خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، لیلا کردبچه: شعله آتشی، دختر مرحوم آتشی می گوید: پیگیری منظم انتشار آثار و جلوگیری از نشر غیرقانونیِ احتمالی کتاب ها در کنار برگزاریِ مراسم یادبود و نامگذاریِ جایزه‌ای به نام ایشان و خیلی فعالیت‌های جنبی دیگر آرزوی ماست که امیدوارم با بنیان بنیاد، برآورده شود. او ناگفته های فراوانی از پدر دارد. گفت وگوی خبرگزاری کتاب ایران را با دختر منوچهر آتشی می خوانید:

خانم آتشی! مدت کوتاهی پس از درگذشت مرحوم آتشی، خبری مبنی بر تشکیل بنیاد منوچهر آتشی منتشر شد، بنیادی که سال 1388 هم در وزارت ارشاد ثبت شد. امّا متأسفانه پس از گذشت نزدیک به یک دهه، هنوز خبری از تشکیل رسمیِ بنیاد منوچهر آتشی نیست و در حدّ یک نام باقی مانده. چه مشکلی در مسیر تشکیل این بنیاد وجود داشته؟
نه، این‌طور نبوده و نیست. یعنی اینکه آن روزها خبری مبنی بر تشکیل بنیاد منوچهر آتشی رسانه‌ای شد، درست است، امّا اینکه چنین بنیادی تاکنون از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز گرفته باشد، نه! بعد از درگذشت پدرم، من و دوستان و نزدیکان ایشان فکر کردیم بهتر است جایی برای حفظ حرمت نام ایشان بنیان نهیم تا هم یادش را گرامی بداریم و هم پیگیر انتشار آثار و افکارش باشیم. خوب می‌دانید که عملی‌کردن چنین فکری، چه مصائب و گرفتاری‌هایی دارد؛ آن هم در آن روزهایی از تاریخ این مملکت که پدرم ما را تنها گذاشت! به همین دلیل، تشکیل و تأسیس بنیاد را به زمانی دیگر که شرایطی بهتر فراهم شود، موکول کردیم و به پیشنهاد دوستی در زادگاه پدرم، همزمان با روز بوشهر، یعنی 18 اسفند سال 1388، از طریق ادارۀ ثبت شرکت‌ها، نامی را ثبت کردیم که عملاً خروجی نداشته است. در واقع آن روزها، چه با مجوز بنیاد از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و چه با ثبت شرکت توسط ادارۀ ثبت شرکت‌ها، بعید بود بتوانیم کاری کنیم. با مشورت دوستان‌مان، بهتر دیدیم این کار را به زمانی دیگر واگذاریم که زمینۀ فعالیت‌های فرهنگی بنیاد، فراهم باشد. جز این، مسأله و مشکل دیگری نبوده و نیست.

آیا تاکنون اعضایی برای هیأت مدیرۀ بنیاد منوچهر آتشی مشخص شده؟
واقعیت این است که همان روزها، من و خانواده، تعدادی از دوستان نزدیک پدرم که هم با خود ایشان و هم آثارشان پیوند و آشنایی تنگاتنگی داشتند را دور هم جمع کردیم و جلساتی هم برگزار شد. حتی صورت‌جلساتی هم هست که نام 10 نفری در آن‌ها آمده، اما تنها به همان دلیلی که گفتم، ادامه را به شرایط و زمانی بهتر موکول کردیم. از آن جمع، زنده‌یاد خانم سیمین بهبهانیِ عزیز دیگر در بین ما نیستند که حضورش قوّت قلب ما در این راه بود و نیست. خانم بهبهانی چه در زمان حیات پدرم و چه بعد از درگذشت ایشان، به معنای واقعیِ کلمه، برای منوچهر آتشی، «دوست» بود و دوست هم ماند. یاد هر دوی آن‌ها گرامی باد.

در سال 85، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه تشکیل بنیاد منوچهر آتشی، و متعاقباً چاپ آثار ایشان، به‌خاطر انجام امور مربوط به انحصار وراثت به تعویق افتاده. آیا این مسأله، وجود داشته؟ و آیا تنها مشکلِ موجود بوده؟
هیچ‌وقت چنین چیزی در بین خانواده مطرح نبوده. یعنی بین من و خواهرم که تنها بازماندگان منوچهر آتشی هستیم، اصلاً صحبتی در این خصوص نشده. چنین چیزی حتی به فکر ما هم خطور نکرده. شاید شما هم مثل خیلی‌های دیگر که پدرمان را می‌شناسند، این را بدانید که او انسان پاک‌باخته‌ای بود که از ثروت دنیایی، اندوخته‌ای نداشت و دارایی ارزشمندش، میراث شعری و ادبی‌اش بود که هم برای ما و هم شاگردان و آیندگان، گنجی گرانبهاست. این را ما می‌دانیم و تا هستیم، پاسدار آن می‌مانیم. تمام سعی و تلاش ما این است که از همین میراث او نگهداری کنیم. اگر هم در راه‌اندازیِ بنیاد و کارهای دیگر، دست به عصا حرکت کرده‌ایم، جز احترام به نام او چیز دیگری نبوده. ساده‌تر و خودمانی‌تر اینکه تا جایی‌که توانسته‌ایم، کوشیده‌ایم فرزند ناخلف نباشیم. این برای ما اصل قضیه است.

