یكی دیگر از سلسله نشستهای انجمن شعر آیینی با حضور یوسفعلی میرشكاك، علی انسانی و جمعی از شاعران مطرح آیینی كشور،یكشنبه 26 بهمنماه در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.
در ابتدای این نشست علی انسانی یك غزل از دیوان بیدل دهلوی برای حضار خواند و سپس به اتفاق یوسفعلی میرشكاك به اختصار به تفسیر بیت به بیت این غزلها پرداخت.
یوسفعلی میرشكاك در این جلسه با اشاره به بعضی بیتهای پیچیده بیدل دهلوی گفت: بیدل دهلوی را به مدد خود بیدل میتوان معنا كرد و اگر بیتهای نسبتا پیچیده او را با بعضی بیتهای سهلتر سایر غزلهای او مقایسه كنیم میتوانیم تا حدودی به معنای مورد نظر شاعر برسیم.
وی همچنین اضافه كرد: بیدل به جهت اینكه به زبان عربی تسلط داشته است همیشه چند معنایی را در نظر میگرفته است و از عجایب دیوان او این است كه اگر در نسخهای كلمات به اشتباه نیز در بیتهای او نشسته باشند، باز هم میتوان معنای جدیدی از آن غزل استنباط كرد و شگفت زده شد!
میرشكاك در ادامه با انتقاد به نسخههای تازه وارد بیدل كه توسط بعضی از شاعران تصحیح شده است تصریح كرد: متاسفانه میبینیم عدهای كه هیچ ذوق و اجتهادی در ادبیات ندارند دیوان بیدل را تصحیح میكنند و از این راه در آمد زایی میكنند! من بارها دیوان تصحیح شده حضرات را مورد مطالعه قرار دادم و به طور مثال دیدم كه كلمهٔ «یكپا» به «یكتا» تبدیل شده و با اینكه میبینیم كه در شعر او جواب میدهد ولی این از سنگینی گناه این دوستان كم نخواهد كرد و آنها در قبال ادبیات مسئول هستند.
شاعر نباید ویرانی زبان را پدید آورد
در ادامه این جلسه، علی انسانی در نقد یكی از شعرهای حاضرین كه با موضوع پیاده روی اربیعین سروده شده بود گفت: اولا این نو آوری در مضمون در خور حضرت امام حسین (ع) است و شاعر امیدوارم اجر ببیند، ولی باید ببینیم شاعر چقدر وابستگی به زبان فاخر ادبی دارد و نباید ویرانی زبان را پدید آورد.
انسانی در ادامه به علاقه شاعران جوان به استفاده از ردیف و قافیه بكر در غزل اشاره كرد و گفت: خود بیدل دهلوی كه ما دیوان او را انقدر تحسین میكنیم در تعدادی از غزلهایش همین كار را كرده است و ما با تمام ارداتی كه به او داریم نمیتوانیم این شعرهای او را از بر كنیم و چنگی به دلمان نمیزند. چرا كه در این شعرها تمام سعی شاعر این است كه مصراعش را به ردیف و قافیه سختش ختم كند و به چه سختیها و چالشهایی برمی خورد كه مخاطب نمیتواند با آن ارتباط برقرار كند و به نظر بنده سعی بیجاست و برای مخاطب چیزی به جز مشقت به همراه نخواهد داشت!
وی بااشاره به همین شعر از حاضرین پرسید كه آیا پیاده رفتن به سمت حرم امام حسین از واجبات این روز است و به طریق دیگری نمیتوان عازم كربلا شد كه تازه شاعر آن را با مناسك حج مقایسه كرده است؟ به نظر بنده كه این طور نیست و واقعا باید در این مسائل دقت لازم و كافی را داشت و بدون تحقیق نباید دست به سرایش زد.
یوسفعلی میرشكاك نیز در تایید حرفهای انسانی ادامه داد: باید پیرامون زندگی ائمه مطالعات فراوان داشت تا حرفی برای گفتن داشته باشیم و بتوانیم راه به جایی ببریم.
وی همچنین اضافه كرد: احتمالا اگر این جلسات تا دویست جلسه دیگر نیز ادامه داشته باشد باز هم باید به این مسئله اشاره كنیم و خون دل بخوریم كه شاعر باید شناخت كافی نسبت به ائمه داشته باشد و بعد دست به سرایش بزند.
نویسنده كتاب «زخم بیبهبود» همچنین دربارهٔ متحول شدن زبان شعر در دوره معاصر تصریح كرد: من نیز موافقم كه زبان متحول شده است و تصمیم گیرنده برای آن عرف خلایق است و علی الظاهر باید شعر شكسته بگوییم، اما هنوز برای حكم صادر كردن زود است و با اینكه در این مسیر در آینده به جایی خواهیم رسید اما فعلا این اتفاق به صورت كامل رخ نداده است و باید قواعد شعر و زبان كلاسیك را رعایت كنیم و از كهنه بودن زبان نترسیم.
این مراسم هر هفته روزهای یكشنبه ساعت 16 با حضور شاعرین برجسته كشور در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار میشود و حضور علاقهمندان به شعر و ادب در این جلسات آزاد است.
نظر شما