهاست و به‌سبب افزودگی‌هایی که بر متن اصلی دارد و نیز محاسباتی که مترجم درباره مساحت اقلیم‌ها و فاصله شهرها از یکدیگر ارایه کرده اهمیت فراوانی دارد.

وی ادامه داد: کتاب شامل دو مقاله کلی است. مقاله‌ نخست در 9 فصل متنوع با عنوان «در معرفت اقالیم و مواضع مشهوره و آن‌چه به آن متعلق است» به شناخت و بررسی مسایل مربوط به مساحت زمین، تقسیم آن به محدوده‌های اقلیمی، شناخت مکان‌های مشهور در هر اقلیم، شناخت دریاها و در پایان رودخانه‌ها و زمینه‌های دیگر متعلق به آن می‌پردازد.

بیگ‌باباپور با اشاره به مقاله‌ دوم توضیح داد: این مقاله با عنوان «در معرفت حدود ولایات و بحار و بحیرات و اَنهار و جبال مشهوره» در پنج فصل مختلف تنظیم شده است. محدوده مناطق مختلف جغرافیایی، شناخت اقیانوس‌ها به عنوان بحار عظیم، شناخت دریاچه‌های مشهور، شناخت رودخانه‌های بزرگ و در پایان شناخت کوه‌ها مقاله‌های این بخش از کتاب را تشکیل می‌دهد.

پژوهشگر و فهرست‌نویس نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: «تقویم‌البلدان» علاوه بر ترجمه بیرجندی، یک بار نیز از سوی سلطان‌العلماء حسین بن محمد (1064قمری) به فارسی برگردان شده که دو نسخه از آن در کتابخانه‌های ایران وجود دارد. همچنین یک‌بار در قرن دهم هجری با ترجمه مصطفی بن علی موقت (7979 ق) به ترکی برگردان شده که نسخه‌ای از آن در کتابخانه مجلس (ش 17740) موجود است. 

وی افزود: سال 1840 میلادی در پاریس چاپ منقحی از متن عربی این کتاب با قلم «رنو و دوسلان» انجام گرفت و در ایران در سال 1349 شمسی متن عربی کتاب به‌قلم عبدالمحمد آیتی به فارسی ترجمه و از سوی بنیاد فرهنگ ایران منتشر شد. تصحیح نامبرده بر پایه نسخه شماره 1762 کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران انجام شده و نسخه‌ای دیگر نیز در کتابخانه آستان قدس رضوی به شماره 5532 موجود است. 

چاپ نخست «تقویم‌البُلدان» ابوالفداء ایوبی، ترجمه عبدالعلی بیرجندی با تصحیح میرهاشم محدث و یوسف بیگ‌باباپور در 186 صفحه‌، با شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای هشت هزار تومان از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با همکاری انتشارات سفیر اردهال منتشر شده است. این کتاب با شماره ثبت 496137 در کتابخانه‌ شماره‌ یک مجلس شورای اسلامی موجود است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها