به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست نقد و بررسی کتاب «تعالیم کلیسای کاتولیک» ترجمه احمدرضا مفتاح، حسین سلیمانی و حسن قنبری سه‌شنبه 7 بهمن‌ماه با حضور حضور لئو بوکاردی سفیر واتیکان در ایران، حجت‌الاسلام ابوالحسن نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب و مترجمان کتاب در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.

نواب در بخشی از این مراسم با بیان این‌که دانشگاه ادیان مذاهب همواره در فعالیت‌هایش سه ویژگی گفت‌وگو محوری، پژوهش محوری و تحصیلات تکمیلی را مورد توجه قرار داده گفت: این دانشگاه در زمینه ادیان گفت‌وگومحور و در زمینه مذاهب تقریب محور است.

وی ادامه داد: ما با ترجمه این کتاب می‌خواستیم فضای تحمل را بالا ببریم. خوشبختانه منشا تغییرات هم در شهر قم است. در قم انجمن ادیان و مذاهب تشکیل شده است و حرکت‌های اینچنینی مانند چاپ این کتاب تاثیرات خودش را می‌گذارد. ما صدها گفت‌وگو را درباره ادیان شروع کردیم و این گفت‌وگوها شکل گرفته است. همچنین با یک کلیسا در آلمان گفت‌وگو را شروع کردیم و اکنون برخی استادان و دانشجویان آلمانی به دانشگاه ما آمدند و 15 روز در آنجا اقامت داشتند و با هم گفت‌وگو کردیم.

وی افزود: ما تلاش کردیم راه را برای این‌که دیگران را بفهمیم و دیگران هم ما را بفهمند باز کنیم. ما کتابی درباره اسماعیلیه نوشتیم و اسماعیلیان گفتند که این یکی از بهترین متون غیر اسماعیلی است که به بهترین وجه نوشته شده است چون سعی کردیم بی طرف باشیم در واقع همواره سعی کردیم در آثارمان شیوه علمی را در پیش بگیریم.

نواب با بیان این‌که انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب قم تا کنون 250 اثر درباره ادیان مختلف ترجمه کرده است گفت: ما در این دانشگاه مرکز پژوهشی، معاون پژوهشی، پژوهشکده و ... داریم. نخستین مجله انگلیسی زبان علمی پژوهشی توسط این دانشگاه منتشر شده است. بنابراین فعالیت‌های مختلف پژوهشی در این دانشگاه صورت گرفته است.

وی همچنین گفت: امیدوارم این تلاش‌ها گامی در مقابل نفرت آفرینی داعش باشد. ما در مقابل خشونت طالبانی، محبت آفرینی و در مقابل موج خشونت گرایی، محبت گرایی می‌کنیم. متاسفانه امروزه پیامبران مورد آسیب قرار گرفته‌اند. خود غربی ها مطالب بسیاری بدتری از اهانت‌هایی که به پیامبر اکرم نسبت داده‌اند به حضرت عیسی روا داشته‌اند.

نواب ادامه داد: مسیحیت از سال 1965 به این نتیجه رسید که باید رفتارش را تغییر دهد و پس از آن نیز به قولش عمل کرد و دیگر به مسلمانان آسیبی نزد و ما نیز روابط خوبی را با مسیحیت داریم. اکنون نزدیک به 150 اثر درباره مسیحیت چاپ کردیم چون مسیحیان نزدیک‌ترین و بامحبت‌ترین پیروان آیین به ما هستند.

وی تاکید کرد: ما گفت‌وگو نمی‌کنیم که صرفاً گفت‌وگو کرده باشیم بلکه گفت‌وگو می‌کنیم که در زندگی بشریت اصلاحی را به وجود بیاوریم.

سلیمانی سر ویراستار و مترجم این اثر در بخش دیگری از این نشست طی سخنانی گفت: در ترجمه این کتاب به عدد 12 اشاره زیادی شد. 12 کاردینال این کتاب را نوشتند و کار ترجمه این اثر نیز 12 سال طول کشید.