قریب به یک دهه از درگذشت پدرتان می‌گذرد. آیا تاکنون ساخت و سازی برای آرامگاه منوچهر آتشی صورت گرفته؟ یا برنامه‌ای برای آینده وجود دارد؟
آرامگاه پدرم در بوشهر در جوار مرحوم شیخ‌حسین‌خان چاهکوتاهی(یکی از همشهریان بنامش) واقع شده که از مبارزان و چهره‌های مطرح در قیام مردم جنوب علیه استعمار انگلیس است. چنین جایی‌که در یکی از محله‌های قدیمی شهر و بیرون از آرامگاه عمومی واقع شده، مقررات خاص خودش را دارد. با این‌همه، اغلب همشهریان، علاقه‌مندان و مسئولان شهر، از انجام هرکاری که از دستشان برآمده، کوتاهی نکرده‌اند. از آن زمان تاکنون، کارهای خوبی هم صورت گرفته. برای آن مکان، نقشۀ جامعی آماده شده که ظرفیت‌های خوبی در دل خودش دارد. اگرچه زمان‌بر است، امّا به نظرم آبرومند و در شأن منوچهر آتشی است. مطمئن هستم که همشهریان و علاقه‌مندان به آتشی که کم هم نیستند، از هیچ کوششی فروگذار نخواهند کرد. همین‌طورکه تا امروز در بدترین شرایط از یاد و نام او نکاسته‌اند، در آینده هم او را از یاد نمی‌برند. من و خواهرم که همیشه سپاسگزار محبت‌های همه آن‌ها هستیم.

از آغازِ تصمیم‌گیری برای ایجاد بنیاد منوچهر آتشی، چه اهدافی را برای بنیاد مذکور در نظر داشتید؟
مثل هر بنیاد فرهنگی دیگری که تحت نام اندیشمند و ادیبی هست، ما هم تمام تلاش‌مان این بوده که بتوانیم در نشر فکر و اثر منوچهر آتشی کوشا باشیم. هدف اصلی ما همین بوده و هست. اینکه بتوانیم کاری کنیم که آثار او بی‌هیچ حذف و زوائدی و به شکل و شیوه‌ای آبرومند و درست به دست علاقه‌مندان شعر و هنر او برسد، هدف ماست. پیگیری منظم انتشار آثار و جلوگیری از نشر غیرقانونیِ احتمالی آثار هم در همین راستاست. برگزاریِ مراسم یادبود و جشن انتشار آثار و نامگذاریِ جایزه‌ای به نام ایشان و خیلی فعالیت‌های جنبی دیگر هم آرزوی ماست که امیدوارم با بنیان بنیاد، برآورده شود.

در حال حاضر، آیا اثری از منوچهر آتشی در دست انتشار دارید؟
تا امروز اغلب کتاب‌هایی که از ایشان منتشر شده، توسط ناشرانی صورت گرفته که در زمان حیات پدرم درخصوص انتشار آن‌ها قرار و مداری، چه شفاهی و چه مکتوب، گذاشته بوده‌اند. برخی از آن آثار بدون اجازه و برخی هم با مشورت و هماهنگی ما تجدید چاپ شده‌اند. همان‌طور که گفتم، خواستۀ من و خواهرم این است که با رفتارمان کاری نکنیم که پدر ناخشنود باشند. امّا این به آن معنا نیست که اجازه دهیم خدای ناکرده کسانی از این موقعیت سوءاستفاده کنند و جایگاه و شأن ادبی ایشان و حرمت حرفه‌ای نشر و انتشار اثر را نادیده بگیرند. خواستۀ حداقلی و دوستانۀ ما این است که قبل از تجدید چاپ آثار، درخصوص شیوۀ چاپ و نشر آن‌ها، هماهنگی صورت بگیرد تا خدای ناکرده برای هیچ‌کدام‌مان دلخوری پیش نیاید.
البته اضافه کنم که با توجه به شرایط فراهم شدۀ فرهنگی، قرار است به‌زودی درخصوص انتشار آثار و تجدید چاپ کارهای پدرم هماهنگی بیشتری انجام دهیم. پیشنهاد چاپ مجموعه‌هایی هم از سوی برخی ناشران صورت گرفته که برخی در دست بررسی و برخی هم در شرف انتشار است. همچنین تمام تلاش‌مان بر این است که امسال، هم‌زمان با سالگرد درگذشت ایشان، برنامۀ آبرومندی برگزار کنیم.