هادی میرزانژاد موحد، مدیر داخلی انتشارات فرهنگ ایلیا در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به دو ویژگی مهم شخصیتی مرحوم پرتو اظهار کرد: ایشان یکی از محبوب‌ترین و مهم‌ترین معلمان تاریخ استان گیلان بودند و دانش‌‌‌‌‌آموزان همواره از تدریس وی سرکلاس لذت می‌بردند، از سوی دیگر مرحوم پرتو از معدود پژوهشگرانی بود که در حوزه تاریخ گیلان فعالیت‌های بسیاری داشت و کتاب‌های متعددی از او درباره تاریخ گیلان منتشر شده است.
 
وی که ناشر برخی آثار مرحوم پرتو است، کتاب‌هایی را که وی درباره تاریخ گیلان نوشته و تصحیح کرده برشمرد و یادآور شد: تاریخ گیلان از آغاز تا مشروطه، گیلان و مشروطه، تاریخ شیلات گیلان و... از جمله آثار مهم وی در این حوزه است. همچنین مرحوم پرتو در تصحیح برخی متون تاریخی درباره گیلان هم فعالیت‌ داشت که به طور مثال می‌توان به تصحیح تاریخ گیلان نوشته عبدالفتاح، تاریخ گیلان و دیلمان نوشته ظهیرالدین مرعشی و جغرافیای گیلان نوشته م.لاهیجی اشاره کرد.
 
میرزانژاد موحد در ادامه درباره ویژگی برجسته آثار مرحوم پرتو توضیحاتی ارائه کرد و گفت: زنده‌یاد پرتو در نگارش آثارش ویژگی ارزشمندی داشت بدین معنی که پارسی‌نویسی در متن‌ها را رعایت می‌کرد به همین دلیل متون تاریخی که می‌نوشت شیرینی خاصی داشت. تاکید این استاد تاریخ این بود که تاریخ را خطی و خشک روایت نکند و بیان دلنشینی از متون تاریخی داشته باشد.
 
مدیر داخلی انتشارات فرهنگ ایلیا در ادامه درباره ویژگی‌های شخصیتی مرحوم پرتو نیز توضیح داد: ایشان شخصیتی آرام و دوست‌داشتنی داشت و همان‌طور که می‌دانید در شهر خودش ماند و به پژوهش تاریخی مشغول شدن و برخلاف بسیاری از پژوهشگرانی که در شهرهای بزرگ و کلان نمی‌توانند تاثیرگذار باشند، وی در شهری کوچک فعال و تاثیرگذار بود.
 
میرزانژاد موحد، کمبود متون تاریخی درباره گیلان را یکی از دلایل علاقه مرحوم پرتو به این حوزه دانست و افزود: همان‌طور که می‌دانید اگرچه گیلان شخصیت‌های فرهیخته بسیاری را به کشور معرفی کرده اما به لحاظ متون تاریخی هیچ‌گاه قوی نبوده است. شرایط آب و هوایی و جغرافیای اقلیمی این استان موجب شده که گیلان جزو پایتخت‌های حکومتی تا قرن دهم نباشد بنابراین چون گیلان جزو دربار نبود تاریخی هم نداشت. به همین دلیل مرحوم پرتو با توجه به کمبود متون تاریخی در این زمینه همت گماشت و کتاب‌های متعددی را درباره تاریخ گیلان تالیف کرد.
 
وی در بخش پایانی سخنانش از انتشار چهار اثر جدید مرحوم پرتو تا پایان سال خبر داد و گفت: «سیاهکل دیار پایدار» مهم‌ترین اثر استاد پرتو است که درباره تاریخ سیاهکل و دیلمان نگاشته شده و تا یک ماه آینده روانه بازار نشر می‌شود.
 
میرزانژاد موحد یادآور شد: علاوه بر این کتاب تصحیح خاطرات صبوری دیلمی از همرزمان میرزاکوچک خان جنگلی با عنوان «انقلاب مسلحانه جنگل»، «تاریخ گیلان دیلمی» و «جغرافیای گیلان» از دیگر آثاری است که تا پایان سال از ایشان منتشر خواهد شد. 

افشین پرتو چندی پیش در بیمارستان شفا لاهیجان بستری شد و غروب پنجشنبه 26 شهریورماه بر اثر عارضه قلبی درگذشت. قرار بود پیکر وی جمعه 27 شهریورماه در بقعه «بس جان» شهر سیاهکل به خاک سپرده شود اما به علت بارندگی شدید، مراسم تشییع و خاکسپاری او شنبه 28 شهریور انجام شد.