وی ادامه داد: البته ترجمه صرف این اثر 12 سال طول نکشید بلکه پس از اتمام آن در سه سال، کارهای بعدی که شامل مقابله و تطابق اصطلاحات با محققان مسیحی بود زمان بسیاری برد. ما با دقت اصطلاحات را ترجمه و واژگان را جایگزین می‌کردیم و این وسواس‌ها فرایند کار را طولانی کرد. زمانی که مرکز مطالعات ادیان در دانشگاه ادیان و مذاهب قم تشکیل شد برخی استاداند پیشنهاد ترجمه این کار را دادند و ما نیز با کمک دو مترجم دیگر بخش‌های مختلف این کار را ترجمه کردیم. من نیز بخش سوم کتاب که موضوع اخلاق بود را ترجمه کردم و مترجمان دیگر نیز بخش های شعائر و الهیات را ترجمه کردند.

وی با بیان این‌که ترجمه این کار بسیار دشوار بود و زمان زیادی می‌طلبید گفت: واژه‌ها در این اثر باید بیانگر محتوای آن می‌بود و به همین دلیل درباره واژگان با یکدیگر صحبت می‌کردیم. شاید در نگاه اول ترجمه این اثر سخت نباشد اما کار بسیار دشواری بود. مقابله متون ترجمه شده با استفاده از محققان مسیحی زمان بسیاری می‌برد.

سلیمانی افزود: این کتاب را کلیسای کاتولیک منتشر کرده بود و مبنای شناخت ما از مسیحیت بود در واقع با توجه به این‌که این دین را اربابان آن به ما معرفی می‌کردند موجب می‌شد که ما مسیحیت را بهتر بشناسیم.

وی با بیان این‌که نشان دادن سیر تحول جامعه دینی یکی دیگر از اهداف ترجمه این کتاب بود گفت: به طور مثال زمانی که آکویناس قدیس از قصاص عضو دفاع می‌کند و سخن می‌گوید شما می توانید این وضعیت را با وضعیت امروزی ادیان مقایسه کنید، بنابراین مقایسه قرون 19 و  20 با قرنی که ما در آن زندگی می‌کنیم نشان دهنده دنیایی است که خشونت آن را فرا گرفته و بخشی از این خشونت به صورت توهین به ادیان و بخشی دیگر به صورت حرکت‌های افراط‌گرایانه نشان داده می‌شود.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد که به سوی دنیای برویم که در آن از خشونت زبانی و فیزیکی خبری نباشد.

قنبری نیز در بخش دیگری از این نشست درباره ترجمه این کتاب توضیحاتی ارائه کرد و گفت: ما در زمان ترجمه کتاب، همزمان آن را با نسخه عربی کتاب نیز تطابق می‌دادیم که این نیز می‌توانست راهگشای ما باشد.

وی افزود: ازسوی دیگر مقابله ترجمه این کتاب با محققان مسیحی بسیار مفید بود چون آنها با فضای کتاب آشنا بودند و راهنمایی‌های بسیاری خوبی برای ما داشتند. از سوی دیگر چند سال پس از اتمام ترجمه کتاب در حالی که متن را مقابله می‌کردیم ویراست جدیدی از نسخه انگلیسی کتاب منتشر شد و به همین دلیل ما دوباره کتاب را با این ویراست جدید تطابق دادیم.

قنبری تاکید کرد: هماهنگ کردن قلم سه مترجم در متن کتاب نیز یکی دیگر از دلایل طولانی شدن کار ترجمه این کتاب بود. با وجود این به نظر می‌رسد که تمامی کار، مجموعه‌ خوبی باشد.

مفتاح نیز در بخش پایانی این نشست توضیحات تکمیلی‌ دیگری را درباره ترجمه این اثر ارائه کرد